Μέχρι τον Μάρτιο του 2022 εκτιμάται ότι θα διαρκέσει η επίδραση των ανατιμήσεων σε πρώτες ύλες, μεταφορικό και ενεργειακό κόστος στις τελικές τιμές των προϊόντων διατροφής, η προπληρωμένη κάρτα στα σουπερ μάρκετ ως ανάχωμα στην ακρίβεια

Αυτό επισημαίνει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Κωνσταντίνος Μαχαίρας, πρόεδρος του ΙΕΛΚΑ (Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών).

Σύμφωνα με τον κ. Μαχαίρα, μέχρι τώρα ένα σημαντικό μέρος των αυξήσεων τιμών πρώτων υλών φαίνεται να έχουν απορροφηθεί από τους ενδιάμεσους κόμβους της αλυσίδας παραγωγής και διάθεσης, παραγωγούς, μεταποιητές, προμηθευτές και το λιανεμπόριο στην Ελλάδα. Ωστόσο, αυτό, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως δεδομένο για το μέλλον, εφόσον οι αυξητικές τάσεις συνεχιστούν, καθώς όλες οι επιχειρήσεις έχουν να αντιμετωπίσουν αυξημένα κόστη.

Ο ίδιος εκτιμά ότι «σημαντικό εμπόδιο στην διαχείριση των τιμών σε χαμηλότερα επίπεδα αποτελούν οι υψηλοί συντελεστές ΦΠΑ».

Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με έρευνα του ΙΕΛΚΑ, η Ελλάδα έχει από τους υψηλότερους συντελεστές ΦΠΑ στα τρόφιμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην συγκεκριμένη κατάταξη βρίσκεται στην 6η θέση με τον υψηλότερο συντελεστή ΦΠΑ. Η βασική διαφοροποίηση είναι ότι πολλές χώρες και ιδιαίτερα οι χώρες της δυτικής Ευρώπης έχουν έναν αρκετά χαμηλότερο συντελεστή ΦΠΑ για τα τρόφιμα πρώτης ανάγκης (π.χ. ψωμί, γαλακτοκομικά κλπ), ο οποίος κατά κανόνα κυμαίνεται στο ύψος του 4% έως 7%, όταν στην Ελλάδα τα αντίστοιχα αγαθά έχουν διπλάσιο ή τριπλάσιο συντελεστή ΦΠΑ 13%. Όμως και ο υψηλός συντελεστής ΦΠΑ, στον οποίο υπάγονται ακόμα και σήμερα αρκετά προϊόντα τροφίμων είναι σημαντικά υψηλότερος από τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Συγκεκριμένα ο συντελεστής αυτός στην Ελλάδα είναι 24%, ο 6ος υψηλότερος ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όταν ο μέσος όρος των χωρών είναι 21%. Σύμφωνα με τον κ. Μαχαίρα, «προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι πιέσεις ανατιμήσεων στην Ελλάδα, η διαχείριση των συντελεστών ΦΠΑ αποτελεί μία ευκαιρία».

Οι μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών
Τα αποτελέσματα μελέτης του ΙΕΛΚΑ δείχνουν ότι η πορεία των τιμών στην Ελλάδα είναι αυξητική τους τελευταίους μήνες, αλλά παράλληλα καλύτερη του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία της Ελ.Στατ. (Ελληνική Στατιστική Αρχή) ο υπό-δείκτης τιμών καταναλωτή για την ομάδα των ειδών τροφίμων τον Ιούλιο του 2021 καταγράφεται αυξημένος σε σχέση με τον Ιανουάριο 2020 κατά 0,41 (πριν την έναρξη της πανδημίας COVID-19) και κατά 1,73 σε σχέση με τον Ιούλιο 2020.

Όσον αφορά επιμέρους ομάδες τροφίμων, η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται στα νωπά φρούτα κατά 13,31% και στο αρνί και κατσίκι κατά 6,24%. Όσον αφορά τις τιμές των φρούτων, αυτές είναι αυξημένες λόγω των καιρικών συνθηκών του φετινού καλοκαιριού, ενώ οι τιμές του αρνιού παραμένουν αυξημένες. Οι ομάδες των νωπών λαχανικών έχουν μεν αρκετά χαμηλότερες τιμές σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2020 κατά 13,28%, αλλά συγκριτικά με τον Ιούλιο 2020 είναι και αυτές αυξημένες κατά 8,01%. Οι υπόλοιπες ομάδες καταγράφουν μικρότερες διακυμάνσεις με σαφή όμως την επίδραση των αυξήσεων των διεθνών τιμών πρώτων υλών.

