Επιβεβαίωνονται οι ενδείξεις για την ύπαρξη δευτέρου δωματίου, αγνώστου μέχρι πρότινος, στον τάφο του φαραώ Τουταγχαμών προσφέρει το αποτέλεσμα της πρώτης σάρωσης με θερμικές κάμερες του βόρειου τοίχου που έγινε μέσα στο Σαββατοκύριακο.

Η εξέλιξη αυτή, σύμφωνα με τα διεθνή μέσα ενημέρωσης, ενισχύει τη θεωρία που έχει διατυπώσει ο Βρετανός αιγυπτιολόγος Νίκολας Ριβς πως πίσω από τον τάφο του «παιδιού-φαραώ» κρύβεται εδώ και χιλιάδες χρόνια ο τάφος της συζύγου του πατέρα του Ακενατόν, της περίφημης Νεφερτίτης!

Σύμφωνα με όσα ανακοινώθηκαν, από τον υπουργό Αρχαιοτήτων, Μαχμούντ αλ Νταμάτι, οι ειδικοί κατάφεραν να διαπιστώσουν διακυμάνσεις στη θερμοκρασία στον βράχο από τη βόρεια πλευρά του θαλάμου του Τουταγχαμών, γεγονός που αποτελεί ένδειξη πως όντως εκεί υπάρχει άλλος χώρος.

Τώρα, όπως ανέφερε ο υπουργός, «θα πρέπει να συνεχιστούν οι έρευνες με άλλα όργανα, συμπεριλαμβανομένων και ραντάρ για να εξακριβωθεί τι ακριβώς υπάρχει πίσω από αυτό τον θάλαμο». Οπως πάντως σημειώνεται από το υπουργείο, οι διαφορές στη θερμοκρασία που διαπιστώθηκαν δεν ταιριάζουν ακριβώς με το σημείο του τοίχου που έχει υποδείξει ο Νίκολας Ριβς ως το πιθανό πέρασμα προς το κρυφό δωμάτιο και έτσι η σάρωση θα συνεχιστεί όλη αυτήν τη εβδομάδα για να καταλάβουν οι ειδικοί τι ακριβώς συμβαίνει.

Οι «ρωγμές»
Ο κ. Ριβς σε σχετική δημοσίευσή του είχε καταλήξει στο συμπέρασμα πως κάποιες «ρωγμές» σε δύο τοίχους του θαλάμου που είναι ο τάφος του Τουταγχαμών αποτελούν περιγράμματα δύο σφραγισμένων με έξτρα στρώση οικοδομικού υλικού πορτών που οδηγούν σε μια αποθήκη και σε έναν άλλο θάλαμο στον οποίο, σύμφωνα με τη θεωρία του Ριβς, βρίσκεται θαμμένη η Νεφερτίτη. Σύμφωνα με τον Βρετανό αιγυπτιολόγο, ο τάφος του Τουταγχαμών ήταν μικρότερος σε μέγεθος από τους τάφους άλλων φαραώ γιατί χτίστηκε σε κάποιον προθάλαμο του τάφου της Νεφερτίτης, της «μητριάς» του «παιδιού-φαραώ». Μάλιστα τονίζει ότι οι τοίχοι του τάφου φέρουν χαρακτηριστικά σύμβολα της Νεφερτίτης και πως κάποιες μικρές διαφοροποιήσεις στα χρώματα των τοιχογραφιών καταδεικνύουν ότι αυτές προσαρμόστηκαν.

Οι αρμόδιοι φορείς ελπίζουν πως μια επιτυχία στις έρευνες στον τάφο στην Κοιλάδα των Βασιλέων θα αντιστρέψει το αρνητικό κλίμα που επικρατεί στον τουριστικό τομέα της Αιγύπτου μετά και την πρόσφατη συντριβή του αεροσκάφους της Metrojet στο Σινά, από την οποία έχασαν τη ζωή τους 224 Ρώσοι τουρίστες. Οπως ανέφερε χαρακτηριστικά στις δηλώσεις του ο υπουργός Αρχαιοτήτων, Μ. Νταμάτι, το αποτέλεσμα των μετρήσεων «μας λέει ότι υπάρχει ακόμη ελπίδα με αυτήν την ανακάλυψη».

