Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια χρόνια νόσος που προσβάλλει το 6-8% του πληθυσμού. "Ο διαβητικός πρέπει να προσέχει τα πόδια του όσο και τα μάτια του". 

Από τον κ. Σταύρο Τσιριγωτάκη, Γενικό Χειρουργό και τακτικό μέλος της Ε.Ε.Χ.Ε.Α. (Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Ενδοκρινών Αδένων)

Μεταξύ των σοβαρών επιπλοκών της νόσου όπως είναι η στεφανιαία νόσος, η νεφρική ανεπάρκεια και η απώλεια της όρασης, περίοπτη θέση καταλαμβάνουν τα προβλήματα που σχετίζονται με τα πόδια, αφού οι ακρωτηριασμοί των κάτω άκρων είναι πολύ συχνότεροι στα άτομα με διαβήτη.

Η μέση επίπτωση των ακρωτηριασμών στα άτομα με διαβήτη είναι περίπου 4 περιπτώσεις στα 1.000 άτομα το χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι στην Ελλάδα, στα άτομα με διαβήτη γίνονται περίπου 2.500 ακρωτηριασμοί το χρόνο.

Με την αύξηση της συχνότητας του διαβήτη αναμένεται αύξηση και των επιπλοκών της νόσου.

Τι είναι "διαβητικό πόδι"

Διαβητικό πόδι είναι το πόδι εκείνο στο οποίο εμφανίζονται αλλοιώσεις από τον αστράγαλο μέχρι και τα δάχτυλα. Είναι πλέον γνωστό ότι το διαβητικό πόδι, τα τελευταία χρόνια, αντιμετωπίζεται σαν ξεχωριστή νοσολογική οντότητα, με σκοπό τη θεραπευτική αντιμετώπιση του ασθενή με διαβητικό πόδι αλλά και τη μείωση του αριθμού των ακρωτηριασμών, που καθημερινά λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις.

Ο χειρουργός κ. Σταύρος Τσιριγωτάκης τονίζει ότι μία και μόνο πληγή μπορεί να οδηγήσει σε ακρωτηριασμό. Σε διεθνές επίπεδο κάθε 30′ της ώρας χάνεται το πόδι κάποιου διαβητικού ασθενούς.

Το διαβητικό πόδι ανήκει σε έναν άνθρωπο που πάσχει χρόνια από σακχαρώδη διαβήτη. Ο συνηθισμένος χρόνος εμφάνισης ενός διαβητικού ποδιού προκύπτει έπειτα από τουλάχιστον 10 με 15 χρόνια αρρύθμιστου διαβήτη και είναι πιο συχνός σε διαβητικούς τύπου 1, σ' αυτούς δηλαδή που χρειάζονται ινσουλίνη για τη θεραπεία τους αφού το πάγκρεας τους δεν λειτουργεί.

Η πρόληψη και η σωστή συμβουλευτική αγωγή από τον ιατρό είναι εξαιρετικά σημαντικές για τον διαβητικό ασθενή. Ποσοστό άνω του 70% των ασθενών αντιμετώπισαν πρόβλημα με τα πόδια τους. Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι υπεύθυνος για το 60% των μη τραυματικών ακρωτηριασμών. Οι διαβητικοί έχουν 10 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να χάσουν ένα πόδι (ακρωτηριασμός) σε σχέση με άτομα που δεν έχουν σακχαρώδη διαβήτη.

Είναι τραγικό το γεγονός ότι από τα παιδιά που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη, μόλις το 63% έχουν ενημερωθεί έστω και μια φορά από το γιατρό τους για την προφύλαξη και περιποίηση των ποδιών τους και αυτό μάλιστα στον προηγμένο δυτικό κόσμο.

Αιτίες που προκαλούν το διαβητικό πόδι

- Νευροπάθεια

Η νευροπάθεια κάνει τον ασθενή να χάνει την αίσθηση του πόνου, της πίεσης, της θέσης, καταστάσεις οι οποίες συντελούν στην αύξηση της συχνότητας τραυματισμού των ποδιών. Η νευροπάθεια προκαλεί επίσης ατροφία των μυών στο πόδι.