Επίσης, ο δείκτης διεθνών τιμών πρώτων υλών (commodities) τροφίμων παραμένει σημαντικά αυξημένος σε σχέση με πριν την πανδημία COVID-19 κατά 24,34% σε σχέση με τον Ιανουάριο 2020. Όλοι οι επιμέρους δείκτες παρουσιάζουν αυξήσεις (δημητριακά, έλαια, κρέας, γαλακτοκομικά, ζάχαρη) με μεγαλύτερες αυξήσεις από αυτές να καταγράφονται στα φυτικά έλαια και στα δημητριακά.

Οι αυξήσεις οφείλονται κυρίως στην αποδοτικότητα της παραγωγής στις μεγάλες παραγωγούς χώρες και στην αύξηση της ζήτησης από τις χώρες της Ασίας. Αρκετές από αυτές τις μεταβολές επηρεάζουν την παραγωγή τροφίμων στην Ελλάδα λόγω των εισαγόμενων πρώτων υλών, αλλά και τις εισαγωγές τελικών τροφίμων και ποτών από τις διεθνείς αγορές.

frouta

Η αντίδραση των καταναλωτών στις ανατιμήσεις
Με ποιο τρόπο όμως η πίεση των ανατιμήσεων στις τιμές προϊόντων επηρεάζει τις καταναλωτικές συμπεριφορές στην αγορά; Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Γεώργιος Μπάλτας, Καθηγητής του Τμήματος Μάρκετινγκ & Επικοινωνίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Μεταπτυχιακών Σπουδών, οι καταναλωτές αντιδρούν στις ανατιμήσεις των προϊόντων και των υπηρεσιών με προσαρμογές στην αγοραστική συμπεριφορά, οι οποίες περιλαμβάνουν:

- τη μείωση της ζήτησης για τα ανατιμημένα προϊόντα και υπηρεσίες, στον βαθμό που επιτρέπει η φύση των αναγκών και η δομή των προτιμήσεων.

- την αναζήτηση οικονομικότερων αγοραστικών λύσεων στις ανατιμημένες προϊοντικές κατηγορίες και την υποκατάσταση ακριβότερων επιλογών από φθηνότερες.

- την προσπάθεια εξοικονόμησης χρήματος περιορίζοντας διάφορες μη ανελαστικές δαπάνες και αγορές μη βασικών αγαθών.

- την αναβολή ή ματαίωση αγοραστικών αποφάσεων υψηλού κόστους, ειδικά εάν αυτές δεν αφορούν την ικανοποίηση πολύ επιτακτικών αναγκών.

Παράλληλα, σύμφωνα με τον κ. Μπάλτα, παρατηρούνται καταναλωτικές προσαρμογές μικρότερης κλίμακας, όπως για παράδειγμα η δημιουργία αποθέματος σε προϊόντα που αναμένεται να ανατιμηθούν σημαντικά, μεταφέροντας αγορές του εγγύς μέλλοντος στο παρόν.

«Η πίεση στους προϋπολογισμούς των καταναλωτών θα ενταθεί εφόσον το κόστος της ενέργειας δεν μειωθεί και παραμείνει πολύ υψηλό κατά τη διάρκεια των επόμενων μηνών, όπου στις συνήθεις ενεργειακές δαπάνες προστίθεται εκείνη της θέρμανσης» τονίζει ο κ. Μπάλτας.

Ο ίδιος συμπληρώνει ότι εκτός από την πολύ ακριβή ενέργεια που έχει ανατιμητική επίδραση στην οικονομία, οι πληθωριστικές πιέσεις οφείλονται επίσης στην αναστάτωση των διεθνών εφοδιαστικών αλυσίδων και μεταφέρονται στην ελληνική οικονομία μέσω των εισαγωγών ενδιάμεσων ή τελικών αγαθών.

«Βέβαια, αυτή είναι η ώρα για την έμπρακτη απόδειξη της κοινωνικής υπευθυνότητας από την πλευρά των επιχειρήσεων, οι οποίες καλούνται να συνδράμουν στο μέτρο που αναλογεί στην κάθε μία στη συγκράτηση του κόστους ζωής των καταναλωτών. Σημειώνεται ότι η τρέχουσα συγκυρία είναι δύσκολη για τους καταναλωτές που έχουν ήδη πιεστεί από την πολυετή οικονομική κρίση και τις συνέπειες της πανδημίας και αντιμετωπίζουν μία νέα απειλή στην αύξηση του κόστους ζωής. Καθώς οι πληθωριστικές τάσεις αποδίδονται κυρίως στις συνθήκες που επικρατούν στην πλευρά της προσφοράς της οικονομίας, επανέρχεται στο προσκήνιο, με ακόμα μία αφορμή, το διαχρονικό και σταθερά επίκαιρο αίτημα για δυναμική ανασυγκρότηση της ελληνικής παραγωγής» τονίζει ο κ. Μπάλτας.