Ο πολεμιστής της Πύλου, ο νεαρός άνδρας ηλικίας 30-35 ετών που βρέθηκε στον Ανω Εγκλιανό, στη Χώρα του Δήμου Πύλου-Νέστορος, μπορεί να είχε κι άλλες ιδιότητες: να ήταν ιερέας ή και βασιλιάς!

Εξαρτάται από τον ρόλο και την εποχή που έζησε, όπως εξήγησε ο ανασκαφέας, Τζακ Ντέιβις, του ασύλητου, πλούσια κτερισμένου λακκοειδούς τάφου που ανακαλύφθηκε το καλοκαίρι στην Πελοπόννησο. Δεν ξέρουμε ακόμη ούτε πώς πέθανε ο πολεμιστής ούτε άλλες λεπτομέρειες για τη ζωή του, αφού οι μελέτες δεν έχουν προχωρήσει ακόμη. «Θα χρειαστεί χρόνος για να μελετηθεί το υλικό» τόνισε η γ.γ. του ΥΠΠΟ, Μαρία Βλαζάκη.Η αρχαιολόγος Σάρον Στόκερ κρατά τη μοναδικής τεχνοτροπίας χρυσή αλυσίδα με τις τρεις μεγάλες χάντρες, που εντόπισαν την άκρη της από τον Ιούνιο αλλά κατάφεραν να τη φέρουν ολόκληρη στο φως τον Σεπτέμβριο

Οι αρχαιολόγοι Τζακ Ντέιβις και Σάρον Στόκερ ξεφύλλισαν μαζί με τους δημοσιογράφους, χθες το μεσημέρι, το ημερολόγιο της ανασκαφής της Πύλου και μοιράστηκαν μαζί τους στιγμές αυτής της μοναδικής ανακάλυψης, καθώς ο συγκεκριμένος τάφος είχε παραμείνει ασύλητος εδώ και 3.500 χρόνια. Η πρωτοβουλία του υπουργού Πολιτισμού, Αριστείδη Μπαλτά, στοχεύει σε μια «ανοιχτή συζήτηση, έτσι ώστε το ελληνικό κοινό να καταλάβει κάποια βασικά πράγματα για το τι σημαίνει αρχαιολογία στην Ελλάδα», όπως υπογράμμισε.

Το ζευγάρι των αρχαιολόγων σταμάτησε την ανασκαφή στις 10 Οκτωβρίου. Η κ. Στόκερ ήταν η πρώτη και η τελευταία που κατέβηκε στον τάφο. «Ο τάφος ήταν τόσο μικρός, δεν μπορούσα να κατέβω εύκολα» είπε στα ελληνικά ο κ. Ντέιβις. «Αυτό έγινε αντιληπτό από την αρχή», οπότε «παρακολουθούσα από την άκρη του σκάμματος».

Ο χώρος ήταν πολύ περιορισμένος, γι' αυτό η ομάδα εργάστηκε τμηματικά για την αφαίρεση της επίχωσης και των ευρημάτων. Με το που άρχισαν να απομακρύνουν την επίχωση του τάφου, βρήκαν σε γωνία πεσμένο λίθο ο οποίος φαινόταν ότι δεν προερχόταν από τη δομή των τοίχων. Ο λίθος αυτός, που δεν γνωρίζουν ακόμα εάν είναι η καλυπτήρια λίθος ή το σήμα του τάφου, δημιούργησε πρόβλημα στην πρακτική της αφαίρεσης του χώματος. Κατά τη διάρκεια της ανασκαφής και μέχρι ενός σημείου, έπρεπε να σέβονται την ύπαρξή του.

Στην περίπτωση της υπέροχης χρυσής αλυσίδας με τις τρεις μεγάλες χάντρες, από τον Ιούνιο εντόπισαν την άκρη της αλλά τον Σεπτέμβριο κατάφεραν να τη φέρουν ολόκληρη στο φως και να θαυμάσουν την εξαίρετη τέχνη της, «τέχνη μοναδική. Ακόμη και σήμερα δεν ξέρουμε πώς να φτιάξουμε μια τέτοια αλυσίδα» σχολίασε ο Τζ. Ντέιβις.

