Επιτυχημένη επεξεργασία DNA έκανε τα κουνούπια στείρα, "φρενάροντας" τη μαλάρια

Ένα νέο γενετικό "όπλο" μπορεί να συμβάλει στην εκρίζωση εκείνου του είδους κουνουπιού, που ενδημεί περισσότερο στην Αφρική, όπου και προκαλεί τα περισσότερα κρούσματα ελονοσίας (μαλάρια). Επιστήμονες στη Βρετανία, μεταξύ των οποίων δύο Έλληνες, οι Δημήτρης Κατσάνος και Κύρος Κύρου, δημιούργησαν γενετικά τροποποιημένα θηλυκά κουνούπια που είναι στείρα και δεν μπορούν να πολλαπλασιαστούν. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι, αν αυτά τα μεταλλαγμένα κουνούπια αφεθούν στη φύση, σε περιοχές με αυξημένα κρούσματα ελονοσίας, η νόσος θα αντιμετωπιστεί με επιτυχία.

Η σημαντική ανακοίνωση έγινε χθες στην επιθεώρηση βιοτεχνολογίας "Nature Biotechnology". Πρόκειται για τη δεύτερη γενετική τροποποίηση, που έγινε με σκοπό να περιοριστεί η ελονοσία. Η πρώτη, που δημοσιεύθηκε στις 23 Νοεμβρίου, προοριζόταν να εμποδίσει τα κουνούπια να μεταφέρουν το παράσιτο της επικίνδυνης ασθένειας - διαβάστε ΕΔΩ το σχετικό δημοσίευμα. Τώρα τροποποιήθηκε για πρώτη φορά το κουνούπι "Anopheles gambiae", προκειμένου να μην αναπαράγεται - τα κουνούπια είναι φορείς του παράσιτου της ελονοσίας και μεταδίδουν την ασθένεια στους ανθρώπους μέσω των τσιμπημάτων τους.

Τα εύσημα αποδίδονται στους ερευνητές του Τμήματος Επιστημών της Ζωής του Imperial College του Λονδίνου, με επικεφαλής τους βιολόγους Andrea Crisanti και Tony Nolan. Η ελονοσία μολύνει πάνω από 200 εκατομμύρια ανθρώπους ετησίως και προκαλεί περισσότερες από 430.000 θανάτους. Το 90% των θανάτων συμβαίνει στην υποσαχάρια Αφρική και κύριος ένοχος είναι το συγκεκριμένο είδος κουνουπιού - φορέα.

Τα μεταλλαγμένα κουνούπια συνεχίζουν να μολύνουν τους ανθρώπους με το παράσιτο της ελονοσίας. Όμως τα πειράματα σε κλωβούς έδειξαν ότι, όταν αυτά τα στείρα κουνούπια διασταυρωθούν με κανονικά κουνούπια, μεταφέρουν σε πάνω από το 90% των απογόνων τους τα γονίδια της στειρότητας, με αποτέλεσμα να γίνονται και αυτοί στείροι.Ελπίζουν, λοιπόν, μετά από μερικές διαδοχικές γενεές, σχεδόν όλος ο πληθυσμός των κουνουπιών - φορέων σε μια περιοχή να έχει εξαλειφθεί.

Πάντως οι ερευνητές δήλωσαν ότι θα χρειασθούν περαιτέρω δοκιμές ασφαλείας, προτού τα μεταλλαγμένα κουνούπια απελευθερωθούν στη φύση, κάτι που μπορεί να γίνει σε περίπου μια δεκαετία. Ένα ζήτημα προς διερεύνηση είναι κατά πόσο τα κουνούπια θα αναπτύξουν αντίσταση στη γενετική τροποποίησή τους, χωρίς να αποκλείεται ότι το παράσιτο της ελονοσίας σταδιακά θα αναζητήσει ένα άλλο έντομο - ξενιστή. Από την άλλη κάποιοι επιστήμονες εκφράζουν φόβους μήπως η επιδιωκόμενη εξάλειψη των επικίνδυνων κουνουπιών φέρει τα πάνω - κάτω στα οικοσυστήματα και τελικά γυρίσει «μπούμερανγκ». Οι επικεφαλής της μελέτης είπαν, πάντως, ότι δεν θα υπάρξει μεγάλη αναστάτωση στη φυσική ισορροπία των οικοσυστημάτων, επειδή δεν θα εξαλειφθούν όλα τα κουνούπια, αλλά μόνο αυτά που μεταφέρουν την ελονοσία. Υπάρχουν περίπου 3.400 διαφορετικά είδη κουνουπιών στον κόσμο και από αυτά τα 800 στην Αφρική.

healthmag.gr