Το μικροβίωμα του εντέρου

Απρίλιος 04, 2015
jumbo-banner

Το σώμα μας είναι ένα αρκετά περίπλοκο σύστημα αποτελούμενο εκτός των άλλων κυττάρων, από 100 τρις μικροβίων τα οποία όμως πρέπει απαραιτήτως να βρίσκονται σε ισορροπία και να τα «φροντίζουμε» συνεχώς για να έχουμε άριστη υγεία.

Το σύστημα αυτό που αποτελείται από βακτήρια, ιούς, και μύκητες βρίσκεται στο δέρμα, στο στόμα, στην μύτη, στον φάρυγγα, στους πνεύμονες, στο έντερο και στο ουρογεννητικό σύστημα και βαφτίστηκε ως «μικροβίωμα».

Το μικροβίωμα διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο και σχετίζεται με τις διατροφικές συνήθειες, το ιατρικό ιστορικό, τη γεωγραφική περιοχή κατοικίας και ακόμα και στην κληρονομικότητα.

Στην ουσία αυτό που βρήκαν διάφοροι ερευνητές που ασχολήθηκαν με το θέμα είναι ότι όταν χαθεί η ισορροπία του μικροβιώματος μας τότε αρρωσταίνουμε.

Αυτό μας αποδεικνύει ότι οι μικροοργανισμοί που αποτελούν το μικροβίωμα μας εκτελούν πλείστες όσες λειτουργίες σε καίρια «πόστα» του οργανισμού όπως την καταπολέμηση παθογόνων μικροοργανισμών, την ρύθμιση του σωματικού βάρους, την εξισορρόπηση του μεταβολισμού μέχρι και την διανομή απαραίτητων βιταμινών.

Πρέπει να σημειώσουμε ότι αυτός ο «στρατός» των μικροοργανισμών αποτελεί το 70% του ανοσοποιητικού μας συστήματος.

Μπορεί να «μιλήσει» ευθέως στα Τ-κύτταρα ώστε να διακρίνουν τα φιλικά από τα εχθρικά μικρόβια που εισβάλλουν και να καταστρέψουν τα δεύτερα μόνο!

Μετά την ανακάλυψη του γονιδιώματος του ανθρώπινου οργανισμού τώρα οι μελέτες έχουν στραφεί στο «μικροβίωμα» του εντέρου.

Πρόκειται για μια μικρή «κοινωνία» η οποία απαρτίζεται από μικροοργανισμούς, ιούς και βακτήρια και ζει στον εντερικό σωλήνα μας.

Οι μικροοργανισμοί αυτοί συμβιώνουν με συμβατικό τρόπο και αποτελούν όπως δείχνουν οι έρευνες το κλειδί για την υγεία και την μακροζωία μας.

Αλλά όπως είναι λογικό, για να διατηρηθεί υγιές το μικροβίωμα μας θα πρέπει να καταναλώνουμε σωστές τροφές αλλιώς κινδυνεύει να αλλοιωθεί με συνέπεια να εκδηλωθούν διάφορες παθήσεις.

Συνοπτικά μπορούμε να πούμε ότι τα ευεργετικά μικρόβια που κατοικούν στο έντερο αποτρέπουν από αρκετές ασθένειες.

Αρκετές μελέτες έχουν γίνει για να ταυτοποιηθούν οι μικροοργανισμοί του μικροβιώματος και να συσχετιστούν με τις ιδιότητες που έχουν και την ικανότητα να αποτρέψουν διάφορες παθήσεις.

Για παράδειγμα σε μια μελέτη για την νόσου του Crohn όταν αφαιρέθηκε τμήμα εντέρου διαπιστώθηκε ότι ένα ειδικό βακτηρίδιο το «Faecalibacterium prausnitzii» βρισκόταν σε χαμηλότερα από τα φυσιολογικά επίπεδα!

Σε πείραμα που έγινε όταν το βακτήριο αυτό μεταφέρθηκε στην εντερική χλωρίδα πειραματόζωων διαπιστώθηκε ότι τους προστάτευε από φλεγμονές του εντέρου!

Αυτή η αποκάλυψη μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ορισμένα βακτήρια μπορεί να παίζουν ρόλο στην πρόληψη ορισμένων παθήσεων.

Ο καθένας μας κρύβει μέσα του ένα γεμάτο «οικοσύστημα» ενεργών μικροοργανισμών το οποίο ξεπερνάει τον αριθμό των κυττάρων του σώματος σε αναλογία 10:1!

Το εκπληκτικό είναι ότι όπως το γονιδίωμα ενός ανθρώπου έτσι και το μικροβίωμα διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο και είναι ικανό να αλλάξει κατά την διάρκεια της ζωής του.

