Προς μια «μη λύση» για το χρέος προσανατολίζονται οι Ευρωπαίοι δανειστές της Ελλάδας, προετοιμάζοντας μια τραπεζικού τύπου ρύθμιση, με μια απλή επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής και ίσως μια νέα μείωση των επιτοκίων, ξέροντας ότι με τον τρόπο αυτό μεταθέτουν απλώς το πρόβλημα στο μέλλον, αλλά σίγουρα δεν το λύνει.

Μάλιστα, οι χθεσινές δηλώσεις του προέδρου του Eurogroup Γερούν Ντάϊσελμπλουμ στο Reuters, φανερώνουν ότι δεν είναι έτοιμοι, ούτε καν να συζητήσουν άμεσα την σχετικά μικρή αυτή διευκόλυνση, αλλά … όταν χρειαστεί.

Η Ευρώπη έχει μεταφέρει την λύση της αναδιάρθρωσης από την μείωση του ύψους του χρέους στις υποχρεώσεις για την εξυπηρέτηση του, αφού δεν θέλει καν να ανοίξει την συζήτηση για ένα κούρεμα. Μάλιστα, σκοπεύει να εφαρμόσει και την σταθερά του ΔΝΤ , ότι δηλαδή το κόστος ετήσιας εξυπηρέτησης του χρέους δεν θα πρέπει να ξεπερνά το 15% του ΑΕΠ, περιλαμβάνοντας τους τόκους και το κεφάλαιο που θα αποπληρώνεται.

Γιατί όμως δεν είναι βιώσιμη η λύση που προωθεί η ΕΕ και ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας ( ESM); Για τρείς λόγους:

Το επιτόκιο με το οποία δανείζεται σήμερα η Ελλάδα από τον ESM (1,35%) βασίζεται στο βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ (0,05%), το οποίο που βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά. Συνεπώς, η όποια μείωση επιτοκίων θα είναι μικρή και αν τα επιτόκια πάρουν την ανηφόρα, θα εξαφανιστεί, φορτώνοντας με πρόσθετο κόστος δανεισμού την ελληνική οικονομία. Μέχρι τώρα, όλοι μιλούν μόνο για μείωση του επιτοκίου και όχι για μετατροπή τους από κυμαινόμενα σε σταθερά, έστω και αν αυτά είναι ελαφρά υψηλότερα.

Τούτο διότι είναι αδύνατο να το δεχθεί ο ESM, ο οποίος έχει δανείσει ήδη την Ελλάδα 153,9 δις ευρώ μαζί με το νέο δάνειο , την στιγμή που σε περίπτωση αύξησης των επιτοκίων θα βρεθεί στην θέση να δανείζεται πιο ακριβά από ό,τι δανείζει την Ελλάδα. Τούτο διότι τα επιτόκια των ομολόγων που εκδίδει για να καλύψει την δανειακή σύμβαση της Ελλάδας, θα αυξηθούν την στιγμή που για την Ελλάδα θα είναι σταθερά.

Ο δεύτερος λόγος που δεν είναι βιώσιμη για την Ελλάδα η ευρωπαϊκή Λύση είναι το γεγονός ότι και μετά την επιμήκυνση, η Ελλάδα θα παραμείνει με εξαιρετικά υψηλό ποσοστό χρέος ως προς το ΑΕΠ της. Οι προβλέψεις του προσχεδίου του προϋπολογισμού θέλουν το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ να φτάνει το 182% του ΑΕΠ φέτος και το 192% του ΑΕΠ το 2016.

Αν πράγματι η προσδοκία όλων είναι η Ελλάδα να μπορέσει, σε ένα συγκεκριμένο διάστημα, να μπορεί να δανείζεται και πάλι από την αγορά, θα αντιμετωπίσει ένα αυξημένο ρίσκο, το οποίο θα αποτυπωθεί με ένα αυξημένο επιτόκιο δανεισμού, άρα αύξηση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους της.

