Παράθυρα εξόδου με πλήρη ή μειωμένη σύνταξη σε ηλικίες 50-61 ετών μπορούν να αξιοποιήσουν 14+1 κατηγορίες ασφαλισμένων στο Δημόσιο, τις ΔΕΚΟ και τις τράπεζες, προκειμένου να αποφύγουν τη βέβαιη αύξηση των ορίων ηλικίας στα 62 και στα 67, με την κατάργηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων που δρομολογεί η κυβέρνηση στο ασφαλιστικό.

Τις κατηγορίες των ασφαλισμένων που γλιτώνουν ή μπορούν να αποφύγουν τις ανατροπές, παρουσιάζει σήμερα το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις», καθώς ο χρόνος των αλλαγών μετρά αντίστροφα.

Στο μεν Δημόσιο θα κλείσουν τα παράθυρα που οδηγούν στη σύνταξη από τα 50, ενώ στα ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών θα εξαλειφθούν επιπλέον και οι δυνατότητες πρόωρης αποχώρησης με προγράμματα εθελουσίας εξόδου, όπως αναφέρεται στο κείμενο των δεσμεύσεων που έστειλε η κυβέρνηση στις Βρυξέλλες για να πάρει τέσσερις μήνες παράταση, επιδιώκοντας μια νέα χρηματοδοτική συμφωνία με τους δανειστές.

Οι 14+1 κατηγορίες ασφαλισμένων που μπορούν να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες πρόωρης εξόδου στη σύνταξη πριν από τα 62 και τα 67 είναι:

Από τα ταμεία ΔΕΚΟ-Τραπεζών:

1. Μητέρες που έχουν θεμελιωμένο δικαίωμα για σύνταξη με ανήλικο, δηλαδή έχουν την ηλικία εξόδου με πλήρη σύνταξη.
2. Γυναίκες που έχουν συμπληρώσει σήμερα τα 25 έτη ασφάλισης και το 55ο έτος τα έτη 2011 και 2012, καθώς προλαβαίνουν να φύγουν με μειωμένη πριν από τα 62.
3. Γυναίκες που συμπλήρωσαν το 55ο έτος το 2010, με 25ετία, και συμπληρώνουν φέτος το 60ό έτος οπότε μπορούν να αποχωρήσουν και με πλήρη σύνταξη άμεσα.
4. Ανδρες και γυναίκες που συμπλήρωσαν ως το 2012 την 35ετία και συμπληρώνουν την ηλικία εξόδου μέσα στο 2015.
5. Ανδρες που συμπληρώνουν φέτος το 60ό έτος της ηλικίας τους και είχαν 25ετία μέχρι το 2012.
6. Παλαιοί ασφαλισμένοι, οι οποίοι βγαίνουν στη σύνταξη με 35ετία χωρίς όριο ηλικίας, αρκεί η 35ετία να συμπληρώνεται μέσα στο 2015.
7. Μητέρες με τρία παιδιά, οι οποίες έχουν συμπληρώσει το 55ο έτος και τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης ως το 2012.

