Οι προσλήψεις συν τις ρυθμίσεις συν τις αυξήσεις αλλά χωρίς τις ιδιωτικοποιήσεις θα πρέπει να μην έχουν δημοσιονομικό κόστος για να «περάσουν» από τον έλεγχο των Θεσμών

Παράταση στις ελπίδες (αλλά και στην αγωνία) μέχρι και τέλος Απριλίου έδωσε η συμφωνία στο Γιούρογκρουπ της Παρασκευής. Το επόμενο μεγάλο βήμα όμως για την κυβέρνηση, προκειμένου να μην κοπεί το (ήδη τεντωμένο) σχοινί στο οποίο ισορροπεί η χώρα, είναι να λάβει την έγκριση της Τρόικας των δανειστών –αλλά και από μισή ντουζίνα εθνικά κοινοβούλια μαζί με το ελληνικό- το πακέτο μέτρων που θα καταθέσει ως την Καθαρά Δευτέρα το βράδυ η Αθήνα.

Από αργά το βράδυ του Σαββάτου κιόλας, μόλις ο Γιάνης Βαρουφάκης επιστρέψει στην Αθήνα, αρχίζει η κατάρτιση του πίνακα με τα νέα μέτρα που θα προτείνει για να εφαρμόσει η κυβέρνηση, για το διάστημα που θα διαρκέσει η συμφωνία-"γέφυρα". Για πρώτη φορά η κυβέρνηση θα παρουσιάσει πλήρως κοστολογημένα μέτρα, όπως της ζητούσαν οι εταίροι.

Ο πίνακας των μέτρων που θα αποσταλεί θα εκτείνεται σε 2-3 σελίδες, θα πρέπει να εγκριθεί τάχιστα από την ΕΚΤ και το ΔΝΤ και να συζητηθεί στο Eurogroup μέσω τηλεδιάσκεψης την Τρίτη. Αν εγκριθεί η Ελλάδα δεν θα απωλέσει την «ομπρέλα» προστασίας των δανειστών της (που αλλιώς χάνεται στις 28 Φεβρουαρίου) ενώ η ΕΚΤ θα θεωρήσει ότι η χώρα βρίσκεται σε πρόγραμμα και θα μπορέσει να προχωρά σε επαναγορές ελληνικών ομολόγων, ώστε να ξεπεραστεί ο κίνδυνος bankrun και η ανάγκη ελέγχου κεφαλαίων στα ΑΤΜ.

Από την άποψη αυτή, θεωρείται ζωτικής σημασίας το τι μέτρα θα περιλάβει η κυβέρνηση, προκειμένου να τα εφαρμόσει στη διάρκεια της τετράμηνης παράτασης. Βασικός όρος της συμφωνίας αυτής είναι να μην επηρεάσουν δυσμενώς τον κρατικό προϋπολογισμό, που ήδη όμως καρκινοβατεί. Και αυτό χωρίς να έχει ακόμα συμφωνηθεί και ξεκαθαριστεί από τους εταίρους αν θα απαιτήσουν μέτρα για κάλυψη του δημοσιονομικού κενού του 2015 –και πόσα. Πρακτικά, από την αξιολόγηση της Τρίτης στο Γιούρογκρουπ θα κριθεί αν, στο πλαίσιο της νέας συμφωνίας, η κυβέρνηση θα μπορέσει να «περάσει» και μονομερώς ορισμένα δικά της μέτρα ή να ακυρώσει άλλα «μνημονιακά» που είχαν δρομολογηθεί.

Τι μένει και τι φεύγει
Η επιλογή μέτρων λιτότητος από μία κυβέρνηση της ριζοσπαστικής αριστεράς μόνο απλή υπόθεση δεν θεωρείται πάντως, παρότι θα χαραχτούν με δεδομένο τον στόχο για πολύ μικρότερα δημοσιονομικά πρωτογενή πλεονάσματα για το 2015 και εφεξής. Αν και δεν έχει ακόμη συμφωνηθεί πόσο θα «χαλαρώσουν» σε συμφωνία με τους εταίρους, θεωρείται βέβαιο πως θα πρέπει να οδηγούν σε πρωτογενές πλεόνασμα τουλάχιστον 1% του ΑΕΠ (μπορεί και 1,5% αν φανεί ότι οι ρυθμοί Ανάπτυξης έχουν επιβραδυνθεί πέραν των αρχικών προβλέψεων στο α΄τρίμηνο του έτους).

