Στις 13 Αυγούστου 1966 ο Σκεύος Ζερβός ταξίδεψε  στην αιωνιότητα- Ακριβώς πρίν 50 χρόνια.

Στον κορυφαίο Ιπποκρατιστή, στον οραματιστή, στον αρχηγό της απελευθέρωσης της Δωδεκανήσου, στον Επιστήμονα, αποτίω σήμερα φόρο τιμής για τα 50 χρόνια απο το θάνατό του.

Το βιογραφικό του ατελείωτο, το συγγραφικό του έργο τεράστιο, η βιβλιογραφία επίσης.Το μέγεθος του ανδρός δεν δύναται να υπολογισθεί .

Ως “Αρχηγό του μαρτυρικού αγώνα της απελευθέρωσης της Δωδεκανήσου” τον χαρακτηρίζει η Ακαδημία Αθηνων το 1948.

Ο Σκεύος Ζερβός βαθειά Δημοκράτης κινείται αενάως σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης,  με ομιλίες του για την απελευθέρωση, σε Ακαδημίες, στην Ευρώπη και την Βόρειο Αμερική, σε ιατρικά συνέδρια. Δωρίζει προτομές και πίνακες του Ιπποκράτη σε πανεπιστήμια μεταξύ των άλλων του Χάρβαρντ, της  Νέας Υόρκης, της Ουάσιγκτον και του Σικάγο.

Ένα από τα χαρακτηριστικά της πολυκύμαντης ζωής του είναι η μεταμφίεσή του σε καλόγηρο. Με τον τρόπο αυτό περιήλθε την Δωδεκάνησο επί της στεγνής Ιταλοκρατίας.

Στην επίσημη απελευθέρωση της Δωδεκανήσου στις 28 Οκτωβρίου του 1947, επισκεπτόμενος τα Δωδεκάνησα με το πολεμικό πλοίο Αβέρωφ ελέχθη ότι “έρχεται το βαρύ πυροβολικό του Αβέρωφ και της Δωδεκανήσου.”

Ενώ από τον Αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό ελέχθη ότι “Σκεύος Ζερβός θα πεί Δωδεκάνησος και Δωδεκάνησος Σκεύος Ζερβός”.

Για την εθνική και επιστημονική του δράση από τις Ακαδημίες της Ιστορίας της Ιατρικής τιμήθηκε όσο λίγοι (επίτιμος Διδάκτωρ, επίτιμος Καθηγητής, πρώτο Βραβείο– Πατριάρχης των Ιστορικών της Ιατρικής) .

Η λησμονιά που ακολούθησε μαζί με την τύφλωση που υπέστη, ευρέθη να νοσηλεύεται στο Ασκληπιείο της Βούλας με της φροντίδες του Προέδρου του Ερυθρού Σταυρού Κ. Γεωργακόπουλου και την περίοδο 1965-1966 με την αρωγή και την στήριξη του τότε Υπουργού Υγιεινής Σταμάτη Μανούση που συχνά τον επισκεπτόταν μαζί με επίλεκτα στελέχη του Δωδεκανησιακού Αγώνα.

 Στις 13.8.1966 επήλθε το μοιραίο.

Μετά απο εισήγηση του Σταμάτη Μανούση, στο Υπουργικό Συμβούλιο αποφασίζεται να αποδοθούν οι πρέπουσες τιμές στο μεγάλο νεκρό εις ένδειξη αναγνώρισης του μεγάλου του έργου.

Εκτίθεται η σορός του στο Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών σε λαικό προσκύνημα και στις 18 Αυγούστου μεταφέρεται η σορός αεροπορικώς  στην Κω.

Ο τότε Δεσπότης της Κω απαγορεύει να εκτεθεί τότε σε λαικό προσκύνημα.

“ Παραμερίζω τις πόρτες της Αγίας Παρασκευής και τοποθετώ το νεκρό εις την Εκκλησία…” ως αναφέρει ο Σταμάτης Μανούσης.(Το γεγονός έλαβεν γνώση η Κυβέρνηση και ο Οικουμενικός Πατριάρχης.)

Η μεταφορά του στην Κάλυμνο, στην αγαπημένη του Πατρίδα γίνεται με ακταιωρό του πολεμικού ναυτικού με όλες τις προσήκουσες τιμές.