Η διαβητική νευροπάθεια μαζί με τις αλλοιώσεις στις αρθρώσεις (νευροπαθητική αρθροπάθεια) προκαλεί μεγάλη παραμόρφωση του ποδιού, ανάπτυξη έλκους (νευροπαθητικό έλκος), το οποίο λόγω της έλλειψης πόνου παραβλέπεται, παραμελείται και μπορεί να οδηγήσει σε μόλυνση του οστού, δηλαδή οστεομυελίτιδα η οποία με τη σειρά της μπορεί να οδηγήσει σε ακρωτηριασμό.

- Αγγειοπάθεια (σταδιακή απόφραξη των αγγείων)

Τα αγγεία στους διαβητικούς προσβάλλονται 15 φορές συχνότερα από ότι στους υγιείς και είναι κατά 10-15 χρόνια πιο γερασμένα από την πραγματική τους ηλικία. Αυτό έχει σαν συνέπεια να μην μπορεί να πάρει το πόδι όσο αίμα χρειάζεται.

- Μικρή αντοχή στις λοιμώξεις

Η άμυνα του οργανισμού είναι πολύ μειωμένη, με αποτέλεσμα να υπάρχουν συχνές λοιμώξεις από διάφορα μικρόβια.

Aκολουθούν μερικές πρακτικές, πολύ χρήσιμες συμβουλές από την εταιρεία μελέτης παθήσεων διαβητικού ποδιού.

Πρακτικές συμβουλές

- Δεν περπατάμε ποτέ ξυπόλυτοι ή μόνο με τις κάλτσες μας, ακόμα και μέσα στο σπίτι. Στην παραλία ή στη θάλασσα φοράμε παπούτσια θαλάσσης.

- Φοράμε άνετα παπούτσια με χοντρό πάτο. Προτιμούμε να φοράμε αθλητικά παπούτσια, όχι παπούτσια με τακούνια.

- Προτιμούμε να αγοράζουμε καινούργια παπούτσια στο τέλος της ημέρας και όχι πρωινές ώρες (τα πόδια μας το απόγευμα είναι πιο πρησμένα από ότι το πρωί). Φοράμε τα καινούργια παπούτσια για 1-2 ώρες την ημέρα στην αρχή.

- Ελέγχουμε κάθε βράδυ τα παπούτσια για τυχόν μικροαντικείμενα στο εσωτερικό τους (π.χ. πετραδάκια, κέρματα, καρφιά, κ.λπ.) ή για χαλασμένες ραφές και πάτους.

- Δεν φοράμε σφιχτές κάλτσες, ούτε καλτσοδέτες. Προτιμούμε κάλτσες χωρίς εσωτερικές ραφές, μάλλινες ή ειδικές κάλτσες που μας προτείνει εξειδικευμένος γιατρός ή νοσηλεύτρια.

- Πλένουμε τα πόδια μας καθημερινά, με μαλακό ουδέτερο σαπούνι (όχι αντισηπτικά, ούτε Betadine) και τα στεγνώνουμε προσεχτικά. Προσέχουμε και στεγνώνουμε ιδιαίτερα τις περιοχές ανάμεσα στα δάχτυλα, προσπαθώντας να μην τα απομακρύνουμε πολύ μεταξύ τους.

- Ελέγχουμε τα πόδια μας, κάθε βράδυ για μικρά τραύματα ιδίως στα πέλματα ή στα διαστήματα ανάμεσα στα δάχτυλα. Ψάχνουμε για: αλλαγές του συνηθισμένου χρώματος στο δέρμα, ασυνήθιστο πρήξιμο, πληγές, κοψίματα, φουσκάλες, γρατζουνιές, φουσκάλες ή υγρό ή αίμα κάτω από κάλους.

- Αν ανακαλύψουμε οτιδήποτε που δεν είναι φυσιολογικό στο πόδι μας, δεν προσπαθούμε να το θεραπεύσουμε μόνοι μας. Ενημερώνουμε το Διαβητολόγο μας ή το Διαβητολογικό Κέντρο που μας παρακολουθεί.

- Δεν αφαιρούμε τους κάλους με ξυραφάκι ή με αυτοκόλλητα του εμπορίου. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ελαφρόπετρα.