Λόγω της «χαλάρωσης» των δημοσιονομικών στόχων όμως, η κυβέρνηση θεωρεί πως έχει ένα περιθώριο να μην αντικαταστήσει παλαιά μέτρα με νέα. Στο πλαίσιο αυτό η κυβέρνηση έχει αποκλείσει εκ των προτέρων τα μέτρα του email Χαρδούβελη, δηλαδή αύξηση του ΦΠΑ στα ξενοδοχεία ή στα νησιά και τις μειώσεις των επικουρικών συντάξεων.

Αν και δεν θέλει να μπαίνει στη λογική των «ισοδυνάμων αντίμετρων», η κυβέρνηση πρέπει να αποδείξει ότι για τους επόμενους 4 τουλάχιστον μήνες ως τον Ιούνιο, θα μπορεί να καλύψει τις απώλειες (ή να μην έχει μεγαλύτερες), από τα εξής μέτρα:

1. Ρυθμίσεις χρεών: η κυβέρνηση θεωρεί ότι μπορεί να προχωρήσει έστω και μονομερώς στις ρυθμίσεις χρεών, προσδοκώντας εισπράξεις που δεν απέφεραν ως τώρα οι προηγούμενες ρυθμίσεις. Είναι σχεδόν βέβαιον ότι η γνωμοδότηση των τεχνοκρατών της ΕΚΤ και το ΔΝΤ θα «ψαλιδίζει» τις προβλέψεις εσόδων της κυβέρνησης και θα πιέσουν για επιμέρους αλλαγές. Δεδομένου μάλιστα ότι τελική διορία για εφάπαξ εξόφληση παλαιών οφειλών θα λήγει τέλος Απριλίου, η είσπραξη θα φανεί τον Μάιο, με αποτέλεσμα να μπορεί το μέτρο να απορριφθεί στην αξιολόγηση της Τρόικας των δανειστών που θα γίνει τον Απρίλιο. Δύσκολα θα αποφύγουν πάντως κάποιες μικρές τουλάχιστον διορθωτικές κινήσεις, όπως πχ να μπουν δικλείδες ασφαλείας για να μην «τρυπώσουν» μεγαλοφειλέτες που έχουν αλλά δεν θέλουν να πληρώσουν τα χρέη τους.

2. Μέτρα πάταξης της φοροδιαφυγής: στην κυβέρνηση θεωρούν ότι, κατ’αρχάς τουλάχιστον, τα σκληρά μέτρα κατά της φοροδιαφυγής «θα αρέσουν πολύ» στους ξένους, γιατί θα κτυπούν την διαφθορά και την υψηλή διαπλοκή που δεν πλήρωσε ποτέ τους φόρους που έπρεπε. Η απόδοση των μέτρων όμως πρέπει να φανεί τάχιστα, ώστε να μην «σκαλώσουν» και αυτά στην αξιολόγηση τον Απρίλιο.

3. Προστασία α΄κατοικίας: παρά τις επιφυλάξεις που πάντα είχαν οι δανειστές σε τέτοιες ρυθμίσεις, δεν θεωρείται πως συντρέχει λόγος ανησυχίας στην αξιολόγηση γιατί ισχύει ούτως ή άλλως ο νόμος Κατσέλη που καλύπτει όλες τις κατοικίες και όχι μόνον την πρώτη.

4. Επαναπρόσληψη 5.500 δημοσίων υπαλλήλων: θα καλυφθούν με επί μέρους εξοικονομήσεις των υπουργείων και το δημοσιονομικό κόστος δεν θεωρείται σημαντικό, καθώς μάλιστα προβλεπόταν για φέτος και πρόσληψη 1.500 νέων δημοσίων υπαλλήλων.

