Αναλυτικά στοιχεία για τα ακίνητα στα οποία διέμειναν κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους πρέπει να αναγράψουν και στις φετινές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος (Ε1) οι φορολογούμενοι.

Με βάση τα στοιχεία αυτά, η Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (ΔΗΛΕΔ) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) υπολογίζει, κατά την εκκαθάριση των δηλώσεων, τα ποσά των αντικειμενικών δαπανών (τεκμηρίων) διαβίωσης που αντιστοιχούν στις κατοικίες τις οποίες χρησιμοποίησαν οι φορολογούμενοι το προηγούμενο έτος. Σημειώνεται ότι οι αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης για τις κατοικίες βαρύνουν τους φορολογούμενους είτε είναι οι ίδιοι ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών είτε τα νοικιάζουν είτε τους έχουν παραχωρηθεί δωρεάν.

Οδηγός…

Οι φορολογούμενοι πρέπει λοιπόν και φέτος να συμπληρώσουν, στις ηλεκτρονικά υποβαλλόμενες φορολογικές τους δηλώσεις, αναλυτικά στοιχεία για τα σπίτια τους. Η αναγραφή των στοιχείων αυτών πρέπει να γίνει στον πίνακα 5.1 του Ε1. Για τη συμπλήρωση του πίνακα αυτού ισχύουν οι ακόλουθες οδηγίες:

1 Το πρώτο βήμα που πρέπει να κάνει ο φορολογούμενος όταν θα έρθει η ώρα να συμπληρώσει τον πίνακα 5.1 είναι να επιλέξει το κίτρινο πλαίσιο που υπάρχει στο πεδίο συμπλήρωσης των στοιχείων της διεύθυνσης της κύριας κατοικίας. Θα εμφανιστεί στην οθόνη του υπολογιστή του ένας πίνακας, στον οποίο δίνεται η δυνατότητα επιλογής εμφάνισης είτε της περσινής εικόνας της δήλωσης του Ε1 είτε της εικόνας του Ε9. Ο φορολογούμενος πρέπει πρώτα να επιλέξει μία από τις δύο εικόνες. Στη συνέχεια, από το νέο πίνακα που θα εμφανιστεί και θα περιέχει τα στοιχεία των ήδη δηλωθεισών κατοικιών, ο φορολογούμενος θα πρέπει να επιλέξει όποια ακίνητα χρησιμοποίησε το 2017 για τη διαμονή του και να τα χαρακτηρίσει ανάλογα (κύρια – 1η δευτερεύουσα – 2η δευτερεύουσα και λοιπές). Στη συνέχεια, πρέπει να τα καταχωρίσει και, τέλος, να επιλέξει «Μεταφορά στη Δήλωση», ώστε να μεταφερθούν και να αποτυπωθούν στον πίνακα 5.1 της δήλωσης. Στην περίπτωση που δεν εμφανίζονται στον πίνακα τα στοιχεία ενός ακινήτου που θέλει να δηλώσει, ο φορολογούμενος πρέπει να επιλέξει «εισαγωγή νέου ακινήτου» και να καταχωρίσει όλα τα στοιχεία του ακινήτου.

2 Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος έχει αλλάξει κύρια κατοικία μέσα στο 2017, πρέπει, κατά τη συμπλήρωση του πίνακα 5.1, να επιλέξει και πάλι το κίτρινο πλαίσιο που υπάρχει στο πεδίο συμπλήρωσης των στοιχείων της διεύθυνσης της κύριας κατοικίας. Στη συνέχεια, πρέπει να εισαγάγει τα στοιχεία της καινούργιας κύριας κατοικίας, να τη χαρακτηρίσει, να την καταχωρίσει και να επιλέξει «Μεταφορά στη δήλωση». Τέλος, θα πρέπει να επιλέξει την προηγούμενη κύρια κατοικία και ξανά «Μεταφορά στη δήλωση». Τα στοιχεία της προηγούμενης κύριας κατοικίας θα εμφανισθούν στον πίνακα 5.1α, ενώ το ποσό της αντικειμενικής δαπάνης της άλλης κύριας κατοικίας θα μεταφερθεί στον κωδικό 707 για τον υπόχρεο και 708 για τη σύζυγο. Χρειάζεται προσοχή στα μηνύματα που εμφανίζονται κατά την εισαγωγή των στοιχείων των ακινήτων.

3 Εάν κατά την επιλογή του κίτρινου πλαισίου στον πίνακα 5.1 εμφανιστούν 2 ακίνητα, εκ των οποίων το ένα έχει πωληθεί, τότε ο φορολογούμενος πρέπει να χαρακτηρίσει ως κύρια κατοικία μόνο το ακίνητο που έχει στην κατοχή του και ιδιοκατοικεί και στη συνέχεια να επιλέξει «Μεταφορά στη δήλωση». Το ακίνητο που έχει πουληθεί δεν θα το χαρακτηρίσει, οπότε αυτό θα διαγραφεί.