Ο τρίτος λόγος είναι επακόλουθος του πρώτου. Με τόσο υψηλό ποσοστό χρέους ως προς το ΑΕΠ, η πιστοληπτική ικανότητα της χώρας θα αυξηθεί μεν, μόλις ξεπεράσει οριστικά τον κίνδυνο, αλλά θα μείνει σε κατάταξη σε χαμηλότερα επίπεδα από τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης. Ως γνωστόν, η πιστοληπτική ικανότητα μιας χώρας καθορίζει ως ένα βαθμό και τα επιτόκια δανεισμού της. Εκτός από αυτό, καθορίζουν και την πιστοληπτική διαβάθμιση των εμπορικών τραπεζών και κατά συνέπεια τα επιτόκια που θα δανείζονται από την διατραπεζική αγορά και κατά συνέπεια θα δανείζουν την πραγματική οικονομία.

Ο ρόλος του ΔΝΤ

Μια περισσότερο ευνοϊκή λύση για το χρέος θα εξαρτηθεί από την επιθυμία της Ευρώπης και κυρίως της Γερμανίας να συμμετέχει και το ΔΝΤ στο πρόγραμμα. Το ταμείο έχει διαμηνύσει σε όλους τους τόνους, ότι η Ευρωπαϊκή λύση δεν είναι αρκετή και θα πρέπει να γίνουν περισσότερα Ωστόσο, το μόνο μέσο πίεσης προς την Ευρώπη είναι η μη συμμετοχή του, αφού το ίδιο θα σ συνεχίζει να πληρώνεται άμεσα και με επιτόκιο 3,6 -3,8%, ενώ το καταστατικό του απαγορεύει οποιαδήποτε είδους αναδιάρθρωση.

Η συμμετοχή του αμερικανικού παράγοντα περιορίζεται στην πολιτική πίεση, που έχει την βάση του στην σταθερότητα που επιθυμεί για το ευρώ, το δεύτερο ισχυρότερο νόμισμα του κόσμου μετά το δολάριο. Σε κάθε περίπτωση, οι επόμενες εβδομάδες θα είναι πολύ κρίσιμες για το θέμα.

Mε ανακοίνωσή της η διοίκηση του ΙΚΑ ενημερώνει ότι οι μικροοφειλέτες των οποίων το ύψος της κύριας οφειλής δεν ξεπερνάει τα 5.000 ευρώ, εξαιρούνται από την προσαύξηση του επιτοκίου στη ρύθμιση των 100 δόσεων αν πληρούν κάποιες προϋποθέσεις.

Συγκεκριμένα όπως ανακοίνωσε ο οργανισμός, λόγω αλλαγής του υφιστάμενου επιτοκίου -βάσει ισχύοντος επιτοκίου της ΕΚΤ- από 3% ετησίως (0,25% μηνιαίως) σε 5,05% ετησίως (0,421% μηνιαίως) θα αναπροσαρμοστούν, αυτεπαγγέλτως, τα ποσά των υπολειπομένων δόσεων, στις ενεργές ρυθμίσεις του Ν. 4321/2015.

Παράλληλα, όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, για να εξαιρεθούν από την προσαύξηση, οι μικροοφειλέτες θα πρέπει να προσκομίσουν στοιχεία που θα τεκμηριώνουν ότι είναι φυσικά πρόσωπα, ότι η υπαγόμενη στη ρύθμιση κύρια οφειλή υπερβαίνει το 50% του δηλωθέντος ετήσιου εισοδήματος τους και ότι η ακίνητη περιουσία τους όπως προκύπτει από τη δήλωση περιουσιακής κατάστασης (Ε9), είναι αντικειμενικής αξίας μέχρι 150.000 ευρώ.

enikos.gr

Πόσο κοστίζει πραγματικά η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους; Το Ινστιτούτο για την Παγκόσμια Οικονομία του Κιέλου συμπεραίνει ότι η παράταση της διάρκειας των δανείων και μείωση των επιτοκίων οδηγούν σε κρυφό «κούρεμα» αρκετών δισεκατομμυρίων ευρώ.

Οπως γράφει η DW, η Ελλάδα καταβάλλει ήδη πολύ χαμηλούς τόκους για τα δάνεια που έχει λάβει, ενώ η αποπληρωμή του δανείου θα ξεκινήσει μετά το 2020. Στο πλαίσιο του τρίτου προγράμματος στήριξης, μάλιστα, γίνεται λόγος για νέα παράταση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων κατά 20 ή και 30 έτη.

Οικονομολόγοι από το Ινστιτούτο για την Παγκόσμια Οικονομία του Κιέλου υπολόγισαν πόσο ακριβώς κοστίζει ο τρόπος αυτός ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.

