Το πώς βιώνουν οι κάτοικοι στο Ηνωμενο Βασίλειο την κατάσταση με τον κορωνοϊό αλλά πολύ περισσότερο τι συμβαίνει στα νοσοκομεία, πως αντιμετωπίζονται τα περιστατικά και το τι συνέβη το προηγούμενο χρονικό διάστημα εκεί, περιέγραψε σε συνέντευξή του στη «Ροδιακή», ο Καρπάθιος Χειρουργός Ωτορυνολαρυγγολόγος κ. Μάνος Διάκος.

Ο κ. Διάκος που εργάζεται στο νοσοκομείο Walsall Manor στο Birmingham και μάλιστα είναι Επιμελητής, βρέθηκε στην πρώτη γραμμή προκειμένου να πραγματοποιεί διασωληνώσεις και τραχειοστομίες στους ασθενείς Covid-19, από την πρώτη σχεδόν στιγμή. Ο ίδιος, «έχασε» τον μέντορα και φίλο του γιατρό από τον κορωνοϊό, αλλά και τον παππού του που έμενε στην Αμερική, τον παπα-Γιάννη Ανδρεάδη, ο οποίος νοσηλεύθηκε με κορωνοϊό μαζί με την κόρη του και μητέρα του κ. Διάκου στο νοσοκομείο. Σήμερα, λίγους μήνες μετά το πρώτο «σοκ» όλων μας από τη νέα πανδημία, ο κ. Διάκος εξακολουθεί να είναι επιφυλακτικός απέναντι στον νέο αυτό ιό, αλλά παράλληλα περισσότερο εφησυχασμένος, αφού έχουμε αρχίσει να γνωρίζουμε πολλά περισσότερα για τη συμπεριφορά του. 

Πώς βιώνετε την όλη κατάσταση με τον νέο κορωνοϊό στη Βρετανία; 
Η κατάσταση στην αρχή ήταν δύσκολη, περίπου στις αρχές Μαρτίου ξεκίνησε εδώ στη Βρετανία. Τα κρούσματα ήταν πολλά και δεν είχαμε πληροφορίες για τον ιό. Πώς τον διαχειριζόμαστε, πώς πρέπει να προφυλασσόμαστε εμείς κ.λπ. Ήμασταν εντελώς απροετοίμαστοι, ακόμη και στα νοσοκομεία δεν είχαμε τον κατάλληλο εξοπλισμό. Το πρώτο σοκ που δεν ξέραμε πώς να διαχειριστούμε ήταν το πώς θα πάμε να δούμε τον ασθενή. Δηλαδή τι εξοπλισμό χρειαζόμασταν. Σιγά-σιγά προετοιμαστήκαμε, τα χειρουργεία ακυρώνονταν, οι επισκέψεις στις κλινικές, όλα. Από τέλη Μαρτίου μέχρι και την προηγούμενη εβδομάδα γινόντουσαν όλα τηλεφωνικά.

Η στολή των γιατρών όταν εξετάζουν στις κλινικές

Όταν ο κορωνοϊός ήταν στο «πικ» του στη Βρετανία, περίπου τον Απρίλιο, ποια ήταν η κατάσταση στο νοσοκομείο;
Από τις αρχές Απριλίου το νοσοκομείο είχε επιστρατεύσει όλους τους γιατρούς, ξεκινώντας από τους αγροτικούς, μέχρι και τους επιμελητές σιγά - σιγά. Εμείς από την ΩΡΛ βρεθήκαμε στην εντατική για να κάνουμε τις διασωληνώσεις και τις τραχειοστομίες αλλά επιβλέπαμε και τους ασθενείς από κοντά. 
Εκείνη την περίοδο, τα Σαββατοκύριακα που εφημέρευα κάλυπτα 5 νοσοκομεία της γύρω περιοχής. Υπήρχαν μέρες που δεν είχαμε κρεβάτι στην εντατική για να νοσηλευθούν οι ασθενείς.
Γενικά οι περισσότερες στο νοσοκομείο είσοδοι ήταν κλειστές, υπήρχε παντού security και δεν έμπαινε κανείς μέσα πλην του προσωπικού. 
Υπήρχε ένας μικρός πανικός στο νοσοκομείο, η κατάσταση ήταν πολύ δύσκολη, όλοι κουραζόμασταν πολύ. Μέσα στο νοσοκομείο είχαμε ομάδες με ψυχολογική υποστήριξη για τους γιατρούς και το νοσηλευτικό προσωπικό.