Πάνδημος η υποδοχή του νεκρού, με τον τρόπο που ξέρει και τιμά η Κάλυμνος τους ήρωες της . Τα αναρίθμητα καίκια τον προυπαντούν, οι δυναμίτες δίνουν το παρόν και τιμούν τον μεγάλο άνδρα.

Κηδεύτηκε στο εκκλησάκι του Σταυρού στην οδό προς την περιοχή  Θερμά της Καλύμνου με τις τιμές που δίδονται σε ήρωες.

Τον Σκεύο Ζερβό αποχαιρέτησε μεταξύ άλλων και ο Υπουργός και Βουλευτής Δωδεκανήσου Σταμάτης Μανούσης ως εκπρόσωπος της Κυβέρνησης.

Νίκος Στ. Μανούσης

Νευρολόγος- Ψυχίατρος

Αντιπρόεδρος ΔΙΙΚΩ

Βιβλιογραφία:

Βικιπαίδεια Αρχείο Σταμ. Κ. Μανούση Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό- Τόμος 4

ΕΠΙΚΗΔΕΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ΣΤΑΜΑΤΗ ΜΑΝΟΥΣΗ ΣΕ ΣΚΕΥΟ ΖΕΡΒΟ

1912 Μαύρος χρόνος για τη μαρτυρική Δωδεκάνησον.
Η Δωδεκάνησος Αλλάζει κατακτητήν, πιο πολιτισμένον αλλά περισσότερον σκληρόν. Την εποχή εκείνην εμφανίζεται ένας νέος, γέννημα της ηρωικής Καλύμνου, ένας ωραίος τύπος, ένας σπορεύς, οραματιστής και εμπνευσμένος άνθρωπος , ένας θερμόαιμος Έλλην, κρατήρα ελληνικού ηφαιστείου με αυθορμητισμόν που ήρχισεν να κυνηγά το ιδανικόν της απελευθερώσεως της Δωδεκανήσου.
Ο άνθρωπος αυτός είναι ο προκείμενος νεκρός.
Την ίδια εποχήν η Πατρίδα εξορμά ακάθεκτη υπό την εμπνευσμένην ηγεσίαν του Εθνάρχου Ελευθερίου Βενιζέλου δια ν΄ απαλύνει, το όνειδος του 1897 και να λευτερώσει τις σκλαβωμένες ακόμη χώρες.
Ολόκληρος ο Ελληνισμός εν συναγερμώ. Ο Σκεύος Ζερβός δεν ήτο δυνατόν να υστερήσει. Ως επίατρος τίθεται επικεφαλής χειρουργείου και δρα εις την πρώτην γραμμήν. Είναι η πρώτη προσφορά προς το έθνος και ευθύς αμέσως μετά την νίκην των Βαλκανικών πολέμων, αρχίζει τον αγώνα υπέρ της Δωδεκανήσου. Αγώνα συνεχή, τραχύν και αδιάκοπον .
Γράφει, ομιλεί, συγκινεί, φανατίζει.
Ανεβαίνει στο βήμα ευθυτενής ως δρυς και κάθε φορά ηλεκτρίζει τους ακροατές του. Από τα χείλη του δεν λείπει η λέξις Δωδεκάνησος.
Στις συναναστροφές του, με ξένους και δικούς μας, η λέξις Δωδεκάνησος ήτο αδύνατο να μη παρεμβληθεί.
Κατορθώνει στα μαύρα χρόνια της σκλαβιάς το όνομα Δωδεκάνησος να είναι Σκεύος Ζερβός και ο Σκεύος Ζερβός Δωδεκάνησος. Δύο ονόματα ταυτόσημα. Δύο ονόματα που το ένα συμπληρώνει το άλλο .
Παράλληλα προς τους αγώνες και η επιστήμη. Έρευναι, πειράματα, επιστημονικαί ανακοινώσεις, προβολή επιστημονική και στον διεθνή ορίζοντα.
1912-1947: 35 χρόνια αγώνων και επιστέγασμα των αγώνων η νίκη..
Η Δωδεκάνησος Ελεύθερη. Η Δωδεκάνησος Ελληνική.
Και ο Σκεύος Ζερβός σπεύδει μεταξύ των πρώτων να πατήσει το ιερόν της χώμα, να σκύψει να το φιλήσει και ως άλλος Συμεών ν΄αναφωνίσει... «Νυν απολύεις τον δούλον σου Δέσποτα...»
