Μπορεί να βρισκόμαστε μέσα στο καταχείμωνο, όμως το πρωί της Κυριακής η Γη έφτασε στην ελάχιστη απόστασή της από τον Ηλιο.

Το φαινόμενο, που σημειώθηκε χθες στις 07.18 ώρα Ελλάδας, ονομάζεται περιήλιο και αναφέρεται στο σημείο στο οποίο ο πλανήτης μας και ο Ηλιος βρίσκονται στην κοντινότερη μεταξύ τους απόσταση.

Εκείνη τη στιγμή το κέντρο της Γης απείχε από το κέντρο του Ηλιου 147.100.176 χιλιόμετρα, δηλαδή περίπου 5 εκατομμύρια χιλιόμετρα λιγότερα σε σύγκριση με τον Ιούλιο, όταν η Γη θα φτάσει στο λεγόμενο «αφήλιο», το σημείο δηλαδή κατά το οποίο τα δύο σώματα θα βρίσκονται στη μεγαλύτερη μεταξύ τους απόσταση (152.103.776 χιλιόμετρα). Από τη στιγμή που η Γη θα περάσει από το περιήλιο, θα αρχίσει σιγά σιγά να απομακρύνεται για να φτάσει στο αφήλιο στις 4 Ιουλίου. Σημειώνεται ότι η απόστασή μας από τον Ηλιο δεν είναι σταθερή, καθώς ο πλανήτης μας δεν κινείται σε κυκλική, αλλά σε ελαφρώς ελλειπτική τροχιά, με την απόκλισή της από έναν τέλειο κύκλο να είναι μόλις 2% και να μη διακρίνεται με γυμνό μάτι.

Πολλοί ωστόσο αναρωτιούνται πώς γίνεται η μικρότερη απόσταση ανάμεσα στον Ηλιο και στη Γη να σημειώνεται μέσα στην καρδιά του χειμώνα... Και αυτό επειδή μια συνήθης παρανόηση είναι ότι οι εποχές του χρόνου στον πλανήτη μας καθορίζονται από την απόστασή του από τον Ηλιο. Στην πραγματικότητα, αυτό που προκαλεί την εναλλαγή των εποχών είναι η κλίση 23,5 μοιρών του άξονα της Γης, με αποτέλεσμα ο Βόρειος Πόλος του πλανήτη να «λούζεται» από το ηλιακό φως κατά τους έξι ζεστούς μήνες, όπου η μέρα έχει και τη μεγαλύτερη διάρκειά της -της άνοιξης και του καλοκαιριού- και να βυθίζεται στο κρύο κατά τους φθινοπωρινούς και τους χειμερινούς μήνες.

Πάντως θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα πλησιέστερα και μακρινότερα σημεία της Γης από τον Ηλιο, αν και δεν δημιουργούν τις εποχές, επηρεάζουν τη διάρκειά τους. Δηλαδή, όταν ο πλανήτης μας φτάνει στο κοντινότερο σημείο, τότε κινείται ταχύτερα σε τροχιά γύρω από τον Ηλιο, με ταχύτητα 30,3 χιλιομέτρων ανά δευτερόλεπτο (1 χλμ./ δευτερόλεπτο ταχύτερα σε σύγκριση με όταν περνά από το μακρινότερο σημείο τον Ιούλιο). Αρα ο χειμώνας του βόρειου ημισφαιρίου (και το καλοκαίρι του νότιου ημισφαιρίου, στο διάστημα Δεκέμβριος - Μάρτιος) είναι η μικρότερη εποχή του χρόνου.

Λιγότερο φως
Επίσης ένας μακρινός Ηλιος σημαίνει λιγότερο ηλιακό φως για τον πλανήτη μας. «Κατά μέσο όρο σε όλο τον πλανήτη η ηλιακή ακτινοβολία, που φτάνει στη Γη κατά το αφήλιο, είναι περίπου 7% λιγότερο έντονη σε σύγκριση με το περιήλιο», ανέφερε ο Ρόι Σπένσερ του Παγκόσμιου Κέντρου Υδρολογίας και Κλίματος (GHCC) της NASA. Η αποστολή Rosetta της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας μελετά τον κομήτη 67P/ Churyumov-Gerasimenko και ανέμενε ότι στο περιήλιο η δραστηριότητά του θα ήταν στο υψηλότερο σημείο. «Το περιήλιο είναι ένα σημαντικό ορόσημο για το ημερολόγιο κάθε κομήτη και πόσω μάλλον για την αποστολή του Rosetta, καθώς είναι η πρώτη φορά που ένα διαστημικό σκάφος ακολουθεί έναν κομήτη από κοντά, καθώς περνά από αυτήν τη φάση στο ηλιακό σύστημα», ανέφερε ο επιστήμονας της αποστολής Rosetta, Ματ Τέιλορ.

Το περιήλιο και το αφήλιο δεν σημειώνονται κάθε χρόνο την ίδια ημερομηνία αλλά ούτε και οι εποχές αφού ο άξονας της Γης ταλαντώνεται σαν σβούρα με περίοδο περίπου 26.000 ετών. Τι σημαίνει αυτό; Αν και η τροχιά της Γης γύρω από τον Ηλιο θα παραμείνει σχεδόν η ίδια, σε μερικές χιλιάδες χρόνια οι εποχές θα έχουν μετακινηθεί αρκετά στο ημερολόγιο.

ethnos.gr

Θα μπορούσε να ονομασθεί και «αστεροειδής των Χριστουγέννων», καθώς η τροχιά του τον φέρνει σχετικά κοντά στη Γη σήμερα.

Πρόκειται για τον «2003 SD220», έναν αρκετά μεγάλο αστεροειδή, μήκους δύο χιλιομέτρων, ο οποίος περνά σε απόσταση περίπου 10,6 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον πλανήτη μας (σχεδόν 28 φορές η απόσταση Γης-Σελήνης) την παραμονή των Χριστουγέννων.

Η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) διαβεβαίωσε ότι ο αστεροειδής, που θεωρείται «δυνητικά επικίνδυνος», δεν συνιστά απειλή τουλάχιστον για τα επόμενα 200 χρόνια, σύμφωνα με τους υπολογισμούς για την τροχιά του. Ο αστεροειδής, που μοιάζει με επιμήκη πατάτα, ανακαλύφθηκε το 2003 και η πορεία του μελετήθηκε από το Αστεροσκοπείο του Αρεσίμπο στο Πουέρτο Ρίκο.

Τα επόμενα 12 χρόνια ο εν λόγω αστεροειδής, που δεν είναι ορατός με γυμνό μάτι, θα κάνει άλλα τέσσερα κοντινά περάσματα από τη Γη.