Προβληματισμό εκφράζουν σε δημόσιες τοποθετήσεις τους κορυφαίοι παράγοντες του τουρισμού για την πορεία αναγκαίων παρεμβάσεων στον κλάδο που θα δώσουν στήριγμα στη βασική πηγή ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας σε μια περίοδο διαφαινόμενης σταθεροποίησης των εδώ και 6 χρόνια έντονα αυξητικών τάσεων.

«Καιρό τώρα λέμε πως μεγάλη πρόκληση αποτελεί η θωράκιση του τουρισμού, όταν αναστραφεί η ανοδική τάση. Δυστυχώς, η υπερφορολόγηση, οι γηρασμένες υποδομές, η ελλειμματική διαχείριση προορισμών, δημιουργεί ανησυχία για το πώς θα παραμείνουμε ανταγωνιστικοί» αναφέρει σε ανάρτησή του στο twitter ο Γιάννης Ρέτσος, πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, με αφορμή την έκδοση του ενημερωτικού δελτίου του Ινστιτούτου Ερευνών του ΣΕΤΕ για το Φεβρουάριο με τίτλο «Οι προοπτικές του εισερχόμενου τουρισμού στην Ελλάδα το 2019».

«Απεύχομαι την πτωτική πορεία, εάν όμως συμβεί, ελπίζω να μην ακούσουμε φίλε πρόεδρε @YARetsos ότι ευθύνεται ο ιδιωτικός τομέας γιατί ανέβασε τις τιμές!» αναφέρει με τη σειρά του ο Ανδρέας Ανδρεάδης πρώην πρόεδρο του ΣΕΤΕ και επικεφαλής της IKOS που σε παλιότερη ανάρτησή του είχε επισημάνει:

«Ένα χρόνο πριν είχαμε προειδοποιήσει. Τι έγινε; Εφαρμόσθηκε νέο τέλος διανυκτέρευσης (λάθος), αυξήθηκε ο κατώτατος μισθός (σωστό) χωρίς μείωση ασφαλιστικών εισφορών και με ΦΠΑ/φόρους στα ύψη (λάθος). Τέτοια λάθη στον πιο κρίσιμο τομέα της οικονομίας δεν επιτρέπονται».

Η τάση

Σημειώνεται ότι με βάση την ανάλυση του ΙΝΣΕΤΕ που υπογράφουν επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου Άρης Ίκκος και ο αναλυτής Σεραφειμ Κουτσός «οι προοπτικές της τουριστικής κίνησης στα Περιφερειακά αεροδρόμια της Ελλάδας βάσει του προγραμματισμού των θέσεων των αεροπορικών εταιρειών στις 31/01/19 για την θερινή περίοδο του 2019 δείχνουν τάσεις σταθεροποίησης με ενδεχόμενη ελαφρά καθοδική τάση.

Συγκεκριμένα, μετά την ιδιαιτέρως υψηλή αύξηση +21% στον προγραμματισμό θέσεων για την περυσινή σεζόν, σε συνέχεια αυξήσεων και τις προηγούμενες χρονιές, φέτος παρατηρείται μείωση -7% (-1,3 εκ. θέσεις) σε σχέση με τα αντίστοιχα περσινά στοιχεία για την θερινή περίοδο του 2018. Η μείωση αυτή μπορεί εν μέρει να θεωρηθεί και ως ‘διόρθωση’, αφού η πραγματοποιθείσα αύξηση αφίξεων το 2018 ανήλθε σε +11%, δηλαδή περίπου 10% χαμηλότερη από την αύξηση στον προγραμματισμό θέσεων.

Σε κάθε περίπτωση, επισημαίνουμε ότι αφενός ο προγραμματισμός αλλάζει διαρκώς καθώς εξελίσσεται η σεζόν, και αφετέρου οι αφίξεις υπολείπονται του αριθμού θέσεων, αναλόγως της πληρότητας των αεροπλάνων. Συνεπώς η τελική μεταβολή αεροπορικών αφίξεων θα διαφέρει από αυτήν του προγραμματισμού.