Ο αγώνας τη Δωδεκανήσου ετελείωσε. Συνεχίζει όμως τον άλλον αγώνα. Αγώνα υπέρ της επιστήμης. Ταξιδεύει στην Ευρώπη, ταξιδεύει παντού, ταξιδεύει και πέραν του Ωκεανού για να φέρει τον χαιρετισμόν εις τα εκεί Πανεπιστήμια, να στήσει τον Ιπποκράτη, να προβεί εις ανακοινώσεις επιστημονικές και να δεχθεί τιμάς , ο επιστήμων , ο αγωνιστής, τον θαλερόν γέρας.
Αλλά προ πέντε ετών «έπεσε» έχασε το πολυτιμότερον αγαθόν. Σ’ενα κρεββάτι του Ασκληπιείου Βούλας βρίσκεται πλαγιασμένος , ακίνητος, καθηλωμένος , αλλά με πλήρη την διαύγειαν του πνεύματος, και πάλιν η Δωδεκάνησος στα χείλη του. Όνειρα πλάθει γι αυτήν.
Μία πίκρα διαγράφεται στα χείλη του- πίκρα της μονόσεως. Την πίκρα αυτήν γλυκαίνει η στοργή και η αγάπη του Προέδρου του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού κ. Γεωργακόπουλου και των ολίγων φίλων που τον επισκέπτονται. Ψιθυρίζει σ αυτούς το αγαπημένο του όνομα ΚΑΛΥΜΝΟΣ. Σ’ αυτήν θέλει να ταφή. Κοντά στη θάλασσα, σ’ ένα ακρωτήρι. Από τις 13 Αυγούστου 1966 ο Σκεύος Ζερβός μετεφέρθη στην αιωνιότητα. Τον κλαίει η Κάλυμνος γιατί έχασε τον μεγαλύτερόν της άνθρωπον.
Κάθε ψυχή Δωδεκανησιακή όπου κι αν βρίσκεται, εδώ και στα πέρατα του κόσμου θα συγκινηθεί γιατί χάθηκε ο μεγάλος αγωνιστής.
Σε αποχαιρέτησαν επί 4 ημέρες οι Καλύμνιοι και οι Δωδεκανήσιοι των Αθηνών και προχθές η Κάλυμνος υπεδέχθη το σκήνωμά σου.
Ευχαριστώ τον Θεόν διότι μου επιφύλαξεν το προνόμιον να σε συνοδεύσω ως εκπρόσωπος της Κυβερνήσεως. Να ζήσω την μεγάλην αυτήν ώραν, που ο λαός της Καλύμνου απέδειξε ότι υπήρξεν αντάξιός σου, άξιος της μεγάλης προσφοράς σου εις αυτούς και ολόκληρον την Δωδεκάνησον.
Η συγκίνησις που ένιωσα με τα εκδηλώσεις των συμπατριωτών σου, ήλθε να αμβλύνει την πικρίαν που δοκίμασα εις την γενέτειράν μου από τον τρόπον με τον οποίον αντιμετώπισε η ηγεσία της Εκκλησίας της Κω. Το μεγάλο και ιερό χρέος που είχε η πατρίδα μου όπως και κάθε νησί της Δωδεκανήσου απέναντι στη μεγάλη εθνική μορφή σου.
Διαβεβαιώσου μεγάλε νεκρέ ότι όπως ο λαός της Καλύμνου δοκιμάζει απέραντον ευγνωμοσύνην και σεβασμόν πρός τη μορφή σου, τα ίδια αισθήματα πλημμυρίζουν και την ψυχήν του Κωακού λαού.
Σε λίγην ώρα θα σε προπέμψουμε και ολόκληρος η Κάλυμνος θα σε συνοδεύσει στην τελευταία σου κατοικίαν , κάτω από το εκκλησάκι του Σταυρού.
Εκεί κάποτε οι συμπατριώται θα απεικονίσουν την μορφήν σου σε μάρμαρον Πεντελικόν θα το στήσουν εκεί στο μνήμα σου. Από κει η ματιά σου θα πέφτει στις υψηλές κορυφές του Δικαίου της ιστορικής πατρίδος του Ιπποκράτη τον οποίον ύμνησες και τόσον ετίμησες.