Με μία από τις μεγαλύτερες γιορτές της Ορθοδοξίας φτάνουν στο τέλος τους τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά.

Κάθε περιοχή της χώρας μας γιορτάζει τα Φώτα με πρωτότυπα και διασκεδαστικά έθιμα σε διάφορε παραλλαγές . Τα Μπαμπούγερα, οι βουτηχτάδες  και οι αράπηδες είναι μερικά από αυτά.

Δράμα: Οι αράπηδες και ο Μεγαλέξανδρος

Το έθιμο των αράπηδων μας ταξιδεύει πολλά χρόνια πίσω, τότε που οι νέγροι πολεμιστές του Μεγάλου Αλεξάνδρου, λέγεται πως με τους αλαλαγμούς τους κατάφεραν να φοβερίσουν και να διώξουν τους ελέφαντες των Ινδών αντιπάλων. Σήμερα, οι κάτοικοι της περιοχής ντύνονται με προβιές ζώων, φορούν κουδούνια και χορεύουν στο δρόμο για να διώξουν τα κακά πνεύματα και τους καλικάντζαρους. Το έθιμο αυτό, αναβιώνει και σε αρκετές περιοχές της Καβάλας.

Χαλκιδική: Ο «βασιλιάς»,  οι «φωταράδες» και οι Φούταροι

Σε πολλά χωριά της Χαλκιδικής αναβιώνει ακόμη και σήμερα το έθιμο των «φωταράδων». Ο «βασιλιάς», που είναι φορτωμένος με κουδούνια, ανοίγει τον χορό και τον ακολουθούν οι «φωταράδες», οι πιστοί του υπήκοοι με ξύλινα σπαθιά, που προσπαθούν να αποτρέψουν οποιονδήποτε προσπαθεί να κλέψει ένα λουκάνικο που στήνεται στην πλατεία του χωριού.

Στον Άγιο Πρόδρομο της Χαλκιδικής πρωταγωνιστές των Θεοφανίων είναι οι φούταροι. Την παραμονή των Φώτων νεαροί άντρες λένε τα κάλαντα μαζεύοντας κρέας, λουκάνικα και χρήματα και την ημέρα του Αϊ Γιαννιού χορεύουν στην πλατεία του χωριού. Όταν κάνουν διάλειμμα τρέχουν να πάρουν από ένα ρόπαλο και όταν ξαναμπαίνουν στο χορό πετούν τα ρόπαλα ψηλά σφυρίζοντας με όλη τους τη δύναμη για να σηματοδοτήσουν το τέλος του Δωδεκαημέρου.

Καβάλα: Σάγια

Στην Νέα Καρβάλη, ανατολικά της Καβάλας, κάθε χρόνο την παραμονή των Θεοφανίων αναβιώνουν τα «Σάγια», ένα έθιμο που τηρούνταν σε όλη την Καππαδοκία.Το έθιμο αποτελεί μια τελετουργική πράξη με χορό και τραγούδι γύρω από αναμμένες πυρές.

Άρνισσα Πέλλας: Τζαμαλάρια

Ένα αγόρι ηλικίας από 16 μέχρι 35 χρονών ντύνεται νύφη με παραδοσιακή τοπική φορεσιά, ενώ άλλα δυο της ίδιας ηλικίας ντύνονται τα αδέρφια της νύφης που την κρατάνε. Ένα ακόμα ντύνεται μπουμπάρι και γυρίζουν όλο το χωριό με συνοδεία παραδοσιακής ορχήστρας. Στις πλατείας του χωριού αναπαριστάται ένα δρώμενο κατά το οποίο το μπουμπάρι ορμάει για να αρπάξει την νύφη, αλλά τα αδέρφια το ρίχνουν στο έδαφος σκοτωμένο και μοιράζουν τα μέρη του σώματος του. Μετά το μπουμπάρι σηκώνεται πάνω και λένε το σύνθημα “μαύρη προβατίνα, άσπρο γάλα μπρους μπρους” και έτσι συνεχίζουν. Η νύφη στο έθιμο συμβολίζει το νέο χρόνο, τα αδέρφια συμβολίζουν τους αγγέλους, ενώ το μπουμπάρι το Κακό.