- Χρησιμοποιούμε χλιαρό νερό για το μπάνιο, θερμοκρασίας 37ο C, είναι το καταλληλότερο. Αποφεύγουμε να τοποθετούμε τα πόδια μας πολύ κοντά σε φωτιά και θερμάστρες και δεν τα αφήνουμε πολύ ώρα στον ήλιο

- Καταπολεμούμε τη ξηρότητα του δέρματος των ποδιών κυρίως με ειδικούς αφρούς ή ενυδατικές κρέμες, που συνιστούν εξειδικευμένοι γιατροί. Η βαζελίνη είναι ακατάλληλη.

- Κόβουμε τα νύχια σε ευθεία γραμμή με το δέρμα.

Γενικά μέτρα

- Ετήσιος έλεγχος σακχάρου από διαβητολόγο

- Διακοπή καπνίσματος

- Έλεγχος υπέρτασης και χοληστερίνης

- Μετρημένη κατανάλωση αλκοόλ

- Έλεγχος σωματικού βάρους

Σημάδια που μας οδηγούν στον γιατρό

- Πόδι που πονά

- Πόδι που άλλαξε χρώμα (κόκκινο ή μελανό)

- Πόδι που είναι θερμό (όλο ή ένα μέρος του)

- Άσχημη οσμή στα πόδια

- «Φουσκάλες» ή μικρές πληγές.

- 3 φορές το χρόνο δείχνουμε τα πόδια μας στο Γιατρό που μας παρακολουθεί.

Όπως επισημαίνει ο κ. Τσιριγωτάκης "Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΣΩΖΕΙ ΤΟ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΚΡΩΤΗΡΙΑΣΜΟ" γι' αυτό το λόγο άλλωστε η ρήση "ο διαβητικός πρέπει να προσέχει τα πόδια του όσο και τα μάτια του" δεν είναι καθόλου υπερβολική.

www.tsirigotakis.com

Την προσοχή των διαβητικών ανδρών, για διαρκή έλεγχο της πάθησης τους, προκειμένου να συνεχίσουν να απολαμβάνουν χωρίς προβλήματα την σεξουαλική τους ζωή, εφιστούν οι ανδρολόγοι με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Διαβήτη!

Κι αυτό γιατί ο το 50% των διαβητικών ανδρών παρουσιάζουν προβλήματα στύσης,ενώ όταν ο διαβήτης συνυπάρχει με υπέρταση τότε το 80% των ανδρών έχει πρόβλημα στυτικής δυσλειτουργίας.

Το πρόβλημα της στυτικής δυσλειτουργίας τείνει να πάρει διαστάσεις επιδημίας αφού αυξάνεται με ταχύτατους ρυθμούς όπως και ο σακχαρώδης διαβήτης. Υπολογίζεται μάλιστα μέσα στην επόμενη δεκαετία από 155.000.000 άνδρες το 1995, οι πάσχοντες θα φτάσουν τα 322.000.000 το 2025.Οι περισσότεροι από τους άνδρες αυτούς πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη.

«Ο διαρκής έλεγχος του σακχαρώδη διαβήτη μειώνει σημαντικά το πρόβλημα της στυτικής δυσλειτουργίας και οι άνδρες συνεχίζουν να απολαμβάνουν κανονικά την σεξουαλική τους ζωή»αναφέρει ο διαπρεπής ουρολόγος -ανδρολόγος κ.Κώστας Ρόκκας διευθυντής του Ιατρείου Ουρολογίας Ανδρολογίας στην Αθήνα και προσθέτει.
«Η σωστή ενημέρωση των ανδρών, ότι ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί την πιο κοινή αιτία στυτικής δυσλειτουργίας, βοηθάει στην πρόληψη αλλά και έγκαιρη αντιμετώπιση του προβλήματος».

Αξίζει να τονιστεί, σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, ότι μέσα σε πέντε χρόνια από την έναρξη του σακχαρώδους διαβήτη το 60% των ασθενών παρουσιάζουν κάποιας μορφής σεξουαλική διαταραχή.

«Με την σωστή αντιμετώπιση και θεραπεία κάθε άνδρας μπορεί να έχει ικανοποιητική σεξουαλική ζωή. Βασικός θεραπευτικός στόχος είναι η αποσύνδεση του άγχους και του φόβου αποτυχίας από τη σεξουαλική λειτουργία. Το υπερβολικό άγχος παίζει βασικό αιτιοπαθογενετικό ρόλο σε όλες τις σεξουαλικές δυσλειτουργίες» διευκρινίζει ο κ Ρόκκας .