4 Εάν ο φορολογούμενος θέλει να τροποποιήσει τα στοιχεία μιας κατοικίας του, θα πρέπει πρώτα να επιλέξει το κίτρινο πλαίσιο, προκειμένου να εμφανιστεί ο πίνακας με την εικόνα των ακινήτων του. Επιλέγοντας τα ακίνητα που τον ενδιαφέρουν, μπορεί να τροποποιήσει τα περιγραφικά στοιχεία τους και να χαρακτηρίσει και πάλι ένα από αυτά ως κύρια κατοικία και τα υπόλοιπα ως δευτερεύουσες. Στη συνέχεια πρέπει να επιλέξει «Μεταφορά στη Δήλωση». Οι αλλαγές αυτές αφορούν αποκλειστικά στη συμπλήρωση του Ε1 και δεν επηρεάζουν την εικόνα της ακίνητης περιουσίας όπως αυτή έχει περιληφθεί στο Ε9.

5 Ενα από τα στοιχεία που πρέπει να δηλωθεί υποχρεωτικά για κάθε κατοικία είναι ο Αριθμός Παροχής Ρεύματος. Τον αριθμό αυτόν ο φορολογούμενος μπορεί να τον αναζητήσει στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος ή πάνω στον μετρητή κατανάλωσης. Από τον αριθμό αυτόν πρέπει να αναγράψει μόνο τα εννέα πρώτα ψηφία χωρίς κενά.

6 Αν υπάρχει κάποια κατοικία που δεν ηλεκτροδοτείται μετά από αίτηση διακοπής που είχε καταθέσει ο φορολογούμενος στη ΔΕΗ, τότε και πάλι πρέπει να δηλώσει τον Αριθμό Παροχής Ρεύματος. Ο αριθμός αυτός μπορεί να βρεθεί σε παλιότερους λογαριασμούς.

7 Αν κάποια κατοικία του φορολογούμενου δεν έχει ηλεκτροδοτηθεί και δεν υπάρχει μετρητής κατανάλωσης, ο φορολογούμενος θα πρέπει στο πεδίο αναγραφής του Αριθμού Παροχής Ρεύματος να συμπληρώσει τον εννεαψήφιο αριθμό 999999999.

8 Η συμπλήρωση του ταχυδρομικού κώδικα (Τ.Κ.) είναι υποχρεωτική για τα ακίνητα τα οποία δηλώνονται ως κύρια κατοικία.

9 Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος διαμένει σε κατοικία μέχρι 200 τ.μ. που του παραχωρήθηκε δωρεάν από κάποιο παιδί του ή από τους γονείς του, πρέπει να δηλώσει την κατοικία αυτή στον πίνακα 5.1α επιλέγοντας τον κωδικό 203 (δωρεάν παραχωρημένη κατοικία).

10 Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος διαμένει σε ενοικιαζόμενη κύρια κατοικία, θα πρέπει και πάλι να συμπληρώσει τα στοιχεία της στον πίνακα 5.1. Ειδικότερα, αφού επιλέξει το κίτρινο πλαίσιο στο πεδίο συμπλήρωσης των στοιχείων της διεύθυνσης της κύριας κατοικίας, θα πρέπει να καταχωρίσει, στον πίνακα που θα εμφανιστεί, τα στοιχεία της κατοικίας. Στη συνέχεια, θα πρέπει να την χαρακτηρίσει ως «κύρια κατοικία» και, τέλος, να επιλέξει «Μεταφορά στη δήλωση». Κατά τη συμπλήρωση των στοιχείων της κατοικίας θα πρέπει να «κλικάρει» τον κωδικό 203. Στη συνέχεια, θα πρέπει να συμπληρώσει στοιχεία και στον πίνακα 6.12

11 Σε περίπτωση κατά την οποία ο φορολογούμενος το 2017 διέμεινε σε ενοικιαζόμενη δευτερεύουσα εξοχική κατοικία θα πρέπει, επίσης, να συμπληρώσει τα στοιχεία της κατοικίας αυτής στον πίνακα 5.1. Ειδικότερα, αφού επιλέξει το κίτρινο πλαίσιο που υπάρχει στο πεδίο συμπλήρωσης των στοιχείων της διεύθυνσης της δευτερεύουσας κατοικίας, θα πρέπει να καταχωρίσει, στον πίνακα που θα εμφανιστεί, τα στοιχεία της συγκεκριμένης κατοικίας. Στη συνέχεια, θα πρέπει να τη χαρακτηρίσει ως «δευτερεύουσα κατοικία» και, τέλος, να επιλέξει «Μεταφορά στη δήλωση». Κατά τη συμπλήρωση των στοιχείων της κατοικίας θα πρέπει να «κλικάρει» τον κωδικό 207 ή 209. Στη συνέχεια, θα πρέπει να συμπληρώσει στον πίνακα 6.14, στον κωδικό 417, τον ΑΦΜ του εκμισθωτή και στους κωδικούς 419, 420 το ενοίκιο της δευτερεύουσας ή της εξοχικής κατοικίας.