Δ. Βόλβης: Αναβίωση του έθιμου των «Αράπηδων»

Το έθιμο των «Αράπηδων»  αναβιώνει σήμερα στον Προφήτη του Δήμου Βόλβης, μέσα από τον Πολιτιστικό Εξωραϊστικό Σύλλογο «Αγία Παρασκευή-Ζωοδόχος Πηγή» Προφήτη. Το δρώμενο θα αρχίσει στις 12 το μεσημέρι στην κεντρική πλατεία του Προφήτη, με παραδοσιακούς χορούς, από το χορευτικό τμήμα του συλλόγου. Μία ώρα αργότερα, θα γίνει η είσοδος των Αράπηδων με τη Νύφη, τον Τσολιά, τον Παππού και την Μπάμπω στο χώρο της γιορτής και το γλέντι θα συνεχιστεί με πολλές εκπλήξεις μέχρι αργά το βράδυ. Παλιότερα μεταμφιέζονταν μόνο άντρες, αλλά σήμερα μετέχουν και γυναίκες.

Γαλάτιστα Χαλκιδικής: Η καμήλα και η απαγωγή

Πρόκειται για ένα έθιμο που αναβιώνει αδιαλείπτως από τα τέλη του 19ου αιώνα, τότε που κάποιος ερωτευμένος, προκειμένου να απαγάγει την αγαπημένη του κάτω από τα μάτια του Τούρκου επιτρόπου, σκαρφίστηκε ένα μοναδικό κόλπο. Έστησε ένα γλέντι στο χωριό και παράλληλα έφτιαξε το ομοίωμα μιας καμήλας μέσα στο οποίο κρύφτηκε ο ίδιος και οι απαγωγείς φίλοι του που μπήκαν στο σπίτι, έκλεψαν την κοπέλα και την φυγάδευσαν κάτω από το ομοίωμα της καμήλας. Σήμερα, το έθιμο αναβιώνει με το ομοίωμα της καμήλας να γυρνά στο χωριό και με 6 άνδρες να κρύβονται από κάτω χορεύοντας και τραγουδώντας.

Νησιά: Οι βουτηχτάδες

Σε πολλά Δωδεκάνησα, αλλά κυρίως στο Δ. Σύμης και στο Δ. Καλύμνου, οι βουτηχτάδες, όσοι δηλαδή βουτούν να πιάσουν το σταυρό αψηφώντας τις χαμηλές θερμοκρασίες του νερού της θάλασσας, κρατούν την ανάσα τους για να μείνουν όσο το δυνατόν περισσότερο κάτω από το κρύο νερό. Και φυσικά, όσο διαρκεί η παγωμένη βουτιά, οι ψαράδες των νησιών με τις βάρκες τους, σχηματίζουν έναν προστατευτικό κλοιό γύρω από τους βουτηχτάδες που θεωρούνται οι τυχεροί της νέας χρονιάς που μόλις μπήκε.

Σε άλλα νησιά, όπως τη Λέσβο, την ώρα που πέφτουν στη θάλασσα οι βουτηχτάδες για να πιάσουν τον Σταυρό οι γυναίκες παίρνουν με μια νεροκολοκύθα νερό από 40… κύματα. Έπειτα με βαμβάκι που βουτούν σ΄ αυτό καθαρίζουν τα εικονίσματα – χωρίς να μιλούν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας – και στη συνέχεια ρίχνουν το νερό σε μέρος «που δεν πατιέται» (σε χωνευτήρι εκκλησίας).

Θεσσαλία: Τα ποτάμια, το ράντισμα και τα ρουγκατσια

Σε πολλά χωριά της Θεσσαλίας, όπου υπάρχουν ποτάμια, οι κάτοικοι παίρνουν τα εικονίσματα από την εκκλησία και τα μεταφέρουν στο ποτάμι. Εκεί, μέσα στα παγωμένα νερά των ποταμών, ρίχνουν τον σταυρό και με αυτόν ραντίζουν τα εικονίσματα, τα οποία στη συνέχεια επιστρέφουν στην εκκλησία ,ενώ συνηθίζουν να ραντίζουν με το ευλογημένο νερό και τα χωράφια για να έχουν καλή σοδιά. Σε αρκετά χωριά της Θεσσαλίας, βουτούν ολόκληρη την εικόνα μέσα στο ποτάμι.

Στη Θεσσαλία ανήμερα των Θεοφανίων αναβιώνουν τα ρουγκάτσια (ρουγκατσάρια). Αυτά αποτελούνταν από ομάδες (10 – 15 μεταμφιεσμένων ατόμων) οι οποίες περιφέρονταν από σπίτι σε σπίτι παίρνοντας την ανάλογη αμοιβή. Μερικά από τα απαραίτητα μέλη του κάθε ομίλου ήταν ο γαμπρός, η νύφη (νέος μεταμφιεσμένος), ο παπάς, ο παππούς, ο γιατρός και οι “αρκουδιάρηδες”. Εντυπωσιακός είναι ο αριθμός των τραγουδιών με τα οποία οι ρουγκατσάρηδες συνόδευαν το πέρασμά τους.