Ένας αυξημένος αριθμός ερευνητών τείνουν να πιστεύουν ότι το πολυσύνθετο αυτό μικροβιακό οικοσύστημα έχει άμεση σχέση με την άμυνα του οργανισμού μας.

Με άλλα λόγια, εκτός από την προστασία του οργανισμού μας από μολύνσεις το σύστημα αυτό μας κρατάει υγιείς.

Συγκεκριμένα μικρόβια έχουν την τάση να προωθούν την υγεία
Στις έρευνες αυτές διαπιστώθηκε ότι ορισμένες ομάδες μικροβίων έχουν μεγάλη σημασία για την διατήρηση ενός υγιούς αμυντικού συστήματος.

Η ομάδα αυτή ανήκει στα κλωστρίδια, που κάποιες μορφές τους μας δίνουν βαριές λοιμώξεις όπως είναι ο τέτανος, κολίτιδες και παραλύσεις που πολλάκις οδηγούν ακόμα και στον θάνατο!

Αλλά οι «συστάδες» των μικροβίων αυτών {κλωστρίδια} βοηθούν ώστε το εντερικό φράγμα να εμποδίζει τους νοσογόνους παράγοντες να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος.

Η έρευνα συνεχίζει με την διαπίστωση ότι παρά το γεγονός ότι κάποιες παθήσεις έχουν κληρονομικό υπόστρωμα εντούτοις αν αλλάξει η σύσταση του μικροβιώματος τότε θα χαθούν κάποια πολύτιμα μικρόβια που παίζουν προστατευτικό ρόλο έναντι της φλεγμονής με αποτέλεσμα αναπτύσσονται οι κατάλληλες συνθήκες για να παρουσιαστεί η ασθένεια.

Άλλες έρευνες διαπίστωσαν ότι η εμφάνιση του διαβήτη τύπου Ι σε μικρά παιδιά τείνει να συσχετίζεται όταν παρουσιάζεται αλλαγή του μικροβιώματος τους.

Άλλες δε μελέτες έδειξαν ότι ορισμένα μικρόβια μπορούν να αποτρέψουν την εκδήλωση της πάθησης αυτής.

Ακόμα και ο συσχετισμός της παχυσαρκίας με την εντερική χλωρίδα και το μικροβίωμα μας δείχνει ότι η αυξημένη φλεγμονώδης αντίδραση του οργανισμού στις περιπτώσεις αυτές οδηγεί πολλές φορές στην εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ.

Επιπροσθέτως, σε έρευνες για το «μεταβολικό σύνδρομο» που παρουσιάζεται σε κάποια άτομα και έχει σχέση με την αντίσταση στην ινσουλίνη, βρέθηκε ότι η πάθηση αυτή μπορεί να αντιστραφεί αν «διορθωθεί» η σύνθεση της εντερικής χλωρίδας ή καλύτερα το μικροβίωμα.

Η Κατάχρηση των Αντιβιοτικών έχει Τροφοδοτήσει Περισσότερες Θανατηφόρες Ασθένειες
Τις τελευταίες δεκαετίες έχει παρατηρηθεί μια αύξηση του θανατηφόρου βακτηριδίου «Clostridium difficile» η επικράτηση του οποίου έχει αυξηθεί μετά την ραγδαία αύξηση της χορήγησης αντιβιοτικών σε εκτρεφόμενα ζώα.

Οι τελευταίες στατιστικές από το κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών των ΗΠΑ (CDC) δείχνουν ότι πάνω από μισό εκατομμύριο άνθρωποι προσβλήθηκαν το 2011 και περίπου 29,000 απεβίωσαν ένα μήνα μετά την διάγνωση. Η δε νοσηλεία τους στοίχισε στο κράτος 4,8 δις δολάρια ανά έτος!

Όταν λαμβάνουμε αντιβιοτική αγωγή μία από τις επιπτώσεις είναι και η καταστροφή της φυσιολογικής χλωρίδας του εντέρου κάτι που σημαίνει ότι και τα «καλά» βακτήρια που αποτελούν το μικροβίωμα μας καταστρέφονται και έτσι μειώνεται η άμυνα του οργανισμού κάνοντας μας πιο επιρρεπείς στις δευτερεύουσες λοιμώξεις!

Μια σχετικά νέα θεραπεία η οποία αποδείχτηκε ως αποτελεσματική είναι η εμφύτευση από υγιή δότη κοπράνων κατά την κολονοσκόπηση. Στην ουσία ο ασθενής λαμβάνει υγιή μικροβιακή χλωρίδα από τον δότη και στις περισσότερες των περιπτώσεων {98% των ασθενών με «C. Difficile»} βλέπουμε μια ταχεία βελτίωση και στην συνέχεια θεραπεία των συμπτωμάτων της νόσου.

