Το υπουργείο περιβάλλοντος ετοιμάζει νομοσχέδιο για τις αστικές αναπλάσεις, το οποίο θα περιλαμβάνει μικρά «Εξοικονομώ». Η νέα νομοθετική πρωτοβουλία φέρνει ειδικές ρυθμίσεις για τη βιοκλιματική αναβάθμισης δημοσίων κτιριακών υποδομών στις περιοχές ανάπλασης αλλά και ιδιωτικών, για τις οποίες θα προβλεφθούν φοροαπαλλαγές, ενώ θα δοθούν και άλλα οικονομικά κίνητρα ώστε να περιορίσουν ή και να εκμηδενίσουν την κατανάλωση ενέργεια.

Μάλιστα στις προτεινόμενες ρυθμίσεις περιλαμβάνει και μίνι προγράμματα τύπου «Εξοικονομώ». Ειδικότερα, ο εκάστοτε φορέας Ανάπλασης μιας περιοχής θα μπορεί να καταρτίζει ένα Πρόγραμμα Βιοκλιματικής Αναβάθμισης Κτιρίων και να συντάσσει τις απαραίτητες κλιματολογικές και άλλες μελέτες που θα αφορούν μεμονωμένα δημόσια κτίρια ειδικού ενδιαφέροντος ή οικιστικά σύνολα.

Στο πρόγραμμα Βιοκλιματικής Αναβάθμισης Κτιρίων που θα συντάσσει ο κάθε Φορέας Ανάπλασης θα περιγράφονται κίνητρα σε επίπεδο δήμου. Πιο συγκεκριμένα, θα δίνεται η δυνατότητα δημιουργίας εξειδικευμένου προγράμματος «Εξοικονομώ για ΟΤΑ» ή «Εξοικονομών για Περιοχή Ανάπλασης» μέσω των χρηματοδοτικών εργαλείων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, με στόχο τη χρηματοδότηση επεμβάσεων μείωσης της ενεργειακής κατανάλωσης στους υπαίθριους χώρους. Επίσης, θα δίνονται κίνητρα για επίσπευση στην εφαρμογή μέτρων ενεργειακής απόδοσης στα δημόσια κτίρια μέσω της νομοθεσίας για τις Πράσινες Δημόσιες Προμήθειες και των σχετικών χρηματοδοτικών πακέτων.

 https://www.dikaiologitika.gr/eidhseis/oikonomia/383559/erxontai-mikra-eksoikonomo-sto-nomosxedio-tou-ypourgeiou-perivallontos