Δ. Ερμιονίδας: «Γιάλα γιάλα»

Στην Ερμιόνη, σύμφωνα με το έθιμο του «γιάλα γιάλα», την παραμονή των Φώτων οι νέοι, κυρίως αυτοί που θα καταταγούν στο στρατό, στολίζουν τις βάρκες στο λιμάνι με κλαδιά από φοίνικες. Τη νύχτα, φορώντας παραδοσιακές στολές τραγουδούν και περνούν σπίτι- σπίτι δεχόμενοι κεράσματα, φτάνοντας το πρωί στο λιμάνι, όπου ανεβαίνουν στις στολισμένες βάρκες και τις κουνούν με δύναμη συνεχίζοντας το τραγούδι «γιάλα-γιάλα» μέχρι να γίνει ο καθαγιασμός των υδάτων, με την κατάδυση του Σταυρού και την εικόνα της Θεοτόκου στη θάλασσα όπου θα βουτήξουν για να τα πιάσουν.

Δ. Λευκάδας: Τα Ιερά Πορτοκάλια

Οι πιστοί συγκεντρώνονται πλάι στη θάλασσα και ο ιερέας ρίχνει το σταυρό στο νερό, όπως συμβαίνει σε πολλές περιοχές της χώρας. Όμως, στη Λευκάδα, μαζί με το σταυρό, ρίχνουν στη θάλασσα και ένα μάτσο πορτοκάλια δεμένα μεταξύ τους με σκοινί. Στη συνέχεια, τα ευλογημένα αυτά πορτοκάλια κρεμιούνται πλάι στα εικονίσματα των εκκλησιών.

Για πρώτη φορά θα τελεστεί επίσημα αύριο στη Σμύρνη η τελετή κατάδυσης του Τιμίου Σταυρού και ο αγιασμός των υδάτων.

Στο λιμάνι της ιστορικής πόλης, ο εορτασμός των Θεοφανίων θα λάβει πανηγυρικό χαρακτήρα για τα λιγοστά μέλη της παροικίας και για τους υπόλοιπους ορθοδόξους οι οποίοι κατοικούν στην ευρύτερη περιοχή, ενώ αρκετοί θα είναι και οι επισκέπτες από την Ελλάδα.

Για τους ομογενείς η εορτή των Φώτων σηματοδοτεί μια νέα σελίδα, καθώς είναι η πρώτη φορά που δίνεται η δυνατότητα εορτασμού σε ανοιχτό χώρο με τον αγιασμό των υδάτων.

«Μέχρι τώρα, όλα τα χρόνια δεν γινόταν η τελετή του αγιασμού των υδάτων. Ο εορτασμός ήταν συμβολικός μέσα στην εκκλησία μας. Ερχόταν ιερέας για τις ημέρες αυτές και συγκεντρωνόμαστε ομογενείς, φίλοι, σε μια αίθουσα ή στην εκκλησία, κόβαμε την πίτα και κάναμε όλοι μαζί μια προσευχή» λέει η κ. Αθηνά Σάμογλου, γραμματέας της Ορθόδοξης Κοινότητας, και υπογραμμίζει τη σημασία του γεγονότος για την παροικία.

«Για πρώτη φορά θα γίνει τελετή και λειτουργία στη θάλασσα, ενώ έρχονται καλεσμένοι από την Ελλάδα φίλοι και ομογενείς. Αυτό είναι η αρχή, κάθε χρόνο θα είμαστε και καλύτερα. Για την τελετή έχουμε αυτήν τη φορά επίσημη άδεια αλλά και υποστήριξη από τις αρχές. Είναι πολύ σημαντικό για εμάς. Όπως μεγαλώσαμε, είχαμε στερηθεί αυτά τα πράγματα, μας έλειπαν, και τώρα είμαστε πολύ υπερήφανοι και χαρούμενοι με το γεγονός. Όλα αυτά γίνονται τώρα χάρη στον πατέρα Κύριλλο, ένα φως έχει έρθει στη Σμύρνη».

Η Αγία Φωτεινή
Επίκεντρο της εκκλησιαστικής ζωής είναι ο ναός της Αγίας Φωτεινής. Η εκκλησία ήταν ένας παλαιός ολλανδικός ναός, αλλά μετά τα Σεπτεμβριανά το 1955 οι Ολλανδοί πήραν τα λείψανα των προγόνων τους και έφυγαν. Αργότερα η τότε ελληνική κυβέρνηση ζήτησε να ενοικιάσει τον ναό για 99 χρόνια και το 1981 έγινε ανακαίνιση και μετατράπηκε σε ορθόδοξη εκκλησία που λειτουργούσε Χριστούγεννα και Πάσχα.

