Πακέτο μεταρρυθμίσεων που θα περιλαμβάνει φόρους, ασφαλιστικό, Δημόσιο, εργασιακά και αποκρατικοποιήσεις θα μεταφέρει στο Βερολίνο ο πρωθυπουργός κ. Αλέξης Τσίπρας με στόχο το «ξεπάγωμα» της χρηματοδότησης προς την Ελλάδα.

Μετά και τη δεύτερη πολύωρη σύσκεψη που έγινε χθες στο Μέγαρο Μαξίμου υπό την προεδρία του πρωθυπουργού με τη συμμετοχή του αντιπροέδρου της κυβέρνησης κ. Γιάννη Δραγασάκη, του υπουργού Οικονομικών κ. Γιάνη Βαρουφάκη και του υφυπουργού Εξωτερικών αρμόδιου για θέματα διεθνών οικονομικών σχέσεων κ. Ευκλείδη Τσακαλώτου οριστικοποιήθηκε μια πρώτη λίστα μέτρων.

Το κείμενο των 10 σελίδων που θα έχει μαζί του ο πρωθυπουργός δεν θα περιέχει όλες τις αλλαγές που θέλει να κάνει η κυβέρνηση στο παλιό Μνημόνιο. Θα αποτελεί απλώς ένα δείγμα για το πώς θέλει η ελληνική πλευρά να είναι το πρόγραμμα-γέφυρα που θα πρέπει να υλοποιήσει μέχρι και το τέλος του Ιουνίου.

Το φάσμα

Στην κατεύθυνση αυτή η πρόταση της κυβέρνησης, όπως έχει οριστικοποιηθεί, έχει να κάνει με πέντε βασικούς τομείς:

1 Στη φορολογική πολιτική. Πρώτο στην ατζέντα το θέμα της αναμόρφωσης του καθεστώτος του ΦΠΑ όπου θα υπάρχει η υπόσχεση για άμεση διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με το TAXIS -μέτρο το οποίο έχει νομοθετηθεί από το 2010 αλλά ουδέποτε εφαρμόστηκε- ώστε να αυξηθεί άμεσα η απόδοση του φόρου. Πληροφορίες θέλουν να υπάρχει πρόταση και για την αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ στη Μύκονο και τη Σαντορίνη.

Επίσης θα υπάρχει πρόβλεψη για την αύξηση του ΕΦΚ σε οινοπνευματώδη και καπνικά προϊόντα αλλά και την άμεση εφαρμογή νέων μεθόδων για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής σε καύσιμα και τσιγάρα. Θα υπάρχει δέσμευση για σταδιακή μεταβίβαση από το σημερινό ΕΝΦΙΑ σε ένα φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας ώστε να μη δημιουργηθεί δημοσιονομικό κενό.

Σε θεσμικό επίπεδο θα θεσπιστούν η πλήρης ανεξαρτησία της ΓΓΔΕ και η ενίσχυση του ΣΔΟΕ με προσωπικό με σκοπό περισσότερους στοχευμένους ελέγχους.

2 Στο κρίσιμο θέμα του ασφαλιστικού θα τονίζεται ότι θα προχωρήσει άμεσα η περικοπή των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων και των υψηλών ποσοστών αναπλήρωσης για τα λεγόμενα ευγενή Ταμεία (ΔΕΚΟ και Τράπεζες), αλλά και η θέσπιση πόρων από τις αποκρατικοποιήσεις για τη στήριξη του ασφαλιστικού συστήματος.

3 Σε ό,τι αφορά στο Δημόσιο θα προβλέπεται η θέσπιση νέου μισθολογίου το οποίο θα αμβλύνει μισθολογικές διαφορές και θα αναθεωρεί τα κριτήρια για την αξιολόγηση και τις προαγωγές των δημοσίων υπαλλήλων.

4 Στον τομέα των αποκρατικοποιήσεων θα υπάρχει υπόσχεση για την ολοκλήρωση της σύμβασης παραχώρησης των 14 περιφερειακών αεροδρομίων, της επένδυσης για το λιμάνι του Πειραιά και της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο θα γίνεται αναφορά για ένα νέο φορέα που θα αντικαταστήσει το σημερινό ΤΑΙΠΕΔ.

5 Στην αγορά εργασίας θα επαναλαμβάνεται η δέσμευση για περαιτέρω απελευθέρωση με βάση τις βέλτιστες πρακτικές της Ε.Ε. οι οποίες θα πρέπει να συζητηθούν με το ILO και τον ΟΟΣΑ χωρίς όμως να αναφέρει σαφώς κάποιο νέο μέτρο.

Για 1,5%

Η πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης θα έχει ως βάση ότι ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα θα πρέπει να αναθεωρηθεί για φέτος στο 1,5% του ΑΕΠ από 3% του ΑΕΠ που προέβλεπε το δεύτερο ελληνικό Μνημόνιο.