Από την πλευρά του ο Δρ. Λευτέρης Κιοσές, γενικός διευθυντής ΙΕΛΚΑ μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ επισημαίνει ότι η πίεση των ανατιμήσεων στις τιμές προϊόντων φαίνεται ότι ήδη επηρεάζει τις καταναλωτικές συμπεριφορές στην αγορά και εξηγεί:

«Ενώ πέρυσι την ίδια εποχή κυριαρχούσαν τα κριτήρια της ποιότητας, της ασφάλειας και της ευκολίας στη διαδικασία επιλογής προϊόντων από τους καταναλωτές, σήμερα ήδη οι μετρήσεις δείχνουν ότι αυτή η τάση έχει αναστραφεί και οι καταναλωτές αναζητούν τα κριτήρια της τιμής, της αξίας και των προσφορών/εκπτώσεων». Πρόκειται για αγοραστικές συμπεριφορές που θυμίζουν μετρήσεις της προηγούμενης δεκαετίας, σύμφωνα με τον κ. Κιοσέ.

Παράλληλα, από την πλευρά των επιχειρήσεων έχει ήδη αναγνωριστεί αυτή η αλλαγή. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ΙΕΛΚΑ, στελέχη του κλάδου του κλάδου λιανεμπορίου-FMCG θεωρούν ότι προτεραιότητες του καταναλωτή είναι κυρίως οι τιμές και η δαπάνη του, προσπερνώντας άλλα κριτήρια σε σημασία.

«Με βάση τις ενδείξεις αυτές και τις προβλέψεις για τους μακροοικονομικούς παράγοντες που επηρεάζουν τις τιμές προκύπτει ότι τους επόμενους μήνες θα δούμε μία παγίωση αυτής της κατάστασης την οποία θα κληθούν να διαχειριστούν οι επιχειρήσεις του κλάδου» σημειώνει ο κ. Κιοσές.

Έρχεται η προπληρωμένη κάρτα
Βλέποντας την ακρίβεια να χτυπά ανελέτα τους πολίτες σε βασικά προϊόντα, η Κυβέρνηση ψάχνει τρόπους να βοηθήσει άμεσα στο να μπορούν να ψωνίζουν όσα χρειάζονται χωρίς περιορισμούς λόγω της αύξησης των τιμών.

Σε αυτήν την κατεύθυνση και παρά την επίσημη θέση στο φαινόμενο των οριζόντιων ανατιμήσεων σε προϊόντα και υπηρεσίες θα εξομαλυνθεί στο τέλος του χρόνου, το υπουργείο Οικονομικών έχει στα μελλοντικά του σχέδια και κάποια παρέμβαση για να εξομαλύνει την κατάσταση, ειδικά για τα πλέον οικονομικά ευάλωτα νοικοκυριά.

Στο πρώτο της στάδιο, η παρέμβαση θα έχει ως στόχο να προστατεύσει τα περίπου 275.000 νοικοκυριά που ζουν με το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Σε αυτήν την κατηγορία, η παρέμβαση θα είναι σχετικά απλή καθώς μέρος του δικαιώματος τους δίνεται με μια προπληρωμένη κάρτα για τα ψώνια τους σε καταστήματα τροφίμων.

Η λύση θα είναι να αυξηθεί το ποσό που πιστώνεται κάθε μήνα στις κάρτες των δικαιούχων, με προοπτική να επανέλθει στο αρχικά ορισμένο ποσό μόλις οι τιμές υποχωρήσουν.

Πιο πολύπλοκο θα είναι να δοθεί μια έκτακτη ενίσχυση σε άλλες ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, όπως οι μικροσυνταξιούχοι, οι άνεργοι, οι μονογονεϊκές οικογένειας και τα ΑΜΕΑ. Προς το παρόν, βέβαια το ΥΠΟΙΚ εμμένει στην θέση του για υποχώρηση των τιμών μέχρι και το τέλος του χρόνου.

Συνεπώς, οι συζητήσεις για μια ακόμη έκτακτη ενίσχυση γίνονται μόνο σε ένα εντελώς υποθετικό επίπεδο και δεν δεσμεύουν κανέναν.

