Μια πυρκαγιά στη δασική περιοχή στο Τσέρνομπιλ, μόλις λίγες ημέρες μετά την 29η θλιβερή επέτειο από το δυστύχημα στον αντιδραστήρα 4 (στις 26 Απριλίου 1986), ήταν αρκετή για να υπενθυμίσει ότι ο εγκαταλελειμμένος πυρηνικός σταθμός εξακολουθεί να αποτελεί όχι μόνο ανοιχτή πληγή, αλλά και εν δυνάμει νέα, καταστροφική «βόμβα».

Λίγες ημέρες μετά την 29η θλιβερή επέτειο από το δυστύχημα στο Τσέρνομπιλ (στις 26 Απριλίου 1986), μία πυρκαγιά ήρθε να μας υπενθυμίσει ότι ο εγκαταλελειμμένος πυρηνικός σταθμός εξακολουθεί να αποτελεί ανοιχτή πληγή. Την ίδια ώρα όμως μία κρυμμένη πυρηνική «βόμβα» είναι και το νεκρό δάσος της περιοχής
Μια πυρηνική «βόμβα» κρυμμένη σε ένα νεκρό δάσος, το οποίο δεν αποσυντίθεται.

Τα συνεργεία της ουκρανικής πυροσβεστικής κατάφεραν να ανακόψουν την επέκταση της πυρκαγιάς, όπως ανακοίνωσε χθες και ο ίδιος ο πρωθυπουργός Αρσένι Γιάτσενιουκ, ο οποίος διαβεβαίωσε ότι δεν υπάρχει μεταβολή στα επίπεδα ραδιενέργειας. Ωστόσο, η Greenpeace προειδοποιούσε ότι η μεγαλύτερη πυρκαγιά στη χώρα από το 1992 θα μπορούσε να απελευθερώσει μεγάλες ποσότητες ραδιενέργειας στην ατμόσφαιρα από τα φυτά που καίγονται στη νεκρή ζώνη γύρω από τον πυρηνικό σταθμό.

Κίνδυνος

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη κι αν αυτή τη φορά το μοιραίο απεφεύχθη, ο κίνδυνος παραμένει και μάλιστα από έναν παράγοντα που μέχρι τώρα δεν έδειχνε να απασχολεί ιδιαίτερα: το φυτικό βασίλειο. Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος -εκτός από τις δραματικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία φυσικά- βρίσκονταν οι συνέπειες στα ζώα και τα έντομα, που ήταν ίσως πιο εμφανείς. Και φυσικά υπήρχε μεγάλο ενδιαφέρον για την κατάσταση του ίδιου του αντιδραστήρα 4, ο οποίος θα αποκτήσει καινούργια «σαρκοφάγο» το 2016 για να αποφευχθεί νέα διαρροή ραδιενεργού υλικού.

Η φωτιά έριξε τους προβολείς, λοιπόν, σε έναν «σιωπηλό» κίνδυνο. Μόλις προ ημερών επιστήμονες είχαν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για τα ραδιενεργά ισότοπα που παραμένουν στα δάση του Τσέρνομπιλ. «Τυχόν πυρκαγιές θα μπορούσαν να ανακατανείμουν τη ραδιενέργεια», σημείωναν σε έκθεση που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Ecological Monographs.

Ακόμη μία μελέτη, του Πανεπιστημίου του Παρισιού που δημοσιοποιήθηκε μόλις την περασμένη εβδομάδα, είναι ίσως ακόμη πιο ενδεικτική: αυτό που διαπίστωσαν οι επιστήμονες ήταν ότι οι κορμοί των νεκρών δέντρων και τα φύλλα δεν αποσυντίθενται με τον ρυθμό που θα έπρεπε. «Οι κορμοί των νεκρών δέντρων ήταν στην πλειοψηφία τους άθικτοι όταν τους είδαμε και αυτό είναι άκρως εντυπωσιακό, καθότι συνήθως, μέσα σε μια δεκαετία, μετατρέπονται σε πριονίδι», εξηγεί ο ερευνητής του πανεπιστημίου Τίμοθι Μουσό.

Στοιχεία
Η ερευνητική ομάδα γέμισε 572 μικρές σακούλες με ξερά φύλλα από τέσσερα είδη δένδρων, τα οποία είχαν συλλέξει από μη μολυσμένες περιοχές και τα άφησε σε 20 διαφορετικά σημεία γύρω από το Τσέρνομπιλ τον Σεπτέμβριο του 2007. Τα επίπεδα ραδιενέργειας ήταν διαφορετικά σε κάθε σημείο. Εναν χρόνο αργότερα επέστρεψαν και διαπίστωσαν ότι ο ρυθμός αποσύνθεσης ήταν κατά 40% μικρότερος, ανάλογα με τα επίπεδα μόλυνσης.

Συνέχισαν τις έρευνες τα επόμενα χρόνια και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι έχει διαταραχθεί η λειτουργία του κύκλου της ζωής και η απελευθέρωση σημαντικών συστατικών στο έδαφος και στον αέρα. Ακόμη μικρότερη είναι η ταχύτητα αποσύνθεση των μολυσμένων φύλλων. Μια πυρκαγιά, λοιπόν, σε αυτό το... νεκροταφείο δένδρων και φυτών, που έχουν μολυνθεί από το δυστύχημα, θα μπορούσε να είναι ολέθρια.