Ο πατήρ Κύριλλος θα τελέσει αύριο τον αγιασμό των υδάτων για πρώτη φορά στο λιμάνι της Σμύρνης. Είναι ο πρώτος ορθόδοξος ιερέας ο οποίος λειτουργεί μόνιμα στη Σμύρνη μετά την καταστροφή και τον ξεριζωμό του 1922. Από το 1990 ερχόταν περιστασιακά για να τελέσει λειτουργίες καθώς δεν υπήρξε ποτέ σταθερός ιερέας στη Σμύρνη μέχρι τον Αύγουστο του 2013, όταν ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος τού εμπιστεύθηκε μόνιμα τη θέση.

«Ο εορτασμός έχει προγραμματιστεί στις 8.30, με τη Θεία Λειτουργία στην Αγία Φωτεινή, ενώ στις 12.30 θα γίνει ο αγιασμός των υδάτων και η κατάδυση του Τιμίου Σταυρού στο λιμάνι της Σμύρνης, μπροστά από το κτίριο του παλαιού ελληνικού προξενείου το οποίο τώρα ανακαινίζεται» λέει η κ. Σάμογλου και σημειώνει ότι υπάρχουν ήδη ορισμένοι που πρόκειται να βουτήξουν για να πιάσουν τον σταυρό.

«Ξέρουμε ότι θα βουτήξουν 2-3 άτομα. Είχα αποφασίσει να βουτήξω κι εγώ, αλλά πρέπει να κάνω το ίδιο διάστημα κάποιες άλλες εργασίες. Υπάρχει το ενδεχόμενο να πέσουν στο νερό και γυναίκες, καθώς εδώ στη Σμύρνη έχουμε αυτή την παράδοση».

Θερμή ατμόσφαιρα
Σε θερμή ατμόσφαιρα εορτάστηκε η Πρωτοχρονιά, ενώ στο χριστουγεννιάτικο δείπνο που οργάνωσε η κοινότητα παρέστησαν εκπρόσωποι πολλών δήμων γύρω από την πόλη της Σμύρνης. Η Ορθόδοξη Κοινότητα έχει διευρυνθεί και η παροικία γνωρίζει άνθηση. Βασικός πυρήνας οι ελάχιστες οικογένειες που παραμένουν επί δεκαετίες εκεί.

Είναι εκείνοι οι οποίοι γεννήθηκαν και μεγάλωσαν χωρίς εκκλησία και ιερέα. Μαζί τους συνυπάρχουν πλέον φοιτητές, Ελληνες εργαζόμενοι που μετοίκησαν στα χρόνια της κρίσης, καθώς και επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στη γείτονα χώρα.

Πηγή: Έθνος

Οι Αγιαννανίτες μοναχοί φυλάσσουν το σεπτό Λείψανο της με απεριόριστη πίστη και ευλάβεια, ενώ στην καθημερινότητα τους η Αγία Άννα φαντάζει σαν να είναι ένα προσφιλές και πολύ αγαπητό τους πρόσωπο που διάγει μαζί την καθημερινή ζωή τους, ενώ στις συνομιλίες τους δεν την προσφωνούν τόσο με το όνομα της, αλλά με την γλυκιά επωνυμία "η Γιαγιά".

Πολλά θαύματα συνοδεύουν την ιστορία αυτού του ιερού Λειψάνου μα και την ευλάβεια του κόσμου στην Αγία και Θεοπρομήτορα Άννα, αλλά και την επίκληση του ονόματος της στην λύση των δεσμών της ατεκνίας και την απόκτηση παιδιού, αλλά και πολλά είναι τα μωρά αυτά που φέρουν το όνομα της, ή αυτό του ομοζύγου της Ιωακείμ, αφού προήλθαν από το θαύμα της ιδιαιτέρας ευχής της για την λύση των δεσμών της ατεκνίας. 

Επίσης στο Άγιον Όρος και στην Ιερά Βασιλική Σταυροπηγιακή και Πατριαρχική Μονή Κουτλουμουσίου βρίσκεται άφθορο μέρος του δεξιού ποδός της Αγίας Άννας και φυλάσσεται ως πολύτιμος θησαυρός, ενώ μέρος της αριστεράς χειρός της Αγίας βρίσκεται στη Ιερά Μονή Σταυρονικήτα, του Αγίου Όρους.