«Η ελάφρυνση του χρέους, που προκαλεί τόσο έντονες δημόσιες συζητήσεις, συντελείται ήδη», αναφέρουν στην έκθεσή τους οι οικονομολόγοι». Βάσει των εκτιμήσεων των ειδικών, η σημερινή αξία των δανείων υποχωρεί στο ήμισυ επί της ονομαστικής αξίας.

Έμμεσο «κούρεμα» σχεδόν 100 δισ. ευρώ

Στην υπόθεση εργασίας τους οι οικονομολόγοι υπολογίζουν με ένα προεξοφλητικό επιτόκιo ύψους 5% (το ίδιο χρησιμοποιεί στους υπολογισμούς της και η Παγκόσμια Τράπεζα) και ένα μέσο επιτόκιο δανεισμού της Ελλάδας που καθόλη της διάρκεια εξυπηρέτησης των δανείων κυμαίνεται στο 1,5%.

Με αυτά τα δεδομένα η παρούσα αξία του οφειλόμενου ποσού των δανείων ονομαστικής αξίας 184 δισ. ευρώ υποχωρεί σε μόλις 87 δισ. ευρώ. Όπως σημειώνουν οι οικονομολόγοι, δεδομένου ότι οι χώρες της ευρωζώνης έχουν απορρίψει το ενδεχόμενο ενός ονομαστικού κουρέματος του χρέους και καθότι τα επιτόκια δεν επιδέχονται περαιτέρω μείωση χωρίς αυτό να συνεπάγεται άμεσες απώλειες για τους πιστωτές, έπεσε στο τραπέζι η πρόταση περί νέας παράτασης του χρόνου αποπληρωμής των δανείων. Μια νέα παράταση κατά 20 ή και 30 έτη, όπως προτάθηκε πρόσφατα από το ΔΝΤ, θα οδηγούσε -στη βάση των ίδιων υπολογισμών- σε περαιτέρω μείωση της παρούσας αξίας των προς αποπληρωμή δανείων στα 43 δισ. ευρώ (παράταση κατά 20 έτη) ή στα 30 δισ. ευρώ (παράταση κατά 30 έτη) αντίστοιχα.

Μηδενική υπό όρους η αξία του τρίτου δανείου

Στη βάση του ίδιου μοντέλου υπολογισμών, η αξία του νέου, τρίτου πακέτου στήριξης ύψους 86 δισ. ευρώ υποχωρεί στα 59 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με άλλη, τροποποιημένη υπόθεση εργασίας, η αξία του νέου δανείου θα μπορούσε να υποχωρήσει στο μηδέν. Στο μοντέλο αυτό οι οικονομολόγοι υπολογίζουν με ένα προεξοφλητικό επιτόκιο ύψους 7%, το οποίο μειώνει την παρούσα αξία των προς αποπληρωμή δανείων στα 8 δισ. ευρώ. Εάν συνυπολογιστεί σε αυτό η επιστροφή στην Ελλάδα εσόδων ύψους 7,7 δισ. ευρώ που θα εισπράξει η ευρωζώνη μέχρι το 2018 από παλαιότερα προγράμματα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ, η αξία του δανείου στο πλαίσιο του τρίτου πακέτου βοήθειας θα ήταν ουσιαστικά μηδενική.

Όπως αναφέρει ο συντάκτης της έκθεσης Στέφαν Κόοτς: «Μπορεί από τη δημοσιονομική σκοπιά των δανειστών ένα άμεσο κούρεμα του χρέους και η περαιτέρω μείωση των επιτοκίων και παράταση της ωρίμανσης να εμφανίζονται ως οικονομικά ισοδύναμα μέτρα. Σε αντίθεση με ένα απευθείας κούρεμα, το οποίο θα επέτρεπε στην Ελλάδα να αναχρηματοδοτηθεί άμεσα από τις αγορές, μέσω μιας έμμεσης ελάφρυνσης του χρέους (χαλάρωση των όρων που αφορούν στην καταβολή τοκοχρεολυσίων) η χώρα παραμένει σε μια παρατεταμένη φάση αφερεγγυότητας. Αυτό δίνει στις πιστώτριες χώρες τη δυνατότητα να διατηρήσουν τις πιέσεις για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, χωρίς όμως αυτό να εγγυάται την επιτυχία της μεταρρυθμιστικής πολιτικής».