Τα αίτια

Σημαντικό ρόλο για τη μειωμένη ζήτηση αεροπορικών θέσεων την θερινή περίοδο του 2019 παίζουν:

– η επιβράδυνση της οικονομίας στην Ευρωζώνη: οι οικονομίες της Ευρωζώνης προβλέπεται το 2019 να αναπτυχθούν με μικρότερους ρυθμούς ανάπτυξης σε σχέση με το 2018 αλλά και σε σύγκριση με προηγούμενες προβλέψεις,

– η μη ολοκλήρωση της συμφωνίας της ΕΕ με το Ην. Βασίλειο για τους όρους του BREXIT και η ανασφάλεια που δημιουργεί η προοπτική ενός no-deal BREXIT,

– η δυναμική επάνοδος της Τουρκίας ως τουριστικού προορισμού (με πολύ ανταγωνιστικές τιμές),

– η χρεωκοπία της Germania, η οποία είχε προγραμματίσει ~ 381 χιλ. θέσεις. Είναι πιθανή η απορρόφηση (μέρους) των χαμένων θέσεων από άλλες αεροπορικές εταιρείες που θα αποτυπωθεί στον επόμενο προγραμματισμό,

– τέλος, το ζεστό περυσινό καλοκαίρι στην Ευρώπη που επηρέασε την ταξιδιωτική συμπεριφορά στις χώρες αυτές είτε οδηγώντας σε ‘staycations’ είτε σε αναβολή της λήψης της απόφασης για διακοπές στο εξωτερικό.

Οι βασικές αγορές

Εξετάζοντας τις επιμέρους αγορές καταγράφονται τα εξής:

– μειώσεις στον προγραμματισμό θέσεων προς τα Περιφερειακά αεροδρόμια από τις αγορές της Γερμανίας (-16% ή -624 χιλ.), του Ην. Βασιλείου (-6% ή -259 χιλ.), της Ρωσίας (-14% ή -165 χιλ.), της Σουηδίας (-21% ή -155 χιλ.) και της Ελβετίας (-27% ή -147 χιλ.) – αυξήσεις καταγράφονται από τις αγορές της Γαλλίας (+15% ή +146 χιλ.), της Πολωνίας (+4% ή +52 χιλ.), της Τουρκίας (+51% ή +48 χιλ.), της Ιταλίας (+3% ή +37 χιλ.) και της Ρουμανίας (+23% ή +32 χιλ.).

– στις αγορές της Γερμανίας και του Ην. Βασιλείου οφείλεται το 68% (-884 χιλ. θέσεις) της απώλειας θέσεων που καταγράφεται για το 2019 σε σύγκριση με το 2018.

– η ζήτηση θέσεων από Ρουμανία, Πολωνία και Τουρκία είναι αυξημένη παρά το ότι η συναλλαγματική ισοτιμία των νομισμάτων τους σε σχέση με το ευρώ έχει επιδεινωθεί σε σύγκριση με το καλοκαίρι του 2018.

Αναφορικά με την θέση της Ελλάδας στον εξερχόμενο τουρισμό των εξεταζόμενων αγορών το 2017, παρατηρούμε ότι σε όλες βρίσκεται στο top-10 των κυριότερων τουριστικών προορισμών με εξαίρεση τις αγορές της Ρωσίας (11η) και των ΗΠΑ (22η). Ειδικότερα, κατέχει την 1 η θέση στις γειτονικές αγορές της Βουλγαρίας, της Τουρκίας και της Κύπρου, την 2 η θέση στην αγορά της Ρουμανίας ενώ στην γειτονική Ιταλία κατατάσσεται στην 5 η θέση. Αξιοσημείωτη είναι η θέση της Ελλάδας στις αγορές του Ην. Βασιλείου (6η), της Γερμανίας (6η), της Γαλλίας (8η) και της Ολλανδίας (8η).

Οι ανταγωνιστές κι εμείς

Η εικόνα διαφοροποιείται σημαντικά όσον αφορά τους Μεσογειακούς προορισμούς, με την Ελλάδα να βρίσκεται σε όλες τις αγορές στο top-5 των κυριότερων προορισμών. * Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Τουρκία, Κροατία, Αίγυπτος, Τυνησία, Μαρόκο, Μάλτα, Κύπρος. Επίσης, το 2017, σε σχέση με το 2016:

– η Ελλάδα ανέβηκε: – μια θέση ως προορισμός στις προτιμήσεις των ταξιδιωτών από Ολλανδία, Πολωνία, Ελβετία και Δανία,

– δύο θέσεις στις προτιμήσεις των ταξιδιωτών από Γερμανία, – τρεις θέσεις στις προτιμήσεις των ταξιδιωτών από ΗΠΑ,

– ενώ υποχώρησε μια θέση στις προτιμήσεις των ταξιδιωτών από Γαλλία. Συμπερασματικά, με βάση τον προγραμματισμό των θέσεων των αεροπορικών εταιρειών για το 2019, και την εξέλιξη των οικονομιών των αγορών μας, ως γενική εικόνα για την θερινή σεζόν φέτος καταγράφεται επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης των οικονομιών των αγορών μας και μείωση στον προγραμματισμό εισερχόμενων αεροπορικών θέσεων από τις αγορές αυτές.

Γιώργος Αλεξάκης

Πηγή: reporter.gr