Ο τελευταίος στάθηκε ιδιαίτερα στην αλυσίδα, στο πώς είχε περάσει κάτω από το χρυσό χείλος σπασμένου κυπέλλου και στην προσπάθεια που χρειάστηκε για να αποδεσμευτεί από αυτό.

Η ύπαρξη ξύλου (σανίδα, κάλυμμα ταφής) ανήκει στα αξιοσημείωτα ευρήματα της ανασκαφής αφού «η διατήρηση ξύλου στις ανασκαφές στην Ελλάδα είναι σπάνια, γιατί το ξύλο χρειάζεται περιβάλλον υγρασίας για να διατηρηθεί» κατά τη Σ. Στόκερ.

Πολλά από τα 1.400 αντικείμενα είναι έργα μινωικής τεχνοτροπίας, μερικά από αυτά «μοιάζουν και ταιριάζουν με τα ευρήματα του θολωτού τάφου του Βαφειού στη Λακωνία» επισήμανε ο Τζ. Ντέιβις, ενώ και «η χρονολόγησή τους είναι παρόμοια...Μερικά από τα αντικείμενα είναι μοναδικά. Τα περισσότερα μπορούμε να τα συγκρίνουμε με τα ευρήματα που ανέσκαψε ο Σλήμαν στις Μυκήνες. Αλλά και στην Κρήτη θα βρούμε παρόμοια αντικείμενα από τις ανασκαφές κοντά στο Ηράκλειο, στην Ανατολική Κρήτη, στο Μόχλο και στη Δυτική Κρήτη, στα Χανιά» κατέληξε.

ethnos.gr

Φορτωμένος με χρυσάφι, σαν βασιλιάς, «κατέβηκε» στον Αδη ο νεαρός πολεμιστής της Πύλου. Στο τελευταίο ταξίδι του τον συνόδευαν περισσότερα από 1.400 μοναδικά αντικείμενα.

Ο ασύλητος λακκοειδής τάφος εντός του οποίου είχε ταφεί ο νεαρός άνδρας, ηλικίας 30-35 ετών, βρέθηκε το καλοκαίρι δίπλα στο Μυκηναϊκό ανάκτορο του Νέστορα, στον Ανω Εγκλιανό, στη Χώρα του δήμου Πύλου - Νέστορος, από τους Αμερικανούς αρχαιολόγους Τζακ Ντέιβις και Σάρον Στόκερ του πανεπιστημίου του Σινσινάτι. Το εύρημα ανακοινώθηκε χθες από το υπουργείο Πολιτισμού.

Ο τάφος χρονολογείται στο 1500 π.Χ. και σύμφωνα με το ΥΠΠΟ «αποτελεί την πιο εντυπωσιακή περίπτωση επίδειξης προϊστορικού πλούτου σε ταφικά μνημεία της Ηπειρωτικής Ελλάδας, που έχει έρθει στο φως τα τελευταία 65 χρόνια». Η ποσότητα και η υψηλή ποιότητα των αντικειμένων που συνόδευαν τον νεκρό δείχνουν επίσης πως η Πύλος όπως και οι Μυκήνες είχε επηρεαστεί από τη μινωική τέχνη «καθώς τα περισσότερα από τα αντικείμενα είναι μινωικής τεχνοτροπίας ή κατασκευάστηκαν στην Κρήτη», επισημαίνουν οι ανασκαφείς.