Το επόμενο διάστημα θα παρακολουθείται στενά η πορεία των τιμών των καυσίμων, ενώ σε λίγο καιρό θα παρακολουθείται η ροή της απόδοσης των επιδομάτων για φυσικό αέριο, ηλεκτρικό ρεύμα και πετρέλαιο που δίνονται σήμερα στη δημοσιότητα και αναμένεται κατ’ αρχήν να καλύψουν τους μήνες από τον Σεπτέμβριο μέχρι και τον Δεκέμβριο, με προοπτική επέκτασης και τους πρώτους μήνες τους 2022.

 https://www.dikaiologitika.gr/eidhseis/koinonia/359336/nea-metra-kata-tis-akriveias-erxetai-i-propliromeni-karta-gia-ta-psonia-se-soyper-market

«Βαραίνει» το καλάθι της νοικοκυράς από τις αυξήσεις τιμών σε βασικά είδη διατροφής, που έχουν ήδη αρχίσει να αποτυπώνονται και στο ράφι και που τις προσεχείς εβδομάδες θα αφορούν στο σύνολο των προϊόντων.

Οπως αναφέρουν στον «Ε.Τ.» της Κυριακής κορυφαία στελέχη από τον κλάδο των σούπερ μάρκετ, το μηνιαίο κόστος για το «καλάθι» μιας τριμελούς οικογένειας αναμένεται να αυξηθεί από τα 250 ευρώ στα 272,5 ευρώ βάζοντας φωτιά στον οικογενειακό προϋπολογισμό… Στο πλαίσιο αυτό, αναμένονται αλλαγές στην καταναλωτική συμπεριφορά, με τα νοικοκυριά να κάνουν στροφή σε πιο φθηνά προϊόντα και τις μικρότερες εταιρίες να παίρνουν τη… ρεβάνς αυξάνοντας σημαντικά τα μερίδιά τους.

Ανατιμήσεις

Το κύμα ανατιμήσεων σε σιτηρά, αγροτικά προϊόντα, πρώτες ύλες, υλικά συσκευασίας, αλλά και η εκτίναξη του ενεργειακού κόστους και των μεταφορικών αυξάνουν τα λειτουργικά έξοδα τόσο των βιομηχανιών όσο και των αλυσίδων του οργανωμένου λιανεμπορίου, οι οποίες δηλώνουν κατηγορηματικά ότι είναι αδύνατον να απορροφήσουν τις αυξήσεις και μέρος αυτών θα μετακυλιστεί στους καταναλωτές. Ετσι, τους επόμενους μήνες, με κορύφωση την περίοδο πριν από τα Χριστούγεννα, τα νοικοκυριά θα βρεθούν αντιμέτωπα με ανατιμήσεις μέχρι και 5% σε όλες τις κατηγορίες προϊόντων.

«Οι αυξήσεις θα κυμαίνονται από 2% έως 5%. Λόγω της εκτόξευσης του κόστους της ενέργειας, αλλά και των ελλείψεων πρώτων υλών σε ηλεκτρονικά είδη για τις γραμμές παραγωγής, θα επηρεαστούν όλες οι κατηγορίες προϊόντων», επισημαίνει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Ερευνών Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) και σύμβουλος Στρατηγικής Ανάπτυξης της αλυσίδας σούπερ μάρκετ My Market, Κωνσταντίνος Μαχαίρας.

Αλλωστε, όπως προκύπτει από μελέτη του Ινστιτούτου Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) για την πορεία των τιμών στο λιανεμπόριο τροφίμων κατά την περίοδο της πανδημίας, ο δείκτης τιμών καταναλωτή για τα τρόφιμα τον Ιούλιο 2021 αυξήθηκε κατά 0,4% σε σχέση με τον Ιούλιο του 2020 και κατά 1,73% σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2020.

Οσον αφορά σε επιμέρους ομάδες τροφίμων, από την αρχή της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης, στην Ελλάδα η μεγαλύτερη αύξηση (+13,31%) καταγράφεται στα νωπά φρούτα και ακολουθούν το αρνί και το κατσίκι με 6,24%, τα τυριά με 3,58% και τα έλαια και λίπη με 1,03%. Σε επίπεδο έτους (Ιούλιος 2020 – Ιούλιος 2021), η εικόνα είναι λίγο διαφορετική, με τις τιμές περισσότερων προϊόντων να καταγράφουν σημαντική άνοδο. Ενδεικτικά, τη μεγαλύτερη αύξηση παρουσιάζουν τα κρέατα (αρνί και κατσίκι) με 13,21%, τα νωπά λαχανικά με 8,01%, τα νωπά φρούτα με 5,19%, τα έλαια και τα λίπη με 4,12%, τα τυριά με 3,54% και τα ζυμαρικά με 1,84%.

Ειδικά, ως προς τον δείκτη διεθνών τιμών πρώτων υλών (commodities) τροφίμων παραμένει σημαντικά ενισχυμένος σε σχέση με προ κορονοϊού εποχή κατά 24,34%. Ανατιμήσεις παρουσιάζουν τα δημητριακά, τα έλαια, το κρέας, τα γαλακτοκομικά και η ζάχαρη, με μεγαλύτερες αυξήσεις όμως να παρατηρούνται στα φυτικά έλαια και τα δημητριακά. Σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, αυτές οφείλονται, κυρίως, στην αποδοτικότητα της παραγωγής στις μεγάλες παραγωγούς χώρες και στην αύξηση της ζήτησης από τις χώρες της Ασίας. Σημειώνει δε ότι αρκετές από αυτές τις μεταβολές επηρεάζουν την παραγωγή τροφίμων στην Ελλάδα λόγω των εισαγόμενων πρώτων υλών, αλλά και τις εισαγωγές τελικών τροφίμων και ποτών από τις διεθνείς αγορές.

» ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ

Οπως αναφέρει ο κ. Μαχαίρας στον «Ε.Τ.» της Κυριακής, η κατηγορία που αναμένεται να ακριβύνει περισσότερο είναι αυτή των γαλακτοκομικών και, κυρίως, των λευκών τυριών. «Από τη μια, η αύξηση της τιμής του πρόβειου γάλακτος και, από την άλλη, οι ελλείψεις που καταγράφονται στη φέτα ως αποτέλεσμα του μεγάλου όγκου εξαγωγών θα πιέσουν τις τιμές των γαλακτοκομικών προϊόντων», δηλώνει χαρακτηριστικά.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ), Χρήστος Αποστολόπουλος, υπογραμμίζει ότι «το κόστος για τις βιομηχανίες έχει αυξηθεί περίπου κατά 10% για το πρόβειο γάλα και τα τυροκομικά προϊόντα και κατά 15% για το γιαούρτι. Η τιμή παραγωγού στο πρόβειο γάλα φτάνει σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα και το 1,30 ευρώ το κιλό, αν και γενικά κινείται στο 1,10 ευρώ το κιλό, ενώ στο αγελαδινό γάλα οι αυξήσεις είναι πολύ χαμηλές σε 0,40 ευρώ το κιλό από 0,38 ευρώ πέρυσι». Στο πλαίσιο αυτό, σημειώνει ότι «οι αυξήσεις των τιμών στα γαλακτοκομικά προϊόντα θα ξεκινούν από 5%, αν και σε πρώτη φάση το πιο πιθανό είναι να μειωθούν οι προσφορές που γίνονται στα γαλακτοκομικά προϊόντα».

Ειδικά, πάντως, για το γιαούρτι, κύκλοι της αγοράς εκτιμούν ότι οι τιμές δεν θα μεταβληθούν σημαντικά, καθώς λόγω του έντονου ανταγωνισμού των δύο μεγαλύτερων εταιριών του κλάδου, αλλά και της μείωσης του όγκου των πωλήσεων κατά την περίοδο της πανδημίας, διατίθεται σε πρωτοφανή χαμηλά επίπεδα τιμών.

 » ΨΩΜΙ, ΖΥΜΑΡΙΚΑ

Από το νέο κύμα ακρίβειας θα πληγούν και το ψωμί, τα ζυμαρικά, τα όσπρια, τα δημητριακά και το ρύζι. Κι αυτό γιατί η βασική πρώτη ύλη, το σιτάρι, παρουσιάζει μειωμένη παραγωγή και μικρότερα αποθέματα εκτινάσσοντας την τιμή του. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι πολλοί αγροτικοί συνεταιρισμοί της χώρας πωλούν το σκληρό σιτάρι σε τιμή σχεδόν υπερδιπλάσια σε σχέση με πέρυσι, από 0,24 ευρώ το κιλό σε 0,53 ευρώ το κιλό.

Οι ανατιμήσεις αυτές αποτυπώνονται ήδη τόσο στο ψωμί όσο και στα ζυμαρικά. Ενδεικτικά, σε κάποια αρτοποιεία το ψωμί πωλείται έναντι 1,20-1,40 ευρώ το κιλό από 0,80 ευρώ. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας Αρτοποιών, Μιχάλη Μούσιο, πέρα από τις ανατιμήσεις στο σιτάρι, αυξημένες κατά 40% είναι και οι τιμές σε μαργαρίνες, λάδια και υλικά συσκευασίας. Παράλληλα, κάνει λόγο και για ληστρική επιδρομή από τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας επισημαίνοντας ότι η αύξηση στην τιμή του ρεύματος αγγίζει το 120%. «Τα συμβόλαια που έχουμε με τους παρόχους προβλέπουν 0,6 ευρώ την κιλοβατώρα, όμως έχουν ρήτρα προσαρμογής με καπέλο 0,9 ευρώ την κιλοβατώρα φτάνοντας σε 0,15 ευρώ την κιλοβατώρα. Αυτή η αύξηση αντιστοιχεί σε 1.000 ευρώ τον μήνα», υπογραμμίζει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο κ. Μούσιος.

Σε ό,τι αφορά τα είδη ζυμαρικών, ήδη στο ράφι πωλούνται έως και 0,20 ευρώ ακριβότερα, με την τιμή τους να έχει φτάσει στα 0,90 λεπτά η συσκευασία από 0,70 ευρώ.

Σημαντική αναμένεται να είναι η επιβάρυνση και για τον καφέ, καθώς η μακρά περίοδος ξηρασίας στη Βραζιλία, τη μεγαλύτερη παραγωγό καφέ, τους πρώτους μήνες του έτους, αλλά και ο παγετός του περασμένου Ιουλίου επηρέασαν σημαντικά τις φυτείες οδηγώντας σε μείωση της παραγωγής και αύξηση των τιμών της πρώτης ύλης.

 » ΦΡΟΥΤΑ, ΛΑΧΑΝΙΚΑ, ΚΡΕΑΤΑ

Ακριβότερα θα πληρώνουν οι καταναλωτές και τα ελληνικά φρούτα και τα λαχανικά, καθώς πρόκειται για εποχικά προϊόντα, ενώ στα εισαγόμενα δεν αναμένονται διαφορές στις τιμές.

Στα κρέατα, αυξημένες αναμένεται να είναι οι τιμές σε κατσίκι και αρνί, λόγω της μειωμένης παραγωγής και της υψηλής ζήτησης που καταγράφηκε κατά την περίοδο του Πάσχα. Ηδη, σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, από τον Ιούλιο του 2020 έως τον Ιούλιο του 2021, ο δείκτης τιμών καταναλωτή κατέγραψε αύξηση της τάξεως του 13,21%, τάση που εκτιμάται ότι θα συνεχιστεί. Αντίθετα, όπως επισημαίνει ο κ. Μαχαίρας, στο βόειο, δεδομένου ότι την περίοδο της πανδημίας η κατανάλωσή του περιορίστηκε σημαντικά, δεν αποκλείεται να καταγραφεί μικρή μείωση τιμών.

» ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ, ΧΥΜΟΙ

Τέλος, οι ανατιμήσεις σε αναψυκτικά και χυμούς θα φανούν με το καινούργιο έτος, καθώς πρόκειται για βιομηχανικά είδη, η παραγωγή των οποίων βρίσκεται στο ζενίθ από το Πάσχα και μετά.

Θα αλλάξουν οι καταναλωτικές συμπεριφορές

«Το μηνιαίο καλάθι για μια τριμελή οικογένεια διαμορφώνεται στα 250 ευρώ. Με βάση τις ανατιμήσεις που αναμένουμε, η αξία του μπορεί να κυμανθεί από τα 255 έως τα 272,5 ευρώ. Ωστόσο, όταν τα νοικοκυριά έρχονται αντιμέτωπα με τις ανατιμήσεις, προσπαθούν να κρατήσουν στο ίδιο ύψος το καλάθι τους, αλλάζοντας το μίγμα. Για παράδειγμα, αντί για μοσχάρι, αγοράζουν χοιρινό ή αντί για ταλιατέλες παίρνουν μακαρόνια. Πάντως, το ποσό που ξοδεύουν παραμένει σταθερό», υπογραμμίζει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής κορυφαίο στέλεχος του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων. Αντίστοιχα, οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν ότι η έξαρση που καταγράφηκε στα προϊόντα την περίοδο της πανδημίας αναμένεται να συνεχιστεί και το επόμενο διάστημα, προσθέτοντας ότι είναι μια καλή ευκαιρία για τις μικρότερες «μπράντες» να αναπτυχθούν.

Η νέα απόφαση αναρτήθηκε σε ΦΕΚ για την λειτουργία καταστημάτων, σχολείων, σινεμά και άλλων δραστηριοτήτων για τους ανεμβολίαστους. Η νέα είδηση στα μέτρα είναι πλέον στα σούπερ μάρκετ επιτρέπονται περισσότεροι καταναλωτές από ότι πριν.

Σύμφωνα με την απόφαση, τα σούπερ μάρκετ από σήμερα θα λειτουργεί με διαφορετικούς κανόνες και συγκεκριμένα: Ένα (1) άτομο για κάθε 9 τ.μ. στον κύριο χώρο του καταστήματος (εξαιρούνται βοηθητικοί χώροι, αποθήκες, γραφεία, χώροι στάθμευσης). Δεν προσμετράται ο πληθυσμός που προσέρχεται για την παραλαβή.

• Απόσταση ενάμισι (1,5) μέτρου μεταξύ των ατόμων.

• Απόσταση δύο (2) μέτρων μεταξύ των πελατών κατά τον χρόνο αναμονής στα ταμεία.

• Υποχρέωση ανάρτηση με έγγραφο ή ψηφιακό τρόπο του μέγιστου αριθμού καταναλωτών που επιτρέπεται να βρίσκονται εντός του καταστήματος.

• Ειδική απολύμανση σε τροχήλατα και μη καρότσια/καλάθια, όπου υφίστανται, με ανάπτυξη καθημερινού προγράμματος απολύμανσης, το οποίο επιδεικνύεται στις αρμόδιες αρχές.

• Προαιρετικό (διευρυμένο) ωράριο λειτουργίας από τις 7:00 έως τις 21:30.

Στην παραπάνω φωτογραφία μπορείτε να διακρίνετε τους κανόνες που ίσχυαν στα σούπερ μάρκετ πριν τα νέα μέτρα. Συγκεκριμένα, επιτρέπονταν 1 πελάτες ανά 16 τμ ενώ από σήμερα, επιτρέπεται 1 πελάτης ανά 9 τμ.

Πρόκειται να ανακοινωθούν νέα μέτρα στα σούπερ μάρκετ, καθώς έρχονται πολλές αλλαγές στο λιανεμπόριο. Τι θα ισχύσει για τους καταναλωτές, πόσα άτομα θα επιτρέπονται ανά τετραγωνικό.

 
Η πρόσβαση των πολιτών στα σούπερ μάρκετ γίνεται πιο εύκολη καθώς θα επιτρέπονται περισσότεροι καταναλωτές ανά τετραγωνικό μέτρο.

Η εισήγηση της επιτροπής προ ημερών, προτείνει αλλαγές στην λειτουργία των σούπερ μάρκετ, κάνοντας πιο εύκολη πρόσβαση των καταναλωτών ωστόσο, εφόσον αυξηθούν κρούσματα και διασωληνωμένοι, δεν αποκλείεται να αυστηροποιηθούν τα μέτρα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, θα επιτρέπεται 1 άτομο ανά 9 τ.μ. ενώ θα επιβάλλει τη χρήση μάσκας σε όλους τους διαδρόμους–που έτσι και αλλιώς -είναι υποχρεωτική για τους κλειστούς χώρους.

Υπενθυμίζουμε ότι η εισήγηση των ειδικών δεν επιφέρει από μόνη της αλλαγές, καθώς η κυβέρνηση είναι αυτή που θα αποφασίσει εάν τα μέτρα αυτά θα εφαρμοστούν.

Έτσι, θα συνεχίσουν να λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο -μέχρι να ανακοινωθούν τα νέα μέτρα- ως εξής:
Σούπερ μάρκετ
Ένας πελάτης ανά 15 τετραγωνικά μέτρα
Με αποστάσεις και υποχρεωτική χρήση μάσκας
Σε κλειστούς χώρους που υπάρχουν εστιατόρια και καφέ ήδη ζητείται πιστοποιητικό εμβολιασμού, σε περίπτωση που κάποιος καθίσει μέσα.

 
Οι ανεμβολίαστοι μπορούν να πάνε σε υπαίθριους χώρους.

Πρόσβαση «παντού», έχουν και θα έχουν μόνο οι πλήρως εμβολιασμένοι, που και αυτοί ωστόσο θα πρέπει να τηρούν αποστάσεις και να λαμβάνουν μέτρα ασφαλείας.

Νέα μέτρα και «μπλόκο» σε καφέ, μπαρ και κλειστούς χώρους
Στους κλειστούς χώρους εστίασης:
Λειτουργία μόνο για εμβολιασμένους και νοσήσαντες τους τελευταίες έξι μήνες.
Δεν είναι υποχρεωτική χρήση της μάσκας
Θέατρα, κινηματογράφοι:
Μόνο για εμβολιασμένους και νοσήσαντες τους τελευταίες έξι μήνες και
ανεμβολίαστους με rapid test αντιγόνου έως και 48 ώρες πριν
Κλειστά γυμναστήρια και αθλητικά σωματεία:
Λειτουργία μόνο για εμβολιασμένους και νοσήσαντες τους τελευταίους έξι μήνες, αλλά και
ανεμβολίαστους με rapid τεστ αντιγόνου έως και 48 ώρες πριν.
Στον χώρο εργασίας:
Ο εργοδότης έχει το δικαίωμα να γνωρίζει εάν οι εργαζόμενοί του έχουν εμβολιαστεί.
Σε όλους τους εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους θα πρέπει να υπάρχει σήμανση για υποχρεωτική χρήση μάσκας όπου υπάρχει συνωστισμός.
Τι ισχύει για ανεμβολίαστους εργαζόμενους, μαθητές και φοιτητές
Την Δευτέρα 13/9 μέχρι και την 31η ημέρα του Μαρτίου του 2022 με το άνοιγμα των σχολείων:
Οι ανεμβολίαστοι εργαζόμενοι σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα θα πρέπει να κάνουν ένα rapid test την εβδομάδα με κόστος 10 ευρώ
Οι ανεμβολίαστοι μαθητές και φοιτητές. Όσον αφορά τους μαθητές είναι υποχρεωτικά τα δύο self test (δωρεάν).
Για τους φοιτητές θα ισχύει το rapid test δύο φορές την εβδομάδα με οικονομική επιβάρυνση του φοιτητή.
Τέλος τα δωρεάν rapid test από τις δημόσιες δομές για όλους, μόνο για εμβολιασμένους, όχι για ανεμβολίστους:
Από τις 13 Σεπτεμβρίου στις δημόσιες δομές θα μπορούν να πραγματοποιούν δωρεάν τεστ μόνο οι εμβολιασμένοι και όχι οι ανεμβολίαστοι.

Αναλυτικά όλα τα μέτρα που ισχύουν από Δευτέρα 13/9 (PDF)

Η εισήγηση της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων φέρνει αλλαγές στη λειτουργία των σούπερ μάρκετ και του λιανεμπορίου, ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξουν νέοι περιορισμοί για τους ανεμβολίαστους

Με εισήγησή της η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων προτείνει αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του λιανεμπορίου και των σούπερ μάρκετ, ενώ δεν αποκλείεται το επόμενο διάστημα και ανάλογα με την επιδημιολογική εικόνα της χώρας να επανέλθουν με πιο αυστηρές προτάσεις. Η εισήγηση της επιτροπής για τη διεξαγωγή συνεδρίων που θέτει «μπλόκο» στους ανεμβολίαστους, ίσως να ανοίγει τον δρόμο για περαιτέρω περιορισμούς σε όσους δεν έχουν «τσιμπηθεί».

Η εισήγηση της επιτροπής
Η εισήγηση της επιτροπής για τα σούπερ μάρκετ και το λιανεμπόριο είναι να επιτρέπεται 1 άτομο ανά 9 τ.μ. ενώ δεν υπάρχει κάποια αλλαγή για τη χρήση μάσκας που είναι υποχρεωτική στους κλειστούς χώρους. Παρόλα αυτά η κατάσταση είναι ακόμη εύθραυστη, καθώς η μετάλλαξη Δέλτα «απειλεί» να φέρει πιο σκληρά μέτρα και κυρίως στους ανεμβολίαστους, όπως φαίνεται και από τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης για την εστίαση.

Έχει ακουστεί στον δημόσιο διάλογο ότι θα χρειαστούν αυστηρότερα μέτρα για την πρόσβαση των ανεμβολίαστων στο λιανεμπόριο, με τη διεξαγωγή rapid test ή εφαρμογής του μέτρου του click away, ωστόσο τίποτα δεν έχει ανακοινωθεί επίσημα. Και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ωστόσο, εξετάζουν την αυστηριοποίηση του πλαισίου για τους ανεμβολίαστους, κυρίως ως μέτρο πειθούς, προκειμένου να αυξηθούν τα ποσοστά εμβολιασμού.

Υπενθυμίζουμε ότι η εισήγηση των ειδικών δεν επιφέρει από μόνη της αλλαγές, καθώς η κυβέρνηση είναι αυτή που θα αποφασίσει εάν τα μέτρα αυτά θα εφαρμοστούν. Έτσι, θα συνεχίσουν να λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο -μέχρι να ανακοινωθούν τα νέα μέτρα- ως εξής:

Σούπερ μάρκετ
Ένας πελάτης ανά 15 τετραγωνικά μέτρα
Με αποστάσεις και υποχρεωτική χρήση μάσκας
Λιανεμπόριο
Ένας πελάτης ανά 16 τετραγωνικά μέτρα
Με αποστάσεις και υποχρεωτική χρήση μάσκας