Η πιο αναλυτική αυτή περιγραφή των ελληνικών θέσεων θα σταλεί σήμερα και στους τρεις θεσμούς αλλά και στον πρόεδρο του Eurogroup κ. Γερούν Ντάισελμπλουμ.
Το πακέτο θα συζητηθεί με την Ομάδα των Βρυξελλών αύριο Τρίτη, με στόχο να συγκληθεί την Τετάρτη η Ομάδα Εργασίας του Ευρώ (Euro working group) ώστε να αξιολογηθούν τα μέτρα σε ό,τι αφορά την τεχνική τους αρτιότητα.

Επόμενο βήμα θα είναι η σύγκλιση ενός έκτακτου Eurogroup ειδικά για την Ελλάδα ή την Παρασκευή ή τη Δευτέρα 30 του μήνα στο οποίο θα εξεταστεί η ελληνική πρόταση. Στη συνεδρίαση αυτή η ελληνική ομάδα θα δεσμευτεί για την άμεση εφαρμογή κάποιων βασικών αλλαγών με την προσδοκία ότι η Ελλάδα θα μπορέσει να πετύχει την έγκριση της εκταμίευσης μέρους της δόσης των 7,2 δισ. ευρώ που εκκρεμεί από πέρσι τον Σεπτέμβριο.

e-typos.gr

«Χαμένη ευκαιρία» για μια ουσιαστική, μακροπρόθεσμη στρατηγική στη διαχείριση των απορριμμάτων αποτελεί και το τρέχον ΕΣΠΑ.

Μεγάλο μέρος των διαθέσιμων κοινοτικών πόρων καθυστέρησε να αξιοποιηθεί ή διατέθηκε σε «πυροσβεστικά» έργα για την κάλυψη επιτακτικών αναγκών, όπως το κλείσιμο των χωματερών και η επέκταση ή η δημιουργία νέων ΧΥΤΑ. Μέχρι το τέλος του έτους, πάντως, πρέπει να ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός των έργων διαχείρισης αποβλήτων για τη νέα προγραμματική περίοδο, προκειμένου να αξιοποιηθούν πόροι, ύψους 900 εκατ. ευρώ.

Η αξιολόγηση που έκανε το υπουργείο Περιβάλλοντος (ειδική υπηρεσία διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη») στον τρόπο που η χώρα αξιοποίησε τους πόρους της προγραμματικής περιόδου 2007-2013 δείχνει, για ακόμα μια φορά, ότι «σερνόμαστε» πίσω από τα γεγονότα, αντί να διαμορφώσουμε μια μακροπρόθεσμη στρατηγική. Πιο συγκεκριμένα, στο τρέχον ΕΣΠΑ εντάχθηκαν 336 έργα με προϋπολογισμό 804,1 εκατ. ευρώ ως εξής:

• 197 έργα για την αποκατάσταση χωματερών (προϋπολογισμού 226,4 εκατ. ευρώ) και 21 έργα για την αποκατάσταση χωματερών και την κατασκευή συνοδευτικών έργων (προϋπολογισμού 44,1 εκατ. ευρώ). Πιο αναλυτικά, ειδικά για τις παράνομες χωματερές τον Ιανουάριο του 2015, είχαν αποκατασταθεί 165 από τους 396 της παραπομπής του 2013. Προς αποκατάσταση παρέμεναν 231 χωματερές, εκ των οποίων οι 41 θα αποκατασταθούν μέχρι τον Ιούνιο του 2015 και οι υπόλοιπες 190 –εκ των οποίων οι 39 είναι ενεργές– θα καταβληθεί προσπάθεια να κλείσουν μέχρι το τέλος του 2015. Συνολικά, κατά την τρέχουσα χρηματοδοτική περίοδο δεσμεύτηκαν για χωματερές 270 εκατ. ευρώ.

Οσον αφορά τα υπόλοιπα έργα των περιφερειακών σχεδιασμών διαχείρισης απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑ), εγκεκριμένη χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ έχουν 16 νέοι ΧΥΤΑ (προϋπολογισμός 102 εκατ. ευρώ), 22 επεκτάσεις ΧΥΤΑ (προϋπολογισμός 99,3 εκατ. ευρώ) και 21 σταθμοί μεταφόρτωσης απορριμμάτων (προϋπολογισμός 56,1 εκατ. ευρώ). Επίσης, έχουν ενταχθεί 21 μικρές μονάδες διαχωρισμού/κομποστοποίησης ως συνοδά έργα για το κλείσιμο χωματερών, κυρίως στην περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Τέλος, χρηματοδοτείται η προμήθεια εξοπλισμού ανακύκλωσης/προεπεξεργασίας στην Ανατολική Μακεδονία-Θράκη και Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων στη Ρόδο (συνολικός προϋπολογισμός περί τα 70 εκατ. ευρώ).

Οσον αφορά στα έργα διαχείρισης απορριμμάτων μέσω Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), είχαν αρχικά ενταχθεί 12 έργα, συνολικού προϋπολογισμού 12 δισ. ευρώ. Ωστόσο, έξι από αυτά τα έργα έχουν ματαιωθεί (4 στην Αττική, Αχαΐα, Κέρκυρα). Ετσι, με εξαίρεση τη Δυτική Μακεδονία, εκτιμάται ότι η χρήση κονδυλίων της Ε.Ε. θα φθάσει το 40%-60%.