Σε τροχιά υλοποίησης μπαίνει το Εξοικονομώ για 9.700 μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις με τις σχετικές προσκλήσεις να αναμένεται να εκδοθούν μέσα στο επόμενο διάστημα με πόρους ύψους 450 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Όπως είχε γράψει το Insider.gr η κυβέρνηση καταβάλει προσπάθειες να επισπεύσει την προκήρυξη των προγραμμάτων εξοικονόμησης υπό την πίεση της ενεργειακής κρίσης και της υψηλής προτεραιότητας που δίνει η Κομισιόν σε έργα ενεργειακής Αναβάθμισης.
Το πρόγραμμα όπως και το αντίστοιχο «Εξοικονομώ» για τα νοικοκυριά εντάσσονται στο Σχέδιο Ανάκαμψης Ελλάδα 2.0.τα οποίο θα χρηματοδοτήσει ιδιωτικές επενδύσεις ύψους 12,7 δις ευρώ, ποσόν που θα κληθούν να μοχλεύσουν οι τράπεζες για έργα που εμπίπτουν σε πέντε επιλέξιμους τομείς: Πράσινη Μετάβαση, Ψηφιοποίηση, Έρευνα και Ανάπτυξη, Εξωστρέφεια – Εξαγωγές και Αύξηση Μέσου Μεγέθους Επιχειρήσεων.
Η πλατφόρμα αναμένεται να λειτουργήσει μέσα στις επόμενες εβδομάδες και το πρόγραμμα θα καλύπτει ενεργειακές αναβαθμίσεις κτιρίων, ενεργειακή αναβάθμιση παραγωγικών διαδικασιών, συστήματα ανάκτησης θερμότητας στο πλαίσιο παραγωγικών διαδικασιών, εγκατάσταση «έξυπνων» ενεργειακών συστημάτων, ηλεκτρικά οχήματα διανομής κλπ. Δικαίωμα για επιδότηση θα έχουν μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις όπως είναι φούρνοι, ζαχαροπλαστεία, μικροβιοτέχνες αλλά και μεγαλύτεροι καταναλωτές ενώ στόχος είναι η υλοποίηση των συγκεκριμένων επενδύσεων να ολοκληρωθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.
Οι παρεμβάσεις που επιδοτούνται
Μέσω του νέου προγράμματος θα λάβουν χρηματοδοτική στήριξη ιδιωτικές εταιρείες για ενεργειακά αποδοτικές ανακαινίσεις των κτιρίων και των διαδικασιών τους και στο πλαίσιο αυτό προβλέπονται α) ανακαινίσεις ενεργειακής απόδοσης στον τριτογενή και τον δευτερογενή τομέα για μεσαίες, μεγάλες και πολύ μεγάλες επιχειρήσεις και β) εγκατάσταση ενεργειακά αποδοτικού εξοπλισμού σε πολύ μικρές επιχειρήσεις.
Σύμφωνα με τη σχετική απόφαση, μέσω της εγκατάστασης ενεργειακά αποδοτικού εξοπλισμού και συστημάτων για την εξοικονόμηση ενέργειας στην παραγωγή, την αποθήκευση, τη διανομή προϊόντων, καθώς και τη λειτουργία των εταιρειών, το μέτρο αυτό συμβάλλει στην αύξηση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων και των διαδικασιών τους σύμφωνα με τους στόχους που καθορίζονται στο ΕΣΚ και τη στρατηγική για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Οι παρεμβάσεις που επιδοτούνται αφορούν στην εγκατάσταση ενεργειακά αποδοτικού εξοπλισμού και συστημάτων για την εξοικονόμηση ενέργειας στην παραγωγή (π.χ. εξοπλισμός και συστήματα παραγωγής ζεστού νερού/ατμού, εξοπλισμός ανάκτησης απορριπτόμενης θερμότητας κ.ά.), στην αποθήκευση, στη διανομή προϊόντων, καθώς και στη λειτουργία των εταιρειών (π.χ. αναβάθμιση συστήματος φωτισμού, εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων κ.ά.).
Όπως συνέβη και με τις κατοικίες επιδοτούνται παρεμβάσεις στο κτιριακό κέλυφος (θερμομόνωση, ενεργειακά κουφώματα/υαλοπίνακες, συστήματα σκίασης) αλλά και η κατασκευή φωτοβολταϊκών με σκοπό την αυτοκατανάλωση και τη μείωση του ενεργειακού κόστους.
Πηγή: insider.gr

Σύμφωνα με τα στοιχεία, υποβλήθηκαν πάνω από 100.000 αιτήσεις από νοικοκυριά, με αποτέλεσμα να ξεπεραστεί κατά πολύ ο στόχος που είχε τεθεί για αναβάθμιση 50.000 κατοικιών

ανάγκη για ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών, λόγω και της ενεργειακής κρίσης που πλήττει τα νοικοκυριά, οδηγεί τα συναρμόδια υπουργεία στην απόφαση να διευρύνουν τον προϋπολογισμό του προγράμματος «Εξοικονομώ», ώστε να επιδοτηθεί μεγαλύτερος αριθμός αιτήσεων από αυτόν που προβλεπόταν αρχικά. Δεν αποκλείεται ο αριθμός των τελικών δικαιούχων ακόμα και να διπλασιαστεί.

Πάνω από 100.000 αιτήσεις
Σύμφωνα με τα στοιχεία, υποβλήθηκαν πάνω από 100.000 αιτήσεις από νοικοκυριά, με αποτέλεσμα να ξεπεραστεί κατά πολύ ο στόχος που είχε τεθεί για αναβάθμιση 50.000 κατοικιών και να υπερκαλυφθεί ο προϋπολογισμός του προγράμματος ύψους 632 εκατ. ευρώ. Τα κονδύλια προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης και το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει να αποδεσμεύσει για αυτόν τον σκοπό υψηλότερους πόρους από τον συνολικό προϋπολογισμό ύψους 1,265 δισ. ευρώ που είχε προβλεφθεί για την τετραετία 2021-2024, ώστε να ικανοποιηθεί μεγαλύτερος αριθμός αιτήσεων. Η απορρόφηση περισσότερων κονδυλίων τη δεδομένη χρονική στιγμή, που είναι απόλυτη προτεραιότητα λόγω των δυσμενών συνθηκών που έχουν προκληθεί από την ενεργειακή κρίση, θα οδηγήσει σε λιγότερα κονδύλια στις επόμενες φάσεις του «Εξοικονομώ».