Αν και αυτή είναι μια αρκετά ακραία θεραπευτική αγωγή εντούτοις πολλές φορές χρειάζεται για να σωθεί ο ασθενής.

Όμως αν αλλάξουμε διατροφικές συνήθειες δεν θα χρειαστεί να καταφύγουμε σε τέτοιες δραστικές θεραπευτικές μεθόδους.

Με απλά λόγια, αν αφαιρέσουμε τα επεξεργασμένα τρόφιμα, αν εισάγουμε τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση ώστε να βοηθάμε στην διατήρηση ενός υγιούς μικροβιώματος τότε το αμυντικό μας σύστημα θα ενισχυθεί και θα είμαστε ετοιμοπόλεμοι έναντι πλήθους ασθενειών.

Επίσης πρέπει να τονιστεί εδώ ότι σε περίπτωση που χρειαστεί να λάβουμε αντιβίωση, τότε απαραιτήτως θα πρέπει να παίρνουμε και προβιοτικά για να ανασυσταθεί η εντερική χλωρίδα.

Ερχόμαστε όμως στην περίπτωση των εκτρεφόμενων ζώων σε συνθήκες απαράδεκτες που ενισχύουν την άποψη ότι το κρέας που προκύπτει από τους έγκλειστους χώρους παραγωγής μάς ζημιώνει μακροπρόθεσμα.

Για τον λόγο αυτό έχουν στραφεί πλέον στην αναζήτηση ζώων που εκτρέφονται σε ανοικτούς χώρους χωρίς την χρήση αντιβιοτικών φαρμάκων.

Τα τελευταία χορηγούνται διότι στον περιορισμένο χώρο ενός βουστασίου όπου οι συνθήκες είναι ανθυγιεινές για τα ζώα χορηγούνται αντιβιοτικά για την πρόληψη ασθενειών.

Τα φάρμακα αυτά στην συνέχεια τα λαμβάνουμε εμείς από τα προϊόντα των τοιουτοτρόπως εκτρεφόμενων ζώων.

Δυστυχώς δεν είναι μόνο η σταδιακή «είσοδος» του αντιβιοτικού στον οργανισμό που είναι το πρόβλημα, αλλά από έρευνες που έγιναν στις ΗΠΑ προέκυψε ότι το κρέας από τα ζώα αυτά υποκρύπτει βακτήρια που έχουν αντίσταση στα αντιβιοτικά και έτσι μπορούν να προκαλέσουν διάφορες ασθένειες.

Τα Επεξεργασμένα Τρόφιμα αποδεκατίζουν το Μικροβίωμα
Εκτός από την χρήση φρουκτόζης που προκαλεί βλάβη στον οργανισμό μας, στα επεξεργασμένα τρόφιμα βρέθηκε και άλλο ένοχο συστατικό: οι «γαλακτωματοποιητές».

Είναι ουσίες που βοηθούν στην διατήρηση και συντήρηση των τροφίμων ώστε να κρατηθούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα στα ράφια των καταστημάτων αναλλοίωτα! Χρησιμοποιούνται σε παγωτά, σάλτσες, φουρνιστά είδη, σε μη γαλακτοκομικά προϊόντα και σε πλείστα άλλα είδη καθημερινής κατανάλωσης.

Για τον λόγο αυτό είναι απαραίτητο να διαβάζουμε τις ετικέτες των προϊόντων πριν την αγορά τους.

Οι γαλακτωματοποιητές τι είναι όμως; Είναι ουσίες που βοηθούν στην ανάμειξη κυρίως ενός λιπαρού και ενός υδατικού συστατικού ώστε να πετύχουνε απαλή και κρεμώδη υφή δείχνοντας το μίγμα ως ομοιογενές.

Παρόλο που η κρατική υπηρεσία τροφών και φαρμάκων των ΗΠΑ όπως και οι αντίστοιχες υπηρεσίες των άλλων κρατών της Ευρωζώνης και όχι μόνο, εγκρίνουν τα πρόσθετα αυτά, καλό είναι για να διατηρήσουμε καλή υγεία να τα αποφεύγουμε και να γυρίσουμε σε έναν περισσότερο υγιεινό τρόπο ζωής.

Γράφει η ιατρός
Ήβη-Αλεξάνδρα Τσοπανάκη

 

ferriesingreece2

kalimnos

sportpanic03

 

 

eshopkos-foot kalymnosinfo-foot kalymnosinfo-foot nisyrosinfo-footer lerosinfo-footer mykonos-footer santorini-footer kosinfo-foot expo-foot