Ποιοι υποχρεούνται να υποβάλουν Ε2 και ποια σημεία πρέπει να προσέξουν

Οσοι φορολογούμενοι εισέπραξαν εντός του 2017 ενοίκια από εκμίσθωση ή υπεκμίσθωση κατοικιών ή και λοιπών κτισμάτων, όσοι παραχώρησαν δωρεάν κάποια ιδιόκτητη κατοικία τους στα παιδιά τους, στους γονείς τους ή σε τρίτους, όσοι χρησιμοποίησαν ένα ή περισσότερα δικά τους κτίσματα ως επαγγελματική στέγη (όσοι δηλαδή έκαναν ιδιόχρηση ή ιδιοχρησιμοποίηση επαγγελματικής στέγης) οφείλουν και φέτος να συμπληρώσουν και να υποβάλουν ηλεκτρονικά πρώτα το έντυπο Ε2 (αναλυτική κατάσταση μισθωμάτων από ακίνητα) και στη συνέχεια το Ε1.

Στο έντυπο Ε2 οι φορολογούμενοι αυτοί πρέπει να δηλώσουν, ξεχωριστά για κάθε ακίνητό τους, τα ενοίκια που εισέπραξαν σε περίπτωση εκμίσθωσης ή υπεκμίσθωσης, καθώς και τα τεκμαρτά μισθώματα που προκύπτουν από την ιδιόχρηση ή τη δωρεάν παραχώρηση ακινήτων τους σε τρίτους. Τα συνολικά ποσά από κάθε κατηγορία εισοδήματος από ακίνητα, όπως θα δηλωθούν στο Ε2, θα μεταφερθούν αυτόματα στους αντίστοιχους κωδικούς του πίνακα 4Ε του Ε1.

Τα SOS

Για την ορθή συμπλήρωση του εντύπου Ε2, οι φορολογούμενοι θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους τις ακόλουθες οδηγίες:

1 Οσοι έχουν προβεί το 2017 σε δωρεάν παραχώρηση της χρήσης κύριας κατοικίας έως 200 τ.μ. προς τα παιδιά τους ή προς τους γονείς τους δεν χρειάζεται να δηλώσουν τεκμαρτό εισόδημα στο Ε2 ούτε στο Ε1, διότι το εισόδημα αυτό απαλλάσσεται από τη φορολογία. Στην περίπτωση αυτή, πρέπει να δηλώσουν στο Ε2 μόνο τα στοιχεία της κατοικίας, τη διάρκεια της δωρεάν παραχώρησης μέσα στο 2017, το ονοματεπώνυμο και τον ΑΦΜ του προσώπου στο οποίο παραχωρήθηκε το ακίνητο.

 2 Στην περίπτωση κατά την οποία το Ε1 υποβάλλεται από εγγάμους και εφόσον η σύζυγος έχει εισοδήματα από ακίνητη περιουσία που ανήκουν στη δική της κυριότητα, έχει υποχρέωση υποβολής δικού της ξεχωριστού Ε2, είτε χρησιμοποιώντας τους προσωπικούς της κωδικούς πρόσβασης είτε του υπόχρεου/συζύγου, με την επιλογή «Ε2 συζύγου».

3 Η στήλη 17 (Είδος μίσθωσης-χρήση ακινήτου) συμπληρώνεται υποχρεωτικά με το είδος της μίσθωσης και τη χρήση του μισθίου, όπως εκμίσθωση γραφείου, δωρεάν παραχώρηση κατοικίας, κενό κ.λπ. Στη στήλη αυτή εμφανίζονται οι ακόλουθες επιλογές:

* Εκμίσθωση: Ξενοδοχείων, κλινικών, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, αιθουσών θεαμάτων, καταστημάτων, γραφείων, αποθηκών, γαιών, εγκαταστάσεων ή κατασκευών, κατοικιών, βιομηχανοστασίων με ΦΠΑ, εμπορικών κέντρων με ΦΠΑ.

* Δωρεάν παραχώρηση: Κατοικιών, ξενοδοχείων, κλινικών, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, αιθουσών θεαμάτων, καταστημάτων, γραφείων, αποθηκών, γαιών, εγκαταστάσεων ή κατασκευών.