Στη χώρα μας, το 83,82% των κτιρίων που έχουν κατασκευαστεί πριν από το 1980 έχουν πολύ μικρή ενεργειακή αποδοτικότητα, με τα πιο ενεργοβόρα κτίρια κατοικιών να είναι οι μονοκατοικίες, ενώ το συνολικό ελληνικό κτιριακό απόθεμα κατοικιών έχει πολλά περιθώρια εξοικονόμησης ενέργειας.

Η ενεργειακή αναβάθμιση του ακινήτου μειώνει την κατανάλωση ενέργειας για ψύξη και θέρμανση ακόμη και κατά 70%, άρα και μικρότερο κόστος που είναι το μεγάλο ζητούμενο ιδίως σε αυτές τις δυσμενείς συνθήκες που τα νοικοκυριά επιβαρύνονται υπέρμετρα.

Κατά συνέπεια, η αναγκαιότητα ανακαίνισης του κτιριακού τομέα στην Ελλάδα είναι απαραίτητη, καθώς έτσι επιτυγχάνονται ταυτόχρονα σημαντικά ποσοστά εξοικονόμησης ενέργειας, εξοικονόμηση κόστους για τους πολίτες και βελτίωση των καθημερινών συνθηκών διαβίωσης.

Σημειώνεται ότι στο νέο «Εξοικονομώ» για να υπάρξει εκταμίευση των χρημάτων του προγράμματος για τις επιλέξιμες δαπάνες θα πρέπει να βεβαιώνεται ότι μέσα από τις επιλέξιμες παρεμβάσεις υπήρξε αύξηση της ενεργειακής κλάσης κατά τουλάχιστον τρεις βαθμίδες. Μέτρο που αποδεικνύει ότι το πρόγραμμα απευθύνεται πιο στοχευμένα σε κατοικίες παλαιότερες και σε ιδιοκτήτες χαμηλότερων εισοδημάτων.

Ως ένα από τα βασικά κριτήρια πρόκρισης των αιτήσεων για χρηματοδότηση έχει οριστεί η εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας, βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων (σε ποσοστό 50%) καθώς και το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα (σε ποσοστό 15%).

Τα ποσοστά επιδότησης
Τα ποσοστά της επιδότησης προσδιορίζονται με βάση το εισόδημα και διαφοροποιούνται ανάλογα με τη χρήση της κατοικίας, δηλαδή αν πρόκειται για ιδιοκατοίκηση ή ενοικίαση.

Έτσι τα ποσοστά ενίσχυσης διαμορφώνονται ως εξής:

Για ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακό έως 10.000 ευρώ, ποσοστό 75% στα ιδιοκατοικούμενα και 65% στις περιπτώσεις ενοικίασης / δωρεάν παραχώρησης.
Από 5.000-10.000 ευρώ ατομικό και 10.000-20.000 οικογενειακό, ποσοστό 70% στα ιδιοκατοικούμενα και 60% στις περιπτώσεις ενοικίασης / δωρεάν παραχώρησης.
Από 10.000-20.000 ευρώ ατομικό και 20.000-30.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 55% στα ιδιοκατοικούμενα και 45% στις περιπτώσεις ενοικίασης / δωρεάν παραχώρησης.
Από 20.000-30.000 ευρώ ατομικό και 30.000-40.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 45% στα ιδιοκατοικούμενα και 40% στις περιπτώσεις ενοικίασης / δωρεάν παραχώρησης.
Από 30.000-50.000 ευρώ ατομικό και 40.000-60.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 40% στα ιδιοκατοικούμενα και 40% επίσης στις περιπτώσεις ενοικίασης / δωρεάν παραχώρησης.
Οι ωφελούμενοι μπορούν να καλύψουν το υπόλοιπο ποσό με ίδια κεφάλαια ή με άτοκο δάνειο. Επιπλέον, προβλέπεται πρόσθετη επιχορήγηση (bonus) +10% στο προβλεπόμενο ποσοστό επιχορήγησης για αιτήσεις πολυκατοικίας, όταν συμμετέχει το σύνολο των χιλιοστών της πολυκατοικίας.

Πότε είναι επιλέξιμη η κατοικία
Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να υφίσταται νόμιμα, να χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία και να έχει καταταγεί βάσει Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ. Το εμπράγματο δικαίωμα (πλήρης κυριότητα / επικαρπία / ψιλή κυριότητα) του αιτούντα θα πρέπει να υφίσταται κατά το έτος αναφοράς του Προγράμματος (φορολογικό έτος 2020) όπως και κατά την υποβολή της αίτησης.