5. Νέος ΦΜΑΠ: η κατάργηση του ΕΝΦΙΑ για το 2015 θα σημάνει απώλειες 2,6 δισ. ευρώ και από τον νέο φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας δεν μπορεί να αναμένει περισσότερα από 1,7-2 δισ. το πολύ. Στην πράξη, είναι από τα μέτρα που θα προταθούν αλλά κινδυνεύει να απορριφθεί, αν δεν συνοδευτεί από ισχυρά μέρα είσπραξης.

6. Αποκρατικοποιήσεις αεροδρομίων κλπ: ίσως ο πιο μεγάλος πονοκέφαλος της κυβέρνησης, που φοβάται και εσωτερικούς «κλυδωνισμούς» καθώς ήδη οι αρμόδιοι υπουργοί είχαν σπεύσει να προαναγγείλουν «πάγωμα» και επανεξέταση. Ειδικά όμως για τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια που θεωρείται ώριμη και άμεσα εκτελέσιμη, καθώς έχει βρεθεί και ο επενδυτής που θα καταβάλει 1,4 δισ. ευρώ, η απόφαση δεν μπορεί να καθυστερήσει, ούτε να περιφρονηθεί, ιδίως όσο καθυστερούν οι εκταμιεύσεις δόσεων ή η επιστροφή των 1,9 δισ. ευρώ από τη ΕΚΤ.

Ακόμα και αν εγκριθεί όμως ο κατάλογος Βαρουφάκη με τα νέα μέτρα, χρήματα δεν διαφαίνεται όμως πως θα έρθουν πριν τον Απρίλιο και μετά από θετική αξιολόγηση των δανειστών επί των ως τότε αποτελεσμάτων από την εφαρμογή τους.

protothema.gr

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι έτοιμη να ξεκινήσει εκ νέου να αποδέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρο στις πράξεις αναχρηματόδοτησης των ελληνικών τραπεζών. Αυτό ανέφεραν πηγές της ΕΚΤ μετά την συμφωνία για την τετράμηνη παράταση του ελληνικού προγράμματος.

Σύμφωνα με την ίδια πηγή το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ θα επαναφέρει την εξαίρεση που ίσχυε μέχρι πρότινος (waver) στην αποδοχή των ελληνικών ομολόγων ως ενέχυρο, όταν θα γίνουν τα απαραίτητα εκείνα βήματα τα οποία θα καθιστούν πιθανή την επιτυχή ολοκλήρωση του ελληνικού προγράμματος. Η εξέλιξη αυτή εφόσον υλοποιηθεί θα επιτρέψει στις ελληνικές τράπεζες να απεξαρτηθούν από την χορήγηση ρευστότητας μέσω του ΕLA.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σύμφωνα πάντα με την ίδια πηγή, εκτιμά ότι μετά τη συμφωνία δεν υπάρχει πλέον καμία πιθανότητα να επιβληθούν περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων.

Αναφορικά με τα 10 δισ. ευρώ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας η ΕΚΤ θεωρεί ως θετική εξέλιξη ότι τα κεφάλαια αυτά παραμένουν διαθέσιμα για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, παρόλο που αυτές είναι επαρκώς κεφαλαιοποιημένες. Ωστόσο σύμφωνα με την ΕΚΤ είναι σημαντικό ότι τα κεφάλαια αυτά είναι διαθέσιμα για τα πιστωτικά ιδρύματα της Ελλάδος ακόμη και στην περίπτωση ατυχήματος.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Τελικά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν τράβηξε τις ελληνικές τράπεζες από την πρίζα αφού έδωσε ακόμα μία μικρή ανάσα 3,3 δισ. ευρώ πηγαίνοντας κόντρα στους Γερμανούς και ειδικά τον Βάιντμαν ο οποίος ζητούσε ακόμα και περιορισμό του ELA.