Η στόχευση και η πρόοδος του προγράμματος, πάντως, είναι πολύ κατώτερη των προσδοκιών. Οπως προκύπτει από αξιολόγηση του υπουργείου Περιβάλλοντος, ακόμα ένα κοινοτικό πλαίσιο στήριξης χρησιμοποιήθηκε «πυροσβεστικά», για την κάλυψη έκτακτων αναγκών. «Εκτός από το πρόγραμμα αποκατάστασης των ΧΑΔΑ (που αποτελεί ολοκληρωμένη παρέμβαση, όμως δεν συνιστά διαχείριση απορριμμάτων αλλά αντιμετώπιση παραβατικότητας), ικανό ύψος πόρων δεσμεύτηκε για την κάλυψη αποσπασματικών και βραχυπρόθεσμων τοπικών αναγκών, όπως π.χ. με τη χρηματοδότηση επεκτάσεων ΧΥΤΑ και του εξοπλισμού τους, εις βάρος της προώθησης νέων πολιτικών όπως η διαχείριση βιοαποβλήτων» αναφέρει η αξιολόγηση. Επίσης, παρατηρήθηκε καθυστέρηση στην ενεργοποίηση των χρηματοδοτήσεων (δηλαδή άργησαν οι διαγωνισμοί), «πολύ λίγα έργα προοπτικής ωρίμασαν, ενώ μεγάλος αριθμός νέων έργων μεταφέρεται στην προγραμματική περίοδο 2014-2020». Τέλος, λιγότερο από ένα έτος πριν από τη λήξη του ΕΣΠΑ έχει απορροφηθεί το 61% των πόρων.

Οι παθογένειες του συστήματος παραμένουν, καθώς παρατηρήθηκε ότι «οι προϋπολογισμοί έργων και μελετών για ομοειδή αντικείμενα μπορεί να διαφέρουν αρκετά».

Εκτιμήσεις για το 2015

Ποιος εκτιμά το υπουργείο Περιβάλλοντος ότι θα είναι ο απολογισμός στο τέλος του 2015; Η αποκατάσταση των χωματερών θα ολοκληρωθεί, με κάποιες εξαιρέσεις, καθώς και η πλειονότητα των έργων ΧΥΤΑ, των σταθμών μεταφόρτωσης και των μονάδων προεπεξεργασίας αποβλήτων. Επίσης, θα υιοθετηθούν (αν ταιριάζει με την πολιτική της νέας κυβέρνησης) ο Εθνικός Σχεδιασμός Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, το Εθνικό Σχέδιο Πρόληψης, ενώ θα αναθεωρηθούν τα περιφερειακά σχέδια διαχείρισης απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑ).

900 εκατ. ευρώ από το νέο πρόγραμμα

Τα έργα και οι πρακτικές που αφορούν την ορθή διαχείριση των απορριμμάτων θα έχουν σημαντικό ρόλο και στη νέα προγραμματική περίοδο. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, στο Ταμείο Συνοχής έχουν δεσμευτεί 727 εκατ. ευρώ για ανάλογα έργα, εκ των οποίων 45 εκατ. ειδικά για τη διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές, Μεταφορές, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη»). Επίσης έχουν δεσμευτεί ακόμα 100 εκατ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία» και Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα-ΠΕΠ). Ειδικά για τα ΠΕΠ, τα μεγαλύτερα ποσά θα διατεθούν στις Περιφέρειες Δυτικής Ελλάδας και Θεσσαλίας (από 12,2 εκατ. ευρώ) και Αττικής (10,7 εκατ. ευρώ), ενώ το μικρότερο ποσό θα λάβει η Περιφέρεια Πελοποννήσου (1 εκατ. ευρώ).

Τι είδους έργα θα χρηματοδοτήσει το νέο ΕΣΠΑ για τα απόβλητα; Περίπου 100 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για έργα πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης και διαχείρισης βιοαποβλήτων. Επίσης, 580 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για δίκτυα ανάκτησης και διάθεσης απορριμμάτων, τη διαχείριση λυματολάσπης και αποβλήτων από εκσκαφές και έργα.

Πάντως, πρέπει ακόμα να γίνουν πολλά προκειμένου το νέο ΕΣΠΑ να μην αποτελέσει κι αυτό ακόμα μία χαμένη ευκαιρία. Σύμφωνα με την έκθεση του υπουργείου Περιβάλλοντος, πρέπει να επισπευσθεί η αναθεώρηση των ειδικών και περιφερειακών σχεδιασμών για τα απορρίμματα, να γίνει επανέλεγχος των προϋπολογισμών των έργων ώστε να προσαρμοστούν στις τρέχουσες οικονομικές συνθήκες. Επίσης, να εξορθολογιστεί η τιμολόγηση των υπηρεσιών διαχείρισης απορριμμάτων, ώστε να συμπεριλάβει και το κόστος επεκτάσεων και αναβάθμισης των εγκαταστάσεων.

Καθημερινή