Εσείς πώς το βιώσατε όλο αυτό; 
Εγώ έφθανα στο νοσοκομείο, άλλαζα παπούτσια, έβαζα μάσκα, έμπαινα μέσα στο νοσοκομείο, δεν ακουμπούσα τίποτα, έφευγα από το νοσοκομείο, άλλαζα ξανά παπούτσια και όταν πήγαινα σπίτι έβγαζα τα ρούχα μου πριν να μπω στο σπίτι, και αφού έκανα μπάνιο πήγαινα στη γυναίκα και τα παιδιά μου. Φοβόμουν πολύ μήπως κολλήσω είτε εγώ ο ίδιος είτε η οικογένειά μου. Ήταν πολύ δύσκολο όλο αυτό, δουλεύαμε και προσπαθούσαμε να σώσουμε τους ανθρώπους αλλά παράλληλα φοβόμασταν πως θα κολλήσουμε, δεν ξέραμε ποιος μπορεί να έχει κορωνοϊό. Πριν μας δώσουν τον εξοπλισμό είχαμε ακόμη μεγαλύτερο άγχος.
Να σημειωθεί μάλιστα ότι λόγω της καραντίνας που αναγκαζόταν το προσωπικό του νοσοκομείου να μπαίνει, υπήρχε τρομερή έλλειψη γιατρών, τον πρώτο καιρό τα πράγματα ήταν δύσκολα. 

Τώρα που μιλάμε πώς είναι η κατάσταση στο νοσοκομείο;
Από τον Μάιο και έπειτα άρχισαν σιγά-σιγά να βλέπουν ασθενείς, ενώ τώρα μια φορά την εβδομάδα βλέπουμε ασθενείς που έχουν συμπτώματα για καρκίνο, τους καρκινοπαθείς κ.λπ. Τους ασθενείς τους βλέπουμε μόνο με την ειδική μάσκα με το οξυγόνο, ασπίδα προστασίας κ.λπ., ενώ αν εξετάσουμε έναν ασθενή, τον επόμενο που θα επιτρέψουμε να μπει θα τον δούμε μετά από 45', αφού το δωμάτιο θα πρέπει να αεριστεί.  Αυτή τη στιγμή μόνο η δική μου κλινική έχει περίπου 90 ασθενείς σε αναμονή για χειρουργείο, ενώ μου ζητήθηκε λίστα βάσει αναγκαιότητας προκειμένου να οριστούν τα χειρουργεία, καθώς υπάρχει εντολή να πραγματοποιούνται μόνο δύο την εβδομάδα, όταν πριν τον Covid πραγματοποιούνταν σχεδόν καθημερινά. 
Μάλιστα, οι ασθενείς προκειμένου να χειρουργηθούν, τους ζητάμε να κάνουν καραντίνα δύο εβδομάδες και κάνουν τεστ για τον κορωνοϊό 3 μέρες πριν την εγχείρηση. 

Ποια τακτική ακολουθείτε όταν κάποιος είναι αρνητικός στο τεστ; 
Εδώ όταν κάποιος έχει συμπτώματα για Covid, ακόμη και αν βγει το τεστ αρνητικό, επιμένουμε και του ξανακάνουμε τεστ. Πλέον γνωρίζουμε πολλά περισσότερα για τον ιό, τα πνευμόνια στον Covid ασθενή έχουν διαφορετική εμφάνιση από μια απλή πνευμονία, οπότε επιμένουμε. 

Ποια είναι η προσωπική σας άποψη για τον ιό;
Ο ιός είναι πολύ επικίνδυνος και είναι κάτι που δεν αμφισβητείται πλέον. Σίγουρα πιο δύσκολα είναι τα πράγματα στους μεγάλους σε ηλικία και στις ευπαθείς ομάδες. Όμως έχουμε δει και πιο μικρούς σε ηλικία, χωρίς να έχουν ιστορικό να πεθαίνουν. 
Πρώτη φορά στη ζωή μου είδα τόσες πολλές νεκροφόρες να έρχονται έξω από το νοσοκομείο καθημερινά. Εμάς στο νοσοκομείο πέθανε μια νοσοκόμα από τον ιό, έχασα τον φίλο και μέντορά μου γιατρό, σε μικρή ηλικία, ο οποίος μάλιστα δεν είχε κάποιο πρόβλημα υγείας.  Δυστυχώς ακόμη δεν ξέρεις καν πώς κολλάς τον ιό, θα πρέπει να συνεχίσουμε να τηρούμε τα μέτρα, να τηρούμε αποστάσεις, να φοράμε μάσκες. Ακόμη και σήμερα που μιλάμε, η Αγγλία δεν έχει λιγότερα από 1.000 κρούσματα την ημέρα. 
Δυστυχώς βλέπουμε πολλούς να καταλήγουν όταν νοσούν από Covid. Είναι κάτι που δεν έχουμε ξαναδεί ποτέ, τώρα ακόμη μαθαίνουμε πολλά για τον ιό, ακόμη και το αν πρέπει να τους διασωληνώσουμε ή όχι. Το συμπέρασμα είναι πως ο ιός καταστρέφει πολύ γρήγορα τα πνευμόνια. 