Αποτμήματα όμως του Ιερού Λειψάνου της Αγίας βρίσκονται και στην ομώνυμη Μονή Λυγαριάς Λαμίας και στη Μονή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στην Σουρωτή Θεσσαλονίκης. Μέρος της αδιαφθόρου σαρκός της Αγίας Άννας βρίσκεται στη Συλλογή της ρωμαιοκαθολικής Διεθνούς Σταυροφορίας Αγίων Λειψάνων, ενώ ένας καρπός της Αγίας βρίσκεται στο ρωμαιοκαθολικό Ναό του Αγίου Παύλου «ἐκτός τῶν Τειχῶν» της Ρώμης.

Ιερά Λείψανα και των δύο Αγίων, και του Αγίου Ιωακείμ και της Άγίας Άννας, θησαυρίζονται στον ομώνυμο Ναό μας και την ομώνυμη Ενορία τους, στο δυτικό μέρος της προσφυγικής Θεσσαλονίκης, στους Ανθόκηπους της Νέας Ευκαρπίας, μέσα στην ιδιαίτερη, όμορφη ασημένια και περίλαμπρη λειψανοθήκη τους, για να βρίσκονται αιωνίως σε αυτήν προς προσκύνηση και ευλογία των ενοριτών μας, αλλά και προσκυνητών του ναού μας, αλλά και των νέων ζευγαριών που και αυτοί προσκυνηματικά και προσευχητικά θα μπορούν να προσέρχονται στον ναό μας και να επικαλούνται τις πρεσβείες τους στον Εγγονό τους Χριστό, μαζί με την Παναγία, Θεοτόκο Κόρη τους για να τους χαρίσουν ένα παιδάκι. 


πηγή: ι.ν. Αγ. Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης Ανθοκήπων Θεσσαλονίκη

Ο πραύλειος χώρος του καθεδρικού ναού Ευαγγελισμού της Θεοτόκου θα φιλοξενήσει το μικρό εκκλησάκι και ήδη εκεί εκτελούνται εργασίες.

Ο φακός της εφημερίδας "Χρόνος» εντόπισε τον ιερέα πατέρα Βαλάντη του Ευαγγελισμού να συνομιλεί με τους υπευθύνους του έργου, που βρίσκεται σε εξέλιξη στον εξωτερικό χώρο του καθεδρικού ναού, προκαλώντας τις εύλογες απορίες των διερχόμενων.

Πολλοί έσπευσαν να ρωτήσουν γιατί γίνονται εργασίες στο σημείο, αφού την τελευταία φορά που έγινε κάποια παρέμβαση ήταν για να ενταφιαστεί, όπως το επιθυμούσε, ο μακαριστός μητροπολίτης Δαμασκηνός.

Η παρέμβαση αυτή τη φορά έχει στόχο τη στέγαση μίας μικρής εκκλησίας, που θα λειτουργήσει με μέριμνα της μητρόπολη Μαρώνειας και Κομοτηνής, η οποία ήδη αποτελείται από 71 ενοριακούς ναούς, 37 παρεκκλήσια, 62 εξωκκλήσια, 6 ναούς κοιμητηρίων και 2 μοναστηριακούς ναούς.

Στον μοναχό Παΐσιο τον Αγιορείτη θα είναι αφιερωμένο το μικρό εκκλησάκι. Ο Όσιος Γέρων Παΐσιος o Αγιορείτης (κατά κόσμον Αρσένιος Εζνεπίδης, 25 Ιουλίου 1924 - 12 Ιουλίου 1994) ήταν Έλληνας μοναχός που έζησε κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα και έγινε ευρέως γνωστός για τον βίο και το έργο του. Ανακηρύχθηκε άγιος της Ορθοδόξου Εκκλησίας από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως στις 13 Ιανουαρίου 2015.

Ήδη πριν το θάνατο του Παΐσιου, είχε αρχίσει να σχηματίζεται ένας μύθος γύρω από το όνομά του και έγινε πρόσωπο αμφιλεγόμενο για τη μοναστική κοινότητα του Άθω: κάποιοι παλαιότεροι μοναχοί και ζηλωτές, όπως εκείνοι της Μονής Εσφιγμένου, του ασκούσαν κριτική.

Σύμφωνα με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ο Παΐσιος ήταν ένας από τους υπεύθυνους για την αναβίωση του μοναχισμού στο Άγιο Όρος, που βρισκόταν σε παρακμή ως τη δεκαετία του 1960. Το εκκλησάκι αφιερωμένο στον άγιο Παΐσιο αναμένεται να τοποθετηθεί στον αύλειο χώρο του καθεδρικού ναού της Κομοτηνής τις πρώτες μέρες του Ιουνίου και θα είναι ανοιχτό μέρα και νύχτα.

Πηγή: xronos.gr