Από το Δημόσιο:
8. Παλαιοί πριν από το 1983 ασφαλισμένοι που έχουν συμπληρώσει από 32,5 μέχρι 35 έτη υπηρεσίας και μπορούν να αποχωρήσουν είτε άμεσα χωρίς όριο ηλικίας είτε στο 60ό έτος με μειωμένη είτε από τα 60,6 μήνες με πλήρη, ανάλογα με το έτος που συμπλήρωσαν την 25ετία.
9. Γυναίκες ασφαλισμένες πριν από το 1983 οι οποίες έχουν συμπληρώσει την 25ετία μέχρι το 2010, οπότε μπορούν να αποχωρήσουν είτε χωρίς όριο ηλικίας εφόσον συμπληρώνουν 32,5 έως 35 έτη υπηρεσίας μέσα στο 2015 είτε με μειωμένη στα 55 είτε με πλήρη σε ηλικίες μεταξύ 58,5 και 60 ετών.
10. Γυναίκες ασφαλισμένες πριν από το 1983 που είχαν ανήλικο παιδί στα 17,5 έτη της υπηρεσίας τους και έχουν ήδη συμπληρώσει είτε 24,5 είτε 27,5 έτη υπηρεσίας για να αποχωρήσουν άμεσα στη σύνταξη.
11. Μητέρες ασφαλισμένες μετά το 1983 στο Δημόσιο οι οποίες συμπλήρωσαν 25ετία ως το 2010 με ανήλικο παιδί και έχουν συμπληρώσει το 50ό έτος της ηλικίας τους για να αποχωρήσουν με σύνταξη.
12. Ανδρες και γυναίκες ασφαλισμένοι στο Δημόσιο μετά το 1983 οι οποίοι συμπλήρωσαν 25ετία με ανήλικο παιδί τα έτη 2011 και 2012 και επίσης συμπληρώνουν την ηλικία εξόδου των 52 και 55 ετών αντίστοιχα μέσα στο 2015.
13. Ανδρες και γυναίκες ασφαλισμένοι μετά το 1983 οι οποίοι συμπληρώνουν μέσα στο 2015 και πάντως πριν από το χρόνο εφαρμογής των νέων ρυθμίσεων την 35ετία και την ηλικία εξόδου των 58 ετών.
14. Ανδρες και γυναίκες οι οποίοι συμπληρώνουν την 25ετία το 2011 και έχουν είτε την ηλικία των 56 ετών για μειωμένη σύνταξη είτε την ηλικία των 61 ετών για πλήρη.

14+1. Αλλη μια κατηγορία που δεν πρόκειται να επηρεαστεί από τις αλλαγές είναι οι γονείς ή οι σύζυγοι με ανάπηρο μέλος (παιδί ή σύζυγο). Για αυτή την κατηγορία δεν προβλέπεται καμία αλλαγή (όπως τουλάχιστον είναι γνωστό από ανεπίσημες διαβεβαιώσεις αρμοδίων παραγόντων του υπουργείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων).

Ελεύθερος τύπος

Eισήγηση βόμβα για τα εφάπαξ, με τρία «σενάρια» μειώσεων 17%, 19% και 30% για όσους έχουν αποχωρήσει με σύνταξη από το Δημόσιο και Tαμεία ΔΕΚΟ-τραπεζών μετά τις 31/8/2013, βρίσκεται υπό επεξεργασία από τις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Η πρόταση, σύμφωνα με γραπτή εισήγηση που, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει δοθεί στον αναπληρωτή υπουργό Κοινωνικών Ασφαλίσεων Δ. Στρατούλη και στο γενικό γραμματέα Γιώργο Ρωμανιά, προβλέπει αντικατάσταση του μαθηματικού τύπου για τον υπολογισμό των εφάπαξ με κατάργηση του συντελεστή βιωσιμότητας, αλλά με διατήρηση των άλλων παραμέτρων, δηλαδή τη χορήγηση τόσων εφάπαξ όσων «αντέχουν» τα Ταμεία και πρόβλεψη για αποθεματικό ασφαλείας κάθε χρόνο ίσο με το 50% των εσόδων.

Στην… ουρά

Αυτή τη στιγμή εκκρεμούν 38.000 εφάπαξ υπαλλήλων που αποχώρησαν από 1/9/2013 και για να πληρωθούν χωρίς μειώσεις θα πρέπει να εξασφαλιστεί περίπου 1 δισ. ευρώ.
Δεδομένου ότι δεν υπάρχει και ούτε προβλέπεται καμία έξτρα χρηματοδότηση, όπως συνέβη με τα εφάπαξ που πληρώθηκαν χωρίς μειώσεις για όσους αποχώρησαν μέχρι τις 31/8/2013, ζητήθηκε και δόθηκε από την αρμόδια διεύθυνση η εναλλακτική πρόταση η οποία, σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες, προβλέπει μικρότερες περικοπές σε σχέση με αυτές που θα προκαλούσε η πλήρης εφαρμογή του νέου μαθηματικού τύπου.

Τα σενάρια

Η εισήγηση περιλαμβάνει 3+1 σενάρια για το εφάπαξ όσων αποχώρησαν από 1/9/2013:

1 Οριζόντια μείωση κατά 17% και πληρωμή περίπου 10.000 αιτήσεων κάθε χρόνο από το 2015 και για τα επόμενα 3 χρόνια. Με την πρόταση αυτή το Ταμείο Πρόνοιας θα πληρώσει φέτος τις 10.000 πρώτες αιτήσεις από τις 38.000 που είναι σε αναμονή μετά τον Σεπτέμβριο του 2013, καταβάλλοντας τα ποσά από τα έσοδα που εισπράττει. Το μέσο ποσό εφάπαξ με μείωση 17% κατεβαίνει στα 24.000 ευρώ, από 29.000 ευρώ που είναι σήμερα, δηλαδή θα έχει μείωση κατά 4.930 ευρώ.