Οι άνδρες αυτοί συχνά πανικοβάλλονται, αισθάνονται την αρχή του τέλους της σεξουαλικής τους λειτουργίας. Έτσι αρχίζουν να παρατηρούν προσεκτικά τις σεξουαλικές τους αντιδράσεις με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται να αποκτήσουν στύση. Σε μερικούς άνδρες αυτή η περίοδος συνοδεύεται από θλίψη, ευερεθιστότητα, άρνηση, αισθήματα απόρριψης και αποφυγής. Έχει παρατηρηθεί από πολλές έρευνες ότι υπάρχει συνύπαρξη κατάθλιψης και σακχαρώδη διαβήτη, ιδιαίτερα του τύπου ΙΙ.

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΥΣΗΣ - ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΔΙΑΒΗΤΗ
Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες πάνω από το 28% των ανδρών που έχουν διαταραχές της στύσης είναι ταυτόχρονα και διαβητικοί.

Αρκετές φορές οι διαταραχές της στύσης αποτελούν το πρώτο σύμπτωμα με το οποίο εκδηλώνεται η διαβητική νόσοςκαι για αυτό τον λόγο είναι απαραίτητο οι άνδρες να απευθύνονται άμεσα στο γιατρό τους όταν έχουν το πρώτο σύμπτωμα, προκειμένου να υποβληθούν στις αναγκαίες διαγνωστικές εξετάσεις.

«Οι διαβητικοί ασθενείς, πέρα από το πρόβλημα της στυτικής δυσλειτουργίας ,είναι δυνατόν να παρουσιάσουν και προβλήματα που αφορούν τόσο την εκσπερμάτιση (παλίνδρομη εκσπερμάτιση), όσο και την σεξουαλική επιθυμία»τονίζει ο κ Ρόκκας.
Διεθνείς μελέτες έχουν δείξει ότι οι διαβητικοί ασθενείς οι οποίοι ρυθμίζονται μόνο με δίαιτα παρουσιάζουν μικρότερη πιθανότητα να εμφανίσουν στυτική διαταραχή από εκείνους που έχουν ανάγκη είτε από ινσουλίνη, είτε από υπογλυκαιμικά φάρμακα. Έχει επίσης αποδειχθεί ότι η εμφάνιση στυτικής δυσλειτουργίας στους ασθενείς αυτούς σχετίζεται με την πρόοδο της ηλικίας, με την διάρκεια της νόσου, με την εμφάνιση επιπλοκών από των διαβήτη (π.χ. αμφιβληστροειδοπάθεια) καθώς και με τον έλεγχο των επιπέδου του σακχάρου στο αίμα.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΣΤΥΤΙΚΗΣ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ
Εκτός από τον καλό έλεγχο των επιπέδων του σακχάρου, η θεραπεία σε περίπτωση στυτικής δυσλειτουργίας σε διαβητικούς ασθενείς έχει διάφορες μορφές. Συγκεκριμένα:

Aγγειογένεση. Δίνει οριστική λύση στο πρόβλημα γίνεται με κρουστικά κύματα-χωρίς φάρμακα, έχει μόνιμο αποτέλεσμα, είναι ανώδυνη , μη επεμβατική και χωρίς καμία παρενέργεια.
Φάρμακα από το στόμα (σιλδεναφίλη, ταδαλαφίλη, βαρδεναφίλη)αβαναφιλη. Τα φάρμακα αυτά στους διαβητικούς παρουσιάζουν σχετικά μικρότερα ποσοστά επιτυχίας από εκείνα που παρουσιάζουν σε μη διαβητικούς ασθενείς
Ενδοπεικές ενέσεις
Τοποθέτηση ενδοπεικών προθέσεων: Στους διαβητικούς παρουσιάζονται ελαφρώς πιο αυξημένα ποσοστά επιμόλυνσης της πρόθεσης και για αυτό τον λόγο πριν την χειρουργική επέμβαση πρέπει να βεβαιωθούμε ότι η διαβητική νόσος είναι καλά ελεγχόμενη.

www.krokkas.gr, Τηλ.210 6149386, 6944463321