Για όλους τους τύπους αίτησης (μεμονωμένων διαμερισμάτων, μονοκατοικιών, πολυκατοικιών), προβλέπεται υποχρεωτική αναβάθμιση κατά τουλάχιστον τρεις ενεργειακές κατηγορίες, ώστε να εξασφαλίζεται Εξοικονόμηση Πρωτογενούς Ενέργειας σε ποσοστό άνω του 30%. Κατά την ολοκλήρωση του έργου και βάσει του δεύτερου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης θα γίνουν έλεγχοι επίτευξης τόσο για τον ελάχιστο ενεργειακό στόχο, όσο και για την εξοικονόμηση ενέργειας.

Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις περιλαμβάνουν:

κουφώματα/συστήματα σκίασης/αερισμού,
θερμομόνωση,
συστήματα θέρμανσης-ψύξης,
συστήματα ζεστού νερού χρήσης,
συσκευές διαχείρισης ενέργειας (smart home), και
αναβάθμιση φωτισμού.
Η αίτηση θα οδηγείται σε απόρριψη σε περίπτωση μη προσκόμισης δικαιολογητικών, ή ψευδούς περιεχομένου ουσιωδών στοιχείων τους, ή αν τα προσκομισθέντα δικαιολογητικά δεν είναι σε ισχύ κατά την υποβολή της αίτησης. Για τις εγκεκριμένες αιτήσεις δεσμεύεται ο προϋπολογισμός στα πλαίσια των όρων του Προγράμματος ανά Π.Ε. και δίνεται το δικαίωμα να προχωρήσουν στην επιλογή Χρηματοδοτικού Σχήματος. Οι επιλαχούσες αιτήσεις διατηρούν το δικαίωμα αξιολόγησής τους με την υφιστάμενη φθίνουσα σειρά, σε περίπτωση μη κάλυψης ή αύξησης των πόρων του προγράμματος ανά περιφέρεια.

\https://www.imerisia.gr/oikonomia/39539_neo-exoikonomo-ayxanontai-oi-dikaioyhoi-kai-ta-kondylia-apo-tameio-anakampsis

Εκταμιεύονται τα κίνητρα για περίπου 2.000 δικαιούχους του προγράμματος «Εξοικονομώ – Αυτονομώ»

«Ξεκολλάει», όπως όλα δείχνουν, το πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» - 14 μήνες μετά την ολοκλήρωσή του - κι ενώ ήδη από τις 37.706 αιτήσεις υπαγωγής έχουν ολοκληρωθεί επιτυχώς 3.427, με τους ωφελούμενους να έχουν λάβει τα κίνητρα.

Ωστόσο, όπως αναφέρει η ΕΡΤ, άλλοι 1.883 πολίτες είδαν τις αιτήσεις τους να ολοκληρώνονται επιτυχώς και έτσι επίκειται η εκταμίευση των κινήτρων εντός της ερχόμενης εβδομάδας.

Όσον αφορά στις υπόλοιπες αιτήσεις, 8.757 έχουν λάβει προκαταβολές δανείου συνολικού ύψους 12 εκατομμυρίων. Υπάρχουν, ωστόσο, και αιτήσεις που βρίσκονται σε φάση υπαγωγής, αλλά δεν έχουν προχωρήσει λόγω έλλειψης δικαιολογητικών ή είναι σε φάση υλοποίησης.

Υπενθυμίζεται ότι το εν λόγω πρόγραμμα χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και από εθνικούς πόρους μέσω των Περιφερειακών Προγραμμάτων του ΠΕΠ και του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα-Επιχειρηματικότητα-Καινοτομία, το ΕΠΑΝΕΚ, ΕΣΠΑ 2014-2020 και χρηματοδοτείται και με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και εθνικούς.

https://www.dikaiologitika.gr/eidhseis/oikonomia/379202/ksekollaei-to-eksoikonomo-meta-apo-14-mines-ektamiefsi-kinitron-mesa-stin-evdomada

Εντυπωσιακά ποσοστά εξοικονόμησης ενέργειας που φθάνουν μέχρι και το 95% εξασφαλίζουν τα νοικοκυριά που εντάσσονται στο πρόγραμμα "Εξοικονομώ", σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Καθώς οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, του πετρελαίου θέρμανσης και του φυσικού αερίου διαμορφώνονται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, αυξάνεται αντίστοιχα η αξία της εξοικονόμησης ενέργειας ενώ παράλληλα περιορίζεται δραστικά η χρονική διάρκεια απόσβεσης των σχετικών επενδύσεων.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που αφορούν τα σπίτια τα οποία εντάχθηκαν στους προηγούμενους κύκλους του "Εξοικονομώ":