Ο κ. Διάκος με τον μέντορα και φίλο του γιατρό Amged El-Hawrani, που πέθανε από κορωνοϊό

Έμαθα πως νόσησε και τελικά έφυγε από τη ζωή ένας φίλος σας γιατρός, ιδιαίτερα γνωστός στην Αγγλία, ο Amged El-Hawrani
Δυστυχώς νόσησε και εκείνος από τον κορωνοϊό. Ο Amged ήταν φίλος καλός, γιατρός στο προηγούμενο νοσοκομείο που ήμουν και ο μέντοράς μου. Προς τα τέλη Φεβρουαρίου ο ίδιος αισθάνθηκε μια αδιαθεσία, και 4 ημέρες μετά μπήκε στο νοσοκομείο με βήχα, πυρετό, δύσπνοια και αρνητικό τεστ. Παρέμεινε στο νοσοκομείο 1 εβδομάδα, όπου και διασωληνώθηκε ενώ μόνο το 3ο τεστ βγήκε θετικό. Εγώ τον είχα επισκεφθεί στο νοσοκομείο στις 4 Μαρτίου για περίπου 45' και είχε πολύ πεσμένο οξυγόνο και δυνάμεις γενικά. Η αλήθεια είναι πως δεν μπορώ να εξηγήσω το πώς δεν κόλλησα εγώ. Βρέθηκα τρεις φορές μαζί του εκείνες τις ημέρες και μέχρι να βγει το τεστ θετικό, μάλιστα έκανα το τεστ αντισωμάτων και είχε βγει αρνητικό.
Ο Amged δεν ήταν μεγάλος σε ηλικία, ενώ μάλιστα πάντοτε αθλούνταν και έκανε καλή διατροφή, ούτε είχε κάποιο υποκείμενο νόσημα.  

Θεωρείτε πως στην Αγγλία δεν εφαρμόστηκαν τα κατάλληλα μέτρα; 
Γενικά εδώ άργησαν πολύ σε όλα. Θεωρούσαν ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις πως η μάσκα σε προστατεύει, δεν υποχρέωναν τον κόσμο για αυτό. Αργήσαμε να κάνουμε lockdown εδώ και αυτό μας στοίχισε και ακόμη μας στοιχίζει. 

Νόσησε και η μητέρα σας και ο παππούς σας στην Αμερική, ενώ μάλιστα ο παππούς σας, δεν άντεξε. 
Με το που ξεκίνησε το lockdown η μητέρα μου είχε κάποια συμπτώματα, άρχισε σαν ένα απλό κρυολόγημα και μετά τη «χτύπησε» στο αναπνευστικό. Ο παππούς μου έμενε με τη μητέρα και τον πατέρα μου. Και οι τρεις τους ήταν χάλια εκείνη την περίοδο. Ο πατέρας μου είχε πιο ελαφριά συμπτώματα. Της μαμάς της γύρισε σε πνευμονία και νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο στον θάλαμο Covid για τρεισήμισι εβδομάδες. Μερικές ημέρες μετά την εισαγωγή της μαμάς μου, νοσηλεύτηκε και ο παππούς με πνευμονία, άντεξε στον διπλανό θάλαμο της μαμάς για πέντε ημέρες και δυστυχώς έφυγε.

Τι πιστεύετε ότι θα γίνει με τον ιό;
Είναι δύσκολο να ξέρουμε. Ο ιός μεταλλάσσεται. Ακόμη δεν ξέρουμε απόλυτα πώς συμπεριφέρεται. Σίγουρα όταν βγει το εμβόλιο τα πράγματα θα είναι καλύτερα, ωστόσο θα υπάρχει πάντα ο κίνδυνος της μετάλλαξής του. Για να λειτουργήσει όμως το εμβόλιο, θα πρέπει να το κάνουν όλοι, και πάλι θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τον ιό. Ας ελπίσουμε να βγει σύντομα το εμβόλιο ή και κάποια θεραπεία.

Ποια είναι η άποψή σας για το δεύτερο κύμα;
Δεν υπάρχει περίπτωση να το αποφύγουμε. Ήδη υπάρχει μια ανοδική τάση παγκοσμίως. Από τη στιγμή που υπάρχουν κρούσματα και τώρα έχουν ανοίξει σχεδόν όλοι τα σύνορα, θα υπάρξει διασπορά. 
Βέβαια, τώρα πια είναι προετοιμασμένα τα νοσοκομεία ανά τον κόσμο αλλά και οι ίδιες οι κυβερνήσεις, οπότε είναι κάτι που θα αντιμετωπίσουμε καλύτερα. 

Η στολή των γιατρών όταν βρίσκονται στα χειρουργεία. Στη φωτογραφία ο κ. Διάκος αμέσως μετά από ένα χειρουργείο

https://www.rodiaki.gr/article/440518/h-empeiria-toy-karpathioy-giatroy-manoy-diakoy-sth-maxh-kata-toy-korwnoioy-sthn-agglia