Ο σκελετός του πολεμιστή ήταν τοποθετημένος σε ξύλινο φέρετρο στο δάπεδο του τάφου που είχε διαστάσεις 2,44 μ. μήκος, 1,52 μ. βάθος και 1,22 μ. πλάτος. Η περιγραφή του αρχαιολογικού θησαυρού είναι συγκλονιστική:
«Οπλα βρέθηκαν στην αριστερή πλευρά του και στο ύψος των ποδιών (ανάμεσά τους χάλκινο σπαθί με επιχρυσωμένη ελεφαντοστέινη λαβή), κοσμήματα στη δεξιά πλευρά, ενώ κοντά στον λαιμό μια μοναδική και θαυμάσια διατηρημένη χρυσή αλυσίδα. Χρυσά κύπελλα είχαν εναποτεθεί επάνω στο στήθος και στο στομάχι του. Στη δεξιά πλευρά του σκελετού και γύρω από το κεφάλι βρέθηκαν πάνω από 1.000 ψήφοι από ημιπολύτιμους λίθους -κορναλίνη, αμέθυστο, ίασπη, αχάτη και χρυσό- περισσότεροι από 50 σφραγιδόλιθοι στην επιφάνεια των οποίων απεικονίζονται θεές, βωμοί, καλάμια, λέοντες, ταύροι με ακροβάτες πιασμένους από τα κέρατά τους καθώς και άλλες δυσερμήνευτες σκηνές».
Βρέθηκαν, επίσης, «τέσσερα χρυσά σφραγιστικά δαχτυλίδια, προσωπικά αντικείμενα κύρους, με εγχάρακτες μινωικές παραστάσεις. Στα πόδια του νεκρού βρέθηκε ελεφαντοστέινο πλακίδιο με απεικόνιση φτερωτού γρύπα και δίπλα του χάλκινος καθρέπτης με ελεφαντοστέινη λαβή».

Ο πλούσια κτερισμένος τάφος αποκαλύπτει, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, μια άγνωστη μέχρι σήμερα παράμετρο. «Η εναπόθεση τόσων πολλών κοσμημάτων σε ανδρική ταφή αμφισβητεί», επισημαίνουν, «την μέχρι τώρα ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση ότι τα κοσμήματα συνόδευαν κυρίως γυναικείες ταφές».

Ο τεράστιος πλούτος των κτερισμάτων παραπέμπει στις χρυσοφόρες Μυκήνες και υποδηλώνει την αριστοκρατική καταγωγή του νεκρού. «Ηταν προφανώς εξέχουσα προσωπικότητα της εποχής του, δηλαδή της πρώιμης μυκηναϊκής περιόδου που οι λακκοειδείς τάφοι χρησιμοποιούνταν για τον ενταφιασμό της μυκηναϊκής αριστοκρατίας». Την ευγενή καταγωγή του νεκρού υποδηλώνει και η γειτνίαση του τάφου με το ανάκτορο του Νέστορα. Η ακμή και ο πλούτος του διαρκούν έως το 1200 π.Χ. περίπου όταν καταστράφηκε από πυρκαγιά.
Ολες οι εργασίες διενεργήθηκαν υπό την εποπτεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας με τη συμμετοχή 45 αρχαιολόγων, εξειδικευμένων επιστημόνων και φοιτητών από πολλά πανεπιστήμια του εξωτερικού.

Στα Μυκηναϊκά χρόνια, την Υστεροελλαδική περίοδο (1400 - 1100 π. Χ.) χρονολογείται ο ασύλητος, λιθόκτιστος, κιβωτιόσχημος τάφος που ήρθε στο φως, στο πλαίσιο του έργου βελτίωσης της επαρχιακής οδού Ντίπι - Παπάδος - Πλωμάρι.

   Ο νεκρός, σύμφωνα με τον προϊστάμενο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου, Παύλο Τριανταφυλλίδη, «ήταν τοποθετημένος σε ύπτια, συνεσταλμένη στάση και είχε ως κτερίσματα μια υψίποδη κύλικα με βαθύ ημισφαιρικό σώμα, μια προχοΐσκη κατασκευασμένη από γκρίζο πηλό, ένα χάλκινο μαχαίρι και ένα χάλκινο δαχτυλίδι».

   Το εύρημα θεωρείται ξεχωριστής σημασίας για την ιστορία της Λέσβου και ιδιαίτερα για την τοπογραφία της ευρύτερης περιοχής της Γέρας όπου, στη θέση «Χαλατσές», έχει αποκαλυφθεί εκτεταμένη οικιστική εγκατάσταση των Μυκηναϊκών χρόνων.   

  Στη χρονολόγηση του τάφου πολύ σημαντικό ρόλο έπαιξαν τα πολύτιμα κτερίσματα.