Τα έσοδα του ΤΠΔΥ κυμαίνονται περίπου στα 260-280 εκατ. ευρώ ετησίως. Ο μαθηματικός τύπος λέει ότι το Ταμείο μετά τις πληρωμές θα πρέπει να έχει και αποθεματικό ασφαλείας ίσο με το 50% των εσόδων του. Αυτό σημαίνει ότι για να πληρωθούν 10.000 αιτήσεις στην καλύτερη περίπτωση θα πρέπει να δοθούν 240 εκατ. ευρώ και να «παραβιαστεί» το απόθεμα ασφαλείας που θα διακινδυνεύσει τις πληρωμές των δικαιούχων που θα ακολουθήσουν.

Τα μειονεκτήματα της πρότασης είναι ότι δεν διασφαλίζεται η δημιουργία αποθεματικού 50% και ότι οι δικαιούχοι θα πάρουν το εφάπαξ με 3 ως 4 χρόνια καθυστέρηση. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι θα πληρωθούν πρώτοι εντός του 2015 και αρχές του 2016 όσοι αποχώρησαν από Σεπτέμβριο του 2013 μέχρι και το πρώτο τρίμηνο του 2014 και μέχρι να συμπληρωθεί ανάλογα και με την ημερομηνία της συνταξιοδοτικής τους πράξης ο αριθμός των 10.000 αιτήσεων που μπορεί να αντέξει το Ταμείο. Αλλοι 10.000 που αποχώρησαν μετά το πρώτο και εντός του δευτέρου τριμήνου του 2014 θα πληρωθούν με τον ίδιο τρόπο, αλλά μέσα στο 2016-2017, και όσοι αποχώρησαν μετά το τρίτο τρίμηνο και μέχρι τέλος του 2014, θα πληρωθούν τελευταίοι, μέσα στο 2018.

2 Οριζόντια μείωση 19% δηλαδή μείωση 5.510 ευρώ με το μέσο όρο του εφάπαξ να πέφτει από τις 29.000 στις 23.500 ευρώ. Με το σενάριο αυτό θα πληρωθούν περίπου 12.000 δικαιούχοι με την ίδια σειρά αλλά αναμένεται να συντομευθεί ο χρόνος πληρωμής στα 3 αντί 4 χρόνια.

3 Οριζόντια μείωση κατά 30%, δηλαδή περικοπή 8.700 ευρώ κατά μέσο όρο σε όλα τα εφάπαξ με το ποσό να πέφτει στα 20.300 ευρώ. Σε αυτή την περίπτωση η λίστα αναμονής μειώνεται σημαντικά, καθώς όσοι αποχώρησαν από τον Σεπτέμβριο του 2013 μέχρι και το τέλος του 2014 θα εξοφληθούν μέχρι το τέλος του 2016.

Το μειονέκτημα αυτής της πρότασης είναι ότι η νέα μείωση μπορεί να βγει αντισυνταγματική αν δεν διασφαλιστεί ότι το εφάπαξ που θα πάρουν οι ασφαλισμένοι θα αντιστοιχεί στις εισφορές που έχουν πληρώσει. Ο κίνδυνος είναι να πάρει ένας υπάλληλος 20.000 ευρώ με μείωση 30% ενώ οι πραγματικές του εισφορές να ανέρχονται στις 23.000 ευρώ.

Σημειώνεται ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε με οριακή πλειοψηφία συνταγματικές τις περικοπές που επιβλήθηκαν ως τώρα στα εφάπαξ, πλην όμως, όπως λένε δικαστικοί κύκλοι, πολύ δύσκολα θα κριθεί συνταγματική και μια νέα μείωση ιδίως αν αυτή κατεβάζει το εφάπαξ πιο κάτω και από τις εισφορές που πλήρωσαν οι ασφαλισμένοι.

Ελεύθερος τύπος