* Λοιπές εκμισθώσεις-υπεκμισθώσεις-δωρεάν παραχωρήσεις: Εκμίσθωση χώρων τοποθέτησης επιγραφών, υπεκμίσθωση ακίνητης περιουσίας, εκμίσθωση κοινόχρηστων χώρων (εκτός κατοικιών), δωρεάν παραχώρηση χώρων τοποθέτησης επιγραφών.

* Ιδιοχρησιμοποίηση: Ξενοδοχείων, κλινικών, σχολείων, αιθουσών κιν/φου ή θεάτρων, καταστημάτων, γραφείων, αποθηκών, γαιών, εγκαταστάσεων ή κατασκευών, χώρων τοποθέτησης επιγραφών.

* Λοιπές περιπτώσεις: Εκμίσθωση κοινόχρηστων χώρων (κατοικίες), δωρεάν παραχώρηση-ιδιοχρησιμοποίηση κοινόχρηστων χώρων, ΚΕΝΟ, ανείσπρακτα εισοδήματα από εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας, υπεκμίσθωση γαιών-γης.

* Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από εκμίσθωση: Ξενοδοχείων, κλινικών, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, αιθουσών θεαμάτων, καταστημάτων, γραφείων, αποθηκών, γαιών, εγκαταστάσεων ή κατασκευών, κατοικιών, βιομηχανοστασίων με ΦΠΑ, εμπορικών κέντρων με ΦΠΑ, χώρων τοποθέτησης επιγραφών.

* Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από υπεκμίσθωση: Ακίνητης περιουσίας, γαιών-γης.

* Εισπραχθέντα εισοδήματα προηγούμενου έτους από: Εκμίσθωση κοινοχρήστων χώρων (εκτός κατοικιών), εκμίσθωση κοινόχρηστων χώρων (κατοικίες).

* Λοιπές κατηγορίες: Βραχυχρόνια εκμίσθωση ακινήτων άρθρου 39Α του ν. 4172/2013, βραχυχρόνια υπεκμίσθωση ακινήτων άρθρου 39Α του ν. 4172/2013, εκμίσθωση κατοικίας που υπεκμισθώνεται.

4 Τα ποσά των οφειλόμενων ενοικίων τα οποία δεν κατάφερε να εισπράξει εντός του 2017 ο ιδιοκτήτης δεν θα επιβαρυνθούν με φόρο εισοδήματος, εφόσον:

* Δηλωθούν ξεχωριστά, στη στήλη 16 της πρώτης σελίδας του Ε2 και στους κωδικούς 125-126 του πίνακα 4Δ2 στην 3^η σελίδα του Ε1.

* Εως την προθεσμία υποβολής της δήλωσης, έχει εκδοθεί εις βάρος του ενοικιαστή διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης χρήσης μίσθιου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή έχει ασκηθεί εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων.

 5 Το ακίνητο που έχει στην κατοχή του ένα ανήλικο εξαρτώμενο τέκνο μη υπόχρεο σε υποβολή δήλωσης θα καταχωρισθεί στο Ε2 του γονέα, στον πρώτο πίνακα και στον πίνακα Ι (Εκμισθούμενα κ.λπ. Ακίνητα) των συμπληρωματικών στοιχείων, επιλέγοντάς το στην πρώτη στήλη και συμπληρώνοντας το ονοματεπώνυμο και τον ΑΦΜ του τέκνου.

 6 Η στήλη «Αριθμός Δήλωσης Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας» συμπληρώνεται υποχρεωτικά για τα μισθωτήρια των ακινήτων που έχουν κατατεθεί στη σχετική ηλεκτρονική εφαρμογή. Δεν συμπληρώνεται ο αριθμός καταχώρισης του μισθωτηρίου που είχε παραληφθεί από την αρμόδια ΔΟΥ.

7 Σε περίπτωση δήλωσης βοηθητικών χώρων οι οποίοι ηλεκτροδοτούνται από τον κοινόχρηστο μετρητή ηλεκτρικού ρεύματος, το πεδίο για τον αριθμό παροχής πρέπει να συμπληρωθεί με τον εννεαψήφιο αριθμό 999999999.

8 Στις περιπτώσεις αγροτεμαχίων που δεν έχουν μετρητή κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος, το πεδίο για τον αριθμό παροχής πρέπει να συμπληρωθεί με τον εννεαψήφιο αριθμό 999999999.

9 Σε περίπτωση κτίσματος που δηλώνεται ως κενό και έχει γίνει διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος, πρέπει να συμπληρωθεί ο αριθμός παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, διότι το ακίνητο διαθέτει μετρητή κατανάλωσης ρεύματος.