• Κατοικίες που πριν τις παρεμβάσεις εντάσσονταν στην (χαμηλότερη) κατηγορία ενεργειακής απόδοσης Η και μετά αναβαθμίστηκαν στην υψηλότερη (Α+), περιόρισαν την κατανάλωση ενέργειας κατά 87-95 %. Συγκεκριμένα οι κατοικίες αυτής της κατηγορίας που εντάχθηκαν στο Εξοικονόμηση κατ’ οίκον 1 μείωσαν την ετήσια κατανάλωση ενέργειας από 524,92 κιλοβατώρες ανά τετραγωνικό, σε 33,84. Στο Εξοικονόμηση κατ’ οίκον 2 η κατανάλωση περιορίστηκε από 580,47 σε 28,04 κιλοβατώρες ανά τ.μ. και στο Εξοικονόμηση κατ’ οίκον 2β έπεσε από 720,1 σε 93,9 kwh/τ.μ.
• Και σε λιγότερο ακραία παραδείγματα, π.χ. κτίρια κατοικιών που ήταν στην ενεργειακή κατηγορία Δ και αναβαθμίστηκαν στην κατηγορία Β πέτυχαν μείωση της κατανάλωσης της τάξης του 50 %.

Ενδεικτικό των περιθωρίων βελτίωσης που υπάρχουν για το κτιριακό δυναμικό της χώρας, είναι το γεγονός ότι κατά την περίοδο 2011-2019, το μεγαλύτερο ποσοστό των κτιρίων κατοικιών (66.66%) κατατάσσεται στην ενεργειακή κατηγορία Ε-Η. Τα πιο ενεργοβόρα κτίρια κατοικιών είναι οι μονοκατοικίες (415.19 kWh/m2), ενώ τα κτίρια των πολυκατοικιών έχουν μέση ετήσια κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας ίση με 264.63 kWh/m2. Το μέσο διαμέρισμα πολυκατοικίας καταναλώνει ετησίως 174,44 κιλοβατώρες ανά τετραγωνικό για θέρμανση, 32,34 kwh/τ.μ. για ψύξη και 55,49 kwh/τ.μ. για παραγωγή ζεστού νερού χρήσης. Σύμφωνα με την ανάλυση των στοιχείων από τις ενεργειακές επιθεωρήσεις της περιόδου 2011 – 2019, το πετρέλαιο συμμετέχει κατά μέσο όρο σε ποσοστό 51.38% στο ενεργειακό ισοζύγιο των κτιρίων κατοικίας, ενώ η ηλεκτρική ενέργεια κατά 33.70%.

Μιλώντας σε σχετική ημερίδα της Διεθνούς Ενώσεως Ιδιοκτητών Ακινήτων (UIPI) που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, η ευρωβουλευτής της ΝΔ Μαρία Σπυράκη επεσήμανε ότι τα προγράμματα τύπου "Εξοικονομώ" είναι χρήσιμα αλλά όχι επαρκή για την επίτευξη των νέων πιο φιλόδοξων στόχων που έχει θέσει η ΕΕ ως προς την εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια. Απαιτείται, όπως ανέφερε, η δημιουργία οχημάτων ειδικού σκοπού σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης, ενώ η σύσταση ενεργειακών κοινοτήτων για την αντιμετώπιση ενεργειακής φτώχειας διευκολύνει την απορρόφηση κονδυλίων για πολίτες που έχουν χαμηλά εισοδήματα και αδυνατούν να ανακαινίσουν τα κτίριά τους.

Η βασική ανησυχία των ιδιοκτητών, όπως εκφράστηκε από τον πρόεδρο της UIPI και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων Στράτο Παραδιά είναι ότι η καθιέρωση υποχρεωτικής ελάχιστης ενεργειακής απόδοσης, ιδιαίτερα στις ενοικιαζόμενες κατοικίες (όπως προβλέπει η υφιστάμενη πρόταση της ΕΕ), χωρίς μέτρα ενίσχυσης των ιδιοκτητών, δεν θα έχει καμιά ουσιαστική αποτελεσματικότητα, ακόμη και αν συνδυαστεί με επιβολή απαγορεύσεων (π.χ. μίσθωσης ή πώλησης) και προστίμων. "Τα κανονιστικά μέτρα, πρόσθεσε, είναι άδικα και αντικοινωνικά στην περίπτωση που θέσουν υποχρεώσεις οι οποίες δεν είναι εφικτό να εφαρμοστούν, και δεν θα υλοποιηθούν τελικά. Η εμμονή στην βίαιη εφαρμογή τους θα οδηγήσει στην εξαέρωση της αξίας των παλαιοτέρων κτιρίων και σε μείζονα κοινωνικά προβλήματα, σε βάρος των ιδιοκτητών τους".

Πηγή: ΑΠΕ ΜΠΕ