Χορηγώντας ρευστότητα ως τις 4 Μαρτίου ο Ντράγκι προχωρά και πέρα από το πρόγραμμα που λήγει στις 28 Φεβριουαρίου, κίνηση που δείχνει πως δεν είναι διατεθειμένος να σπρώξει τις ελληνικές τράπεζες στο γκρεμό.

Κι΄ αυτό χωρίς συμφωνία αναμένεται να συνεχιστούν οι εκροές καταθέσεων και μάλιστα με ταχύτερο ρυθμό (χθες κινήθηκαν μεταξύ 400 και 500 εκατομμυρίων ευρώ) με αποτέλεσμα οι τράπεζες να βρεθούν σε πολύ μεγάλο κίνδυνο.

Στην περίπτωση αυτή και αν η ΕΚΤ δεν χορηγήσει νέα έκτακτη ρευστότητα, πράγμα πολύ δύσκολο με τις πιέσεις που ασκούν Γερμανοί, αλλά και άλλοι κεντρικοί τραπεζίτες, θα αναγκαστούν η κυβέρνηση και η Τράπεζα της Ελλάδος να λάβουν μέτρα περιορισμού της κίνησης των κεφαλαίων μέχρι να υπάρξει συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και πιστωτών.

Υπενθυμίζεται ότι το έκτακτο σχέδιο Προβόπουλου, σε περίπτωση εφαρμογής του μέτρου του περιορισμού, προέβλεπε αναλήψεις από τα ΑΤΜ’ς ως 200 ευρώ ανά λογαριασμό και ανά ημέρα.

Δεν αποκλείεται το ποσό αυτό, λένε τραπεζίτες να είναι μικρότερο και θα εξαρτηθεί από το χρόνο που θα εφαρμοστεί το μέτρο και από τα διαθέσιμα των τραπεζών.

Σύμφωνα με τη χτεσινή απόφαση της ΕΚΤ οι ελληνικές τράπεζες μπορούν να δανειστούν από τον ELA ως 68,3 δις. ευρώ, ενώ έχουν ήδη δανειστεί άλλα 27 περίπου δις. από την κανονική γραμμή της ΕΚΤ.

Τέλος να ληφθεί υπόψη ότι οι αναλήψεις που πηγαίνουν στα σεντούκια και τα μαξιλάρια μειώνουν και τα χαρτονομίσματα που κυκλοφορούν στην Ελλάδα. Κανονικά η αξία αυτών των χαρτονομισμάτων ήταν 30 δις. ευρώ περίπου, ενώ μέχρι πρότινος είχαν τοποθετηθεί σε σεντούκια και μαξιλάρια σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τραπεζιτών περί τα 10 δις. ευρώ.

Η αντιπαράθεση ανάμεσα στην Ελλάδα και τους δανειστές της, για το πώς θα προχωρήσει το πρόγραμμα, ενέχει κινδύνους για κρίση ρευστότητας και πιστωτική κρίση, που θα μπορούσε να οδηγήσει τη χώρα εκτός ευρώ, αναφέρει το Bloomberg, που αναλύει το χειρότερο σενάριο για την Ελλάδα.

Σύμφωνα με αυτό, η ελληνική κυβέρνηση, εταιρείες και δανειστές έχουν χάσει ουσιαστικά την πρόσβαση στις διεθνείς αγορές, εξαιτίας της αβεβαιότητας για το μέλλον της χώρας. Οι υπάρχουσες πηγές ρευστότητας είναι τα κεφάλαια διάσωσης από τις χώρες της ευρωζώνης, του ΔΝΤ και της ΕΚΤ.

Η αποτυχία να βρεθεί συμβιβασμός σημαίνει ότι αυτές οι πληρωμές θα σταματήσουν. Κάτι που σημαίνει την αδυναμία της χώρας να εξυπηρετήσει τις δανειακές υποχρεώσεις της, που φτάνουν στα 22 δισεκατομμύρια ευρώ φέτος χωρίς τα έντοκα γραμμάτια, σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του 2015.
«Αν η ΕΚΤ θεωρήσει ότι οι συνομιλίες σταμάτησαν, υπάρχει ο κίνδυνος να αναστείλει τον ELA, αφήνοντας ίσως την Ελλάδα δίχως άλλη επιλογή παρά να βγει από την ευρωζώνη», ανέφερε η Τζένιφερ ΜακΚίον, επικεφαλής οικονομολόγος του Capital Economics Ltd. στο Λονδίνο.

Η έλλειψη πρόσβασης στα κεφάλαια διάσωσης θα σήμαιναν επίσης ότι η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να αποπληρώσει τα 15 δισ. ευρώ του βραχυπρόθεσμου χρέους που κατέχουν οι δανειστές της χώρας. Η απόφαση της ΕΚΤ να μην αποδέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως εγγύηση για τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων και η επιτάχυνση των εκροών καταθέσεων περιορίζουν τη δυνατότητα των τραπεζών να αγοράσουν νέα ομόλογα.

Χωρίς πρόσβαση σε οποιαδήποτε πηγή χρηματοδότησης, το αναξιόχρεο κράτος και οι τράπεζές του θα έπρεπε να αρχίσουν να χρησιμοποιούν ένα νέο νόμισμα, καθώς καμία οικονομία δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς ρευστό. Αυτή θα ήταν η αρχή μίας de-facto εξόδου από την ευρωζώνη, προκαλούμενη από την ανικανότητα της Ελλάδας να αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα ρευστότητας που φτάνει τα 96 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Bloomberg.

Συγκεκριμένα, υπάρχουν 10.9 δισ. ευρώ στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Ελλάδας που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών. Αν δεν ζητηθούν για τέτοια χρήση, ή δεν υπάρχει πολιτική απόφαση στο Eurogroup για άλλη χρήση αυτού του ποσού έως τις 28 Φεβρουαρίου, θα επιστραφεί στον Μηχανισμό Ευρωπαϊκής Χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (EFSF).

Το 2012 τα μέλη της ευρωζώνης συμφώνησαν να μεταφέρουν στην Ελλάδα τα κέρδη των εθνικών τραπεζών τους και της ΕΚΤ από τα ελληνικά ομόλογα, με την προϋπόθεση ότι η χώρα θα τηρήσει τις δεσμεύσεις του προγράμματος. Σύμφωνα με την τελευταία αξιολόγηση του ΔΝΤ, προβλεπόμενα κέρδη από αυτή τη συμφωνία για το 2015 και 2016 είναι 3,7 δισ. ευρώ και άλλα 1,9 δισ. Εκκρεμούν από το 2014.

Αν η Ελλάδα ολοκληρώσει την τελευταία αξιολόγηση του τρέχοντος προγράμματος ή ζητήσει παράταση, θα μπορεί να πάρει τα 1,8 δισ. που εκκρεμούν από τις δεσμεύσεις του EFSF. Αν και το πρόγραμμα της ΕΕ εκπνέει στις 28 Φεβρουαρίου, ένα παράλληλο πρόγραμμα του ΔΝΤ ολοκληρώνεται την επόμενη χρονιά. Η αποτυχία συμφωνίας σε ένα πρόγραμμα με την ευρωζώνη θα σημαίνει ότι το ΔΝΤ δεν θα εκταμιεύσει τις δόσεις του δικού του προγράμματος περίπου 12,5 δισ. που εκκρεμούν.

Οι ελληνικές τράπεζες επιβιώνουν χάρη στη σανίδα σωτηρίας του ELA, που υπόκειται στην έγκριση της ΕΚΤ. Σήμερα αυτή ανέρχεται στα 65 δισ. Ευρώ, αλλά αν στο τέλος του μήνα δεν υπάρχει συμφωνία, τότε η ΕΚΤ θα μπορούσε να διακόψει την πρόσβαση στα κεφάλαια